ریتالین و داروهای افزایش‌دهنده تمرکز و حافظه چه خطراتی دارند؟

مقدمه: کمتر پزشکی است که مراجعه‌کنندگانی با تقاضاهای عجیب و غریب از باشگاه‌های بدن‌سازی نداشته باشد، در حالی که دوپینگ ورزشی در چامعه چیز کاملا شناخته‌شده‌ای است میزان آگاهی از دوپینگ‌های اصطلاحا ذهنی بسیار کم است. به نظر می‌رسد میزان استفاده دانشجویان و شرکت‌کنندگان آزمون‌های ورودی مختلف از داروهایی که به طور حتم و متأسفانه محدود به داورهای بحث شده در مقاله زیر نیستند، رو به گسترش است و در این میان هنوز یک کارشناسی اصولی برای فهم ابعاد این استفاده و پیامدهای پزشکی و اخلاقی آن انجام نشده است.

مقاله‌ای که 10 روز پیش در روزنامه لوس آنجلس تایمز منتشر شد، ارزش ترجمه‌اش از سوی من و همچنین تعمق بیشتر خوانندگان عزیز را دارد:

دوپینگ ورزشی را فراموش کنید، دیگر دوره، دوره دوپنیگ مغزی است!

در حالی که مقامات لیگ بیسبال آمریکا، درگیر پاک کردن ورزش بیسبال از داروهای توان‌افزا هستند، افراد دیگر جامعه مشغول آزمودن داروهای مختلف برای رسیدن به جایگاه‌های بهتر در زندگی مدرن هستند، با وجود آثار جانبی شناخته شده این داروها، دانشگاهیان،  موسیقی‌دانان کلاسیک، مدیران شرکت‌ها، دانش‌آموزان و حتی بازیکنان حرفه‌ای پوکر شروع به استفاده از داروهای افزاینده قوای ذهنی برای تمرکز و کنترل احساساتشان کرده‌اند.

پل فیلیپس یک بازیکن حرفه‌ای پوکر از داروی «ادرال» Adderall که در اختلال «کاهش توجه» attention deficit استفاده می‌شود و همچنین داروی دیگری به نام پرووجیل Provigil که در خواب‌آلودگی مفرط کاربرد دارد، استفاده می‌کند. او عقیده دارد که این داروها او را مبدل به بازیکن بهتری کرده است و به او کمک کرده که 2.3 میلیون دلار به دست آورد.

ریتالین، داروی دیگری که در کودکان سنین مدرسه‌ای که بیش‌فعال هستند و اختلال توجه دارند، استفاده می‌شود و همچنین داروی ایندرال که از دسته
داروهای مسدودکننده گیرنده بتا آدرنرژیک است، از جمله داروهایی هستند که برای افزودن بر کارایی شناختی و ارتقای وضعیت ذهنی مورد استفاده قرار می‌گیرند. برخی‌ها هم از داروی Aricept یا Donepezil که در بیماری آلزایمر تجویز می‌شود، استفاده می‌کنند.

اثرات این داروها به صورت گسترده در افراد سالم، مورد بررسی قرار نگرفته، ولی اثرات فیزیولوژیک آنها شناخته شده است.

همه داروهایی که به آنها اشاره شد، تنها اشکال ابتدایی داروهای بسیاری قوی‌تری هستند که آزمایشگاه‌ها قصد روانه کردنشان را به بازار دارند.

برخلاف استروئیدهای آنابولیک، هورمون رشد و داروهای افزایش‌دهنده ظرفیت انتقال اکسیژن خون که رقابت‌های ورزشی را آلوده‌اند، استفاده از داروهای افزاینده قوای ذهنی بازتاب و عکس‌العمل مشابهی در رسانه‌ها و جامعه نداشته‌ است، افرادی هم که از این داروها استفاده می‌کنند، معتقدند که این داروها به آنها توانایی‌های اضافی غیرمنصفانه‌ای در رقابت با دیگران نمی‌دهد و تنها سبب می‌شود که بتوانند از مهارت‌هایشان بهتر استفاده کنند. در حال حاضر قانونی برای ممنوعیت استعمال این داروها در شرایطی که به صورت قانونی نسخه شده باشند، ‌وجود ندارد.

چارلز یسالیس Charles E. Yesalis، یک پژوهشگر مسائل دوپینگ و استاد بازنشسته دانشگاه ایالتی پنسیلولنیا می گوید که: «چرا همه فکر می‌کنند که دوپینگ محدود به ورزشکاران است؟ اگر داروهایی برای سرمایه‌گذاران بانک‌ها، روزنامه‌نگاران، معلمان و دانشمندان وجود داشته باشد که به موفقیت بیشتر آنها کمک کند، آنها از این داروها استفاده خواهند کرد.»

بعد از جنگ‌ جهانی اول، جراحی پلاستیک برای کمک به سربازانی که دچار بدشکلی صورت شده بودند، پیشرفت‌های بسیار زیادی کرد، اما به زودی از این دانش برای زیباتر کردن افراد سالم و کم کردن چین و چروک‌های پوست استفاده شد. در حال حاضر، افزایش استفاده از داروهای افزاینده توان ذهنی، دقیقا چنین حالتی دارد.

در تحقیقی که در سال 2005 انجام شد، معلوم شد که 4 تا 7 درصد دانشجویان دوره کالج از داروهای مورد استفاده از در اختلال بیش‌فعالی-کاهش توجه ADHD دست کم یک بار، برای تمرکز بیشتر در هنگام امتحانات و یا بیدار ماندن در شب امتحان استفاده کرده‌اند. در بعضی از کالج‌ها هم بیش از یک چهارم دانشجویان گفته بودند که تجربه استفاده از این داروها را دارند.

یک روانشناس دانشگاه کمبریج، شخصا در این مورد تجربه جالبی داشته است. دوست این روانشناس که به خاطر بیماری نورولوژیک داروی Provigil  استفاده می‌کرده است، تعدادی از قرص‌هایش را به او داد و به او پیشنهاد کرد که از این دارو برای تمرکز بیشتر استفاده کند. او اثرات قرص را می‌دانست و وسوسه شد که این دارو را آزمایش کند. وسوسه بر او غلبه کرد و وی توانست ساعت‌ها پشت کامپیوترش با تمرکز کار کند.

البته او شک دارد که چنین اثری واقعا به خاطر دارو بوده است و یا به اثر کاذب «دارونما» مربوط می‌شود. این روانشناس روز پنجشنبه هفته قبل یک نظرسنجی اینترنتی راه انداخت تا از دانشمندان شرکت‌کننده در نظرسنجی بپرسد به چه میزان تجربه استفاده از داروهای افزاینده قوای ذهنی را دارند.

فیلیپس یک بازیکن پوکر، پنج سال پیش استفاده از داروی Adderall را به خاطر ابتلا به اختلال بیش فعالی-کاهش توجه ADHD شروع کرد. این دارو با افزودن سطح دوپامین مغز، بر میزان توجه می‌افزاید. مدتی بعد، همین بازیکن استفاده از داروی Provigil  را آغاز کرد، دارویی که هنوز مکانیسم دقیق اثر آن شناخته نشده است، اما تصور می‌رود که افزودن بر کارایی دوپامین ، قسمتی از مکانیسم احتمالی اثر آن باشد. او عقیده دارد که این دارو بر میزان توجه و تمرکز او افزوده است و به او کمک کرده است که در تورنمنت‌های بزرگ، موفق‌تر باشد.

در دنیای موسیقی کلاسیک، استفاده از ایندرال دیگر چیز پیش و پا افتاده‌ای شده است، این دارو گیرنده‌های آدرنالین را در عروق قلب و همچنین مغز مسدود می‌کند. و با این مکانیسم از پریشانی و اضطراب هنرمندان کم می کند. به همین خاطر است که سارا توک Sarah Tuck یک فلوتیست سمفونی سن دیه‌گو از این دارو استفاده می‌کند.

خانم توک 41 ساله از 15 سال پیش، یعنی همان زمانی که شروع به کار حرفه‌ای نوازندگی کرد، از ایندرال استفاده می‌کند. «وقتی قلبتان به شدت می‌زند، دست‌هایتان می‌لرزد و به سختی نفس می‌کشید، اجرای برنامه کار دشواری است.»

یک دهه پیش، این خانم در تحقیقی شرکت کرد که بر اساس نتایج آن معلوم شد که یک چهارم فلوتیست‌ها، قبل از همه اجراها و یا بعضی از اجراهایشان از داروی ایندرال استفاده می‌کنند. البته او عقیده دارد میزان استفاده از این دارو در میان موسیقی‌دان‌ها بسیار گسترده‌تر است و سه چهارم آنها دست کم به صورت گاهگاهی از این دارو استفاده می‌کنند.

با مراجعه به پزشکان به آسانی می‌شود، نسخه‌های حاوی داروی ایندرال تهیه کرد. خانم توک می گوید که بعضی از پزشکان به او گفته‌اند که خودشان قبل از جلسات ارائه مقاله و سخنرانی از این دارو استفاده می‌کنند.

برخی‌ها بر وزن «جراحی زیبایی» لقب «نورولوژی زیبایی» را بر چنین استفاده‌هایی از داروهای اعصاب داده‌اند.

دارودسته داروییمورد استفاده تأیید شده به وسیاه FDAاستفاده به مقاصد غیرپزشکیعارضه جانبی
Adderallآمفتامینپرخوابی و بیش‌فعالی- کاهش توجهافزایش تمرکزسردرد – کاهش اشتها
ایندرال (پروپرانولول)مسدود کننده گیرنده‌های بتاپرفشاری خون – آریتمی قلبیکنترل اضطراب در جلسه‌های عمومیخواب‌آلودگی – خس‌خس سینه
Provigilمحرک مغزخواب‌آلودگی مفرطممانعت از خواب‌آلودگیسردرد – تحریک‌پذیری
ریتالین (متیل فنیدیت)مرک مغزبیش‌فعالی- کاهش توجهافزایش تمرکزسردرد – بی‌اشتهایی

 

باید توجه داشت که استفاده از داروهای افزاینده قوای ذهنی بی‌خطر نیست.

ریتالین، ادرال و سایر داروهایی که در ADHD استفاده می‌شوند، می توانند موجب سردرد و بی‌خوابی و کاهش اشتها شوند. درد شکمی و اسهال هم از عوارش جانبی شناخته شده ریتالین هستند. پرووجیل می‌تواند استفاده کننده را عصبی و مضطرب کند و باعث سردرد شود. ایندرال می‌تواند باعث خواب‌آلودگی، احساس خستگی و خس‌خس سینه شود.

نتایج یک تحقیق دانشگاه آکسفورد نشان داد که ، داروی Aricept بر میزان کارایی خلبان‌ها هنگام آموختن مهارت‌های تازه حین کار با شبیه‌ساز پرواز می‌افزاید. اما در عین حال آثار جانبی‌ دارو مانند سرگیجه و استفراغ چیزی نیست که برای خلبان‌ها، خواستنی باشد.

تا به حال تحقیقاتی در مورد اثرات جانبی استفاده درازمدت از داروهای افزاینده قوای ذهنی انجام نشده است. به علاوه باید متوجه واکنش‌ها و موضع‌گیری‌های کسانی که از این داروها استفاده نمی‌کنند، در قبال افرادی که با استفاده از این داروها به موفقیت بیشتری دست پیدا می‌کنند، بود.

در مقاله‌ای که امروز در مجله نیچر Nature به چاپ رسید، پیامدهای اخلاقی استفاده از این داروها مورد بحث قرار گرفته است. ما مجبور هستیم که به زودی راهبردهای شفافی درباره منصفانه بودن استفاده از این داروها اتخاذ کنیم. استفاده از این داروها بی‌شک نظرات متناقضی را موجب می‌شود، در حالی که ممنوعیت استفاده از این داروها در آزمون‌ها ورودی کالج‌ها و دانشگاه‌ها، عقلانی است، ممکن است مشوق‌هایی برای استفاده از آنها در مورد کارکنان مشاغل حساسی همچون نظامیان و کنترل‌کننده‌های ترافیک هوایی و پروازهای فرودگاه‌ها وجود داشته باشد.


اگر خواننده جدید سایت «یک پزشک»  هستید!
شما در حال خواندن سایت یک پزشک (یک پزشک دات کام) به نشانی اینترنتی www.1pezeshk.com هستید. سایتی با 18 سال سابقه که برخلاف اسمش سرشار از مطالب متنوع است!
ما را رها نکنید. بسیار ممنون می‌شویم اگر:
- سایت یک پزشک رو در مرورگر خود بوک‌مارک کنید.
-مشترک فید یا RSS یک پزشک شوید.
- شبکه‌های اجتماعی ما را دنبال کنید: صفحه تلگرام - صفحه اینستاگرام ما
- برای سفارش تبلیغات ایمیل alirezamajidi در جی میل یا تلگرام تماس بگیرید.
و دیگر مطالب ما را بخوانید. مثلا:

۲۰ برنده عکاسی از طبیعت در سال ۲۰۲۲ در مسابقه عکاسی IPA

جوایز بین المللی عکاسی (IPA) در سال 2022 بار دیگر از مجموعه‌ای خیره کننده از عکس های طبیعت پرده‌برداری کرد که قلب و ذهن بینندگان در سراسر جهان را تسخیر کرده است. این تصاویر برنده استثنایی ما را به قلمروهای مسحورکننده طبیعت منتقل می‌کنند،…

عکس‌هایی از طراحی‌های داخلی و خارجی بسیار زیبا و بی‌نظیر

طراحی‌های داخلی و خارجی هم این روزها بسیار تکراری شده‌اند و فاکتورهایی مانند هزینه مواد، هزینه طراح و تخیل او و انتظارات سطح پایین کارفرماها از نظر کاربرد یا زیبایی‌شناسی آنها باعث می‌شوند که شاهد طراحی‌های تقریبا همسان در مجموع باشیم.…

کلاژهای کاغذی زیبای مینیمال از شخصیت‌های سینمایی مشهور

اینکه بتوانی به صورت خلاصه و مختصر و مفید با هنر خودت، مفهومی را برسانی، هر بسیار جالبی است. حالا تصور کنید که با برش چند کاغذ رنگی و کنار هم نهادت انها، یغنی کلاژ کاغذی بشود، شخصیت‌های مهم سینمایی را بازسازی کرد.این کاری است که مارگارت…

شوخی با درونگراها (نرنجید! خودم یک درونگرا هستم)

در مورد درونگراها بسیار مطلب نوشته‌ام. یک زمانی درونگرایی در جامعه خیلی تابو بود و هنوز هم مقداری است.خود من به عنوان یک درونگرا زمانی از درونگرایی خود شرمنده بودم. اما بعدا متوجه شدم که درونگرایی یک ویژگی شخصی است. درونگراهایی یک طیف…

21 مهارتی که ای کاش در مدرسه یا جای دیگر مقدمات آنها را به ما می‌آموختند!

درس و دانشگاه بسیارند، اما وقتی وارد کار واقعی و زندگی می‌شوید می‌بینید که مهارت‌های زیادی لازم دارید تا تبدیل به یک آدم موفق شوید یا به آرامش و خوشبختی بیشتری در زندگی برسید. گاهی دوره‌های آموزشی خوبی برای آنها وجود دارد و گاهی هم باید…

مرگبارترین روز در تاریخ، چه روزی بود و چطور رخ داد؟

انسان‌های راه‌های زیادی برای کشتن هم در طول تاریخ ابداع کرده‌اند: سلاح‌های هسته‌ای و زیستی ، بمب‌های آتش‌زا، گلوله‌ها، سرنیزه‌ها، ایجاد قحطی عمدی و ...کاملا قطعی نیست، اما طبق بسیاری از روایت‌ها مرگبارترین روز در تاریخ بشر در واقع نتیجه…
آگهی متنی در همه صفحات
دکتر فارمو / شیشه اتومبیل / نرم افزار حسابداری / خرید سیلوسایبین / هوش مصنوعی / قیمت وازلین ساج / مقاله بازار / شیشه اتومبیل / نهال بادام / قیمت ایمپلنت دندان با بیمه /سپتیک تانک /بهترین دکتر لیپوماتیک در تهران /بهترین جراح بینی در تهران / آموزش تزریق ژل و بوتاکس / دوره های زیبایی برای مامایی / آموزش مزوتراپی، PRP و PRF /کاشت مو / مجتمع فنی تهران /قیمت روکش دندان /Hannover messe 2024 /خدمات پرداخت ارزی نوین پرداخت / درمان طب / لیست قیمت تجهیزات پزشکی / دانلود آهنگ / سریال ایرانی کول دانلود / دانلود فیلم دوبله فارسی /داروخانه اینترنتی آرتان /جارو استخری /میکروبلیدینگ / اشتراك دايت /فروشگاه لوازم بهداشتی /داروخانه تینا /لیفت صورت در تهران /فروش‌ دوربین مداربسته هایک ویژن /سرور مجازی ایران /مرکز خدمات پزشکی و پرستاری در منزل درمان نو /توانی نو / ثبت برند /حمل بار دریایی از چین /سایت نوید /پزشک زنان سعادت آباد /کلاه کاسکت / لمینت متحرک دندان /فروشگاه اینترنتی زنبیل /ساعت تبلیغاتی /تجهیزات پزشکی /چاپ لیوان /خرید از آمازون /بهترین سریال های ایرانی /کاشت مو /قیمت ساک پارچه ای /تولید محتوا /دانلود نرم افزار /
9 نظرات
  1. ابلیس می گوید

    خیلی جالب بود ممنون، قبلا من در این باره شنیده بودم مثلا اینکه پیشتر ها رانندگان فرمول یک برای افزایش تمرکز از آمفتامین استفاده میکردند البته الان دیگه ممنوع شده فکر کنم
    یا دانشجویان برای شب امتحان و موقع لکچر دادن چه داروهای استفاده میکردند

  2. mahkameh می گوید

    hala inmoheme ke etiad avar nabashe age nabashe estefadeh az oonha gahi bad nist rajebe emkane addicted ham benevisid

  3. mm می گوید

    بسیار جالب بود متشکرم و موفق باشید

  4. علی می گوید

    خیلی جالب و آموزنده بود

  5. سعيد می گوید

    جالب بود

  6. شقايق می گوید

    واقعاً دستتون درد نکن خیلی مطالب جالب و مفیدی بود

  7. ستاره شب می گوید

    سلام دکتر جون
    خوبی
    واقعاً دستت درد نکه خیلی زحمت میکشی
    دوست خوبم قبلا هم گفتم که از مطالبت تو وبسایتم استفاده میکنم اگه از این بابت موردی هست بهم بگو
    چون دوست ندارم شما از این کارم ناراضی باشی
    سلامتی و سربلندی برای شما ارزو میکنم

  8. شهرزاد می گوید

    دکتر خیلی ممنون. خیلی جالب بود.
    استفاده از این داروها باعث اعتیاد مغز به آنها نمی شود؟ که اگر استفاده نشوند مغر دیگر مانند قبلا کارایی نداشته باشد؟

  9. کاش شما حداقل کمکی به این بچه ها می کردین

نظرات بسته شده است.

••4 5