آناتومی سه‌بعدی در عصر سه بعدی

مطالعه آناتومی برای دانشجویان پزشکی یک دهه قبل، کار آسانی نبود. علاوه بر دشواری روتین این دانش که مستلزم به حافظه سپردن انبوهی از اصطلاحات بود، کار دشوار دیگر، تجسم کردن فضایی چیزهایی بود که به صورت متنی می‌خواندیم. کتاب‌های شرح مفصلی از مجاورات و پیچ و تاب خوردن رگ‌ها و اعصاب می‌دادند و می‌بایست این توصیفات را با استفاده از عکس‌های محدود دوبعدی اطلس‌ها در ذهن مجسم می‌کردیم.

اما خوب این چندساله اوضاع بسیار عوض شده است، دیگر لازم نیست اطلس زوبوتا ورق زد یا در کلاس‌های درس به اسلایدهای رنگ و رو رفته خیره شد، مدتی است که اطلس‌ها یا مرورگرهای سه‌بعدی بدن انسان به دنیای وب راه پیدا کرده‌اند و مشکلات را حل کرده‌اند.

مدتی پیش آزمایشگاه‌های گوگل، مرورگر سه بعدی بدن را راه انداختند. سرویس جالبی که به خصوص اگر پزشک یا دانشجوی پزشکی باشد، ساعتی شما را مشغول خود می‌کند. برای دیدن این سرویس ترجیحا با مرورگر کروم به اینجا بروید.

با کمک این سرویس می‌شود لایه لایه به عمق بدن رفت و سیستم اسکلتی و قلب و عروق و اعصاب و گوارش را دید. هر جا لازم بود می‌توان زوم کرد و از تصویر یک عضو را به صورت 360 درجه چرخاند.

به علاوه می‌توان برای یک عضو یادداشت گذاشت و حتی چیزی در توییتر در مورد آن نوشت.

به گمان من اگر گوگل سرویس جالب‌اش را تکمیل کند و کار مشابهی کند می‌تواند بسیار موفق باشد. چیزی که من به آن فکر می‌کنم این است که:
– علاوه بر دیدن آناتومی هر عضو، هر عضو به یک ویکی جامع لینک شود که حاوی اطلاعات جامع در مورد عضو باشد.
– علاوه بر دیدن آناتومی بشود، پاتولوژی عضو را دید، مثلا بشود پلاک‌های بیماری MS‌ یا مثلا VSD را دید.
– به تدریج دیتابیسی متشکل از عکس‌های اشعه ایکس، سی‌تی و MRI یا حتی عکس‌های بافت‌شناسی هم به سایت اضافه شود.

اما گوگل تنها سایتی نبوده است که به دنبال این کار بوده است. به تازگی سایت healthline هم به کمک فناوری فلش، سعی کرده است، کار مشابهی کند که البته نسبت به گوگل کارش ابتدایی‌تر بوده است. مزیت عمده نقشه بدن‌ای که این سایت ایجاد کرده است، از دیدن من دو چیز است: اول سادگی و دوم لینک شدن هر عضو یه صفحه‌ای حاوی اطلاعاتی در مورد عضو.

اما سایت چالب دیگر visiblebody.com است، این سایت در زمینه ایجاد یه اطلس سه‌بعدی از آناتومی بدن انسان پیشکسوت‌تر است. اما متأسفانه این سایت رایگان نیست و من نتوانستم این سایت را به خوبی تست کنم. حتی گفته می‌شود که این سایت برای ارائه تصاویر سه‌بعدی از بدن انسان گامی فراتر نهاده است به این صورت که تصاویر واقعی سه‌بعدی به دست می‌دهد که برای دیدن آنها با عینک‌های ویژه سه‌بعدی به چشم زد. برای دیدن دموی این سایت به اینجا بروید.

سایت جالب دیگر biodigitalhuman است که البته با اینترنت زغالی ما شاید برای بارگزاری‌اش باید بسیار شکیبا بود.

اما در این میان نباید از اپلیکیشن‌های بسیار متنوع آی‌پد هم غافل شد، جستجویی مختصر ما به انبوهی از اپ‌های آناتومی آی‌پد می‌رساند.