آیا عکس برنده جایزه World Press Photo در سال 2013 دستکاری شده بود؟

World Press Photo یکی از معتبرترین جایزه‌های عکاسی دنیاست و برنده شدن در آن حتی برای یک بار، افتخاری در کارنامه کاری یک عکاس محسوب می‌شود.

عکس برنده جایزه اول در سال 2013، عکسی بود که در 20 نوامبر سال 2012  توسط پل هانسن، گرفته شده بود. این عکس در شهر غزه گرفته شده بود و دو کودک قربانی حملات اسرائیلی‌ها را نشان می‌داد که توسط عموهای خود و مردم تشییع می‌شوند.

اما به تازگی معلوم شده است که این عکس حاصل ترکیب چندین عکس بوده است و به علاوه چهره اشخاص در این عکس به صورت مصنوعی واضح‌تر شده است.

البته در اینجا تأکید می‌کنم که هیچ شکی در خود مورد خود حادثه وجود ندارد، حمله واقعا اتفاق افتاده است و منجر به کشته شدن این دو کودک شده است و عکس‌های دیگری هم از مراسم به خاک سپاری گرفته شده‌اند. اما گویا عکاس فکر کرده است که با ترکیب چند عکس و مشخص کردن چهره‌های مردم، عکس خود را می‌تواند شاخص‌تر کند و برنده جایزه شود.

من در پایین به صورت خلاصه دلایلی اصالت نداشتن عکس را عنوان می‌کنم، اما این مسئله سه سؤال را در ذهن ایجاد می‌کند:

1- جای تعجب است که چرا داوران مسابقه معتبر World Press Photo از تبزارهای تحلیل عکس مثل FourMatch یا FotoForensics استفاده نمی‌کنند.

2- چه میزان ویرایش عکس در عکاسی خبری و ژورنالیستی مجاز است؟ فرضا آیا باید مجاز به کروپ کردن یا چرخاندن عکس باشیم؟ اگر روی لنز یا سنسور غبار نشسته باشد، می‌توانیم عکس را ادیت کنیم؟

به علاوه باید در نظر داشته باشیم که دوربین‌ها دقیقا همان چیزی را چشمان ما در یک صحنه می‌بینید ، ثبت نمی‌کنند، مثلا رنگ ثبت شده، همان چیزی نیست که ما می‌بینیم.

آیا ما می‌توانیم ما این قانون را وضع کنیم که ویرایش عکس فقط تا آن حد مجاز است که عکس ثبت شده، شبیه همان تصویری شود که عکاس با چشم خود در صحنه دیده و درک کرده است؟

2- در عکاسی خبری دستکاری زیاد عکس، چیز ناپسند و خلاف اخلاقیات و اصول کاری محسوب می‌شود.

اما در اینجا من اصولا ورای عکس و عکاسی و این مورد خاص، می‌خواهم این سؤال را مطرح کنم که آیا ما مجاز هستیم برای برجسته کردن حقیقت یا گذاشتن تأثیر بیشتر بر مخاطب، هر چند به منظوری انسانی و بشردوستانه، اقدام به چینش هدفمند یک سری واقعیات و دلایل کنیم، آگاهانه بعضی چیزها را حذف و کمرنگ کنیم و بعضی چیزها را پررنگ و پرتلألو و با مانوری ماهرانه، قطعاتی را که دوست داریم در کنار هم قرار بدهیم؟ آیا ضرورت و مقتصای زمان، به ما مجوز این کار را می‌دهند؟

در شرایط مختلف و بسته به تعریف‌ها و اصول اخلاقی که در ذهنمان نهادینه شده است، پاسخ به این سؤالات تفاوت می‌کند.

برخلاف گزاره‌های ریاضی، حقیقت و عمل اخلاقی، گاهی به صورت طیف هستند و نه چیزهای سیاه و سفید و قطعی!

خب، از مطلب اصلی خیلی دور شدم و حاشیه رفتم، در اینجا به صورت خلاصه دلایل فتوشاپی شدن این عکس مشهور را برایتام می‌نویسم.

کسی که عکس را تحلیل کرده و متوجه این مسائل شده است، Neal Krawetz نام دارد.

1- ساده‌ترین کار بررسی متادیتای عکس بود، متادیتای عکس نشان می‌داد که عکس در چندین مرحله به فتوشاپ باز شده است و بعد در چند مرحله عکس‌های دیگری به آن اضافه شده‌اند. تاریخ آخرین ادیت بسیار نزدیک به مهلت ارسال عکس به World Press Photo بود.

2- دلیل دیگر، بررسی میزان خطا در سطح پیکسلی بود. از  روی میزان خطای ناشی از برش و دستکاری عکس، می‌توان متوجه ویرایش عکس شد. این میزان خطا با خطای روتین ناشی از فشرده کردن عکس برای تبدیل آن به فرمت JPEG تفاوت دارد.

در این عکس حاشیه‌های سفید به خاطر الگوریتم فتوشاپ ایجاد شده‌اند که لبه‌های تصویرها را شارپ می‌کنند.

این طور که پیداست تقریبا همه چهره‌ها در عکس روشن‌تر شده‌اند.

3- تحلیل سایه‌ها: ارتفاع خورشید در زمان گرفته شدن عکس یعنی ساعت ده و چهل دقیقه صبح در یک روز زمستانی نباید زیاد باشد. با این همه سایه‌های سمت راست عکس و مقایسه آنها با سایه‌های سمت چپ، تنها در صورتی توجیه می‌شوند که ارتفاع خورشید زیاد باشد.

منبع

توجه: حتما دفاعیه عکاس را هم در این لینک بخوانید.

---

  این نوشته‌ها را هم بخوانید