خرید 16 میلیارد دلاری WhatsApp توسط فیسبوک: یک جنون آنی، برنامه حسابشده یا تلاشی بیثمر برای پنهان کردن کاهش محبوبیت فیسبوک؟

WhatsApp اپلیکیشن پیامرسان بسیار محبوبی است، دیروز اعلام شد که فیسبوک این اپلیکیشن را به مبلغ 16 میلیارد دلار خریده است: 4 میلیارد دلار نقد و 12 میلیارد دلار سهام فیسبوک. علاوه بر این به مؤسسان و کارمندانی که در 4 سال بعد در WhatsApp کار خواهند کرد، 3 میلیارد دلار سهام دیگر هم داده خواهد شد.
هزینه کردن این همه پول برای WhatsApp جنونآمیز به نظر میرسد، پیش از این فیسبوک تنها با مبلغ یک میلیارد دلار اینستاگرام را خریده بود، اما آیا واقعا WhatsApp شانزده برابر اینستاگرام میارزد؟!
WhatsApp البته در فهرست خلاقترین شرکتهای دنیا قرار دارد و مدل اقتصادی آن مطابق ذائقه مصرفکنندگان تنظیم شده است، طوری که در یکی سال اول استفاده از آن برای کاربران رایگان است و بعد از آن کاربران باید سالی یک دلار برای استفاده از آن بپردازند.
با مطالعه بیانیه رسمی فیسبوک، البته شما پی به منظور و هدف اصلی و پنهانی این شرکت نخواهید برد، در این بیانیه نوشته شده است که با این خرید کاربران هر دو شبکه سود خواهند برد و از هدف مشترک دو شرکت که ایجاد ارتباط بیشتر بین مردم است، حمایت میشود.
مارک زاکربرگ در توییتر خود نوشته است که WhatsApp درست مثل اینستاگرام بعد از خرید، به صورت مستقل عمل خواهد کرد و عملا کاربران دو شبکه تفاوتی را حس نخواهند کرد.
در شرایطی که گوگل بخش موبایل موتورولا را 12.5 میلیارد دلار خریده بود، خریدی با این هزینه هنگفت، نشاندهنده اهمیت و ارزش محصولات نرمافزاری و اپلیکیشنها در دنیای امروز است.
دو مؤسس WhatsApp جان کوم و برایان اکتون هستند، آنها از همان زمان تأسیس شرکت، می خواستند شرکت خود را تبدیل به شرکت متفاوتی کنند، به همین خاطر برخلاف شرکتهای رقیب، به جای اضافه کردن ملحقاتی به اپلیکیشن خود مثلا قسمت گیم، میخواستند اپلیکیشن را تمیز نگه دارند، طوری که بینقص و روان کار کند.
کاری که WhatsApp در زمینه پیامرسانی کرد تا حد زیادی شبیه راهبرد اسکایپ در زمینه تماسهای صوتی و تصویری است.
چهار عدد جادویی!
450 میلیون: تعداد کاربران فعال ماهانه WhatsApp یعنی آنهایی که هر ماه دستکم یک بار وارد سیستم میشوند و پیامی ارسال میکنند 450 میلیون نفر است. هر روز یک میلیون نفر این اپ را نصب میکنند.
میزان استفاده از اپ به صورت روزانه هم در حال افزایش است، معمولا ما اپلیکیشنهای پیامرسان زیادی را نصب میکنیم، اما شاید ماهی یکی دوبار از آنها استفاده کنیم، در این میان معدودی از اپلیکیشنهای پیامرسان را هر روز بیشتر استفاده میکنیم.
در زمینه اپلیکیشنهای پیامرسان معمولا 10 تا 20 درصد کاربران، روزانه از آنها استفاده میکنند، معدودی از اپهای موفق کاربری روزانه 50 درصد دارند، اما میزان کاربری روزانه WhatsApp به 72 درصد هم رسیده است!
32: تعداد کل مهندسهای WhatsApp. تصور کنید این عده محدود، این همه کاربر را پشتیبانی میکنند و 99.9 درصد اوقات هم سرویس را آپتایم نگاه میدارند!
1: یک دلار هزینه استفاده از اپ برای هر سال بعد از یک سال استفاده رایگان اولیه است، اگر کاربران می خواستند با استفاده از خدمات معمول شرکتهای ارتباطی، از همین خدمات مثلا با ارسال پیامک معمول استفاده کنند، برایشان 150 دلار در سال آب میخورد.
جالب است بدانید که برایان اکتون روی میز خود، یادداشتی را چسبانده است که بر قصد مؤسسان WhatsApp برای خالی نگه داشتن سرویس خود از هرگونه آگهی، بازی و یا تقلبی برای درآمدزیایی اشاره میکند.
در شرایطی که بسیاری از اپهای پیامرسان با فروش خندانکها و گیمها، کسب درآمد میکنند، WhatsApp دوست ندارد از این شیوهها استفاده کند.
WhatsApp خود را از همان زمان تأسیس در سال 2011 متعهد کرده است که به هیچ عنوان اطلاعات کاربران را جمعآوری و ذخیره نکند. به طوری که میدانید ثبتنام در WhatsApp با استفاده از شماره تلفن موبایل صورت میگیرد، یعنی شما به سادگی موقع ثبتنام، باید شماره موبایل خود را وارد کنید، رمز ورود برای شما پیامک میشود. WhatsApp بعد از ثبتنام، شماره تلفن شما را از سیستم اطلاعاتی خود پاک میکند.
جالب است بدانید که چنین وسواسی از کجا آمده است و چرا اینقدر به حریم خصوصی کاربران در WhatsApp اهمیت داده میشود:
جان کوم، زاده یک کشور سابقا کمونیستی با تشکیلات امنیتی و پلیس مخفی مخوف است، او در 16 سالگی به عنوان یک مهاجر به آمریکا آمد و دست داشت به آسانی به خانواده خود در روسیه و اوکراین تماس بگیرد. تجارب زندگی او در دوران نوجوانیاش در زادگاه خود و نیاز جدید او برای تماس با خانواده، باعث شد که با کمک برایان اکتون که آن زمان در یاهو کار میکرد، WhatsApp را ایجاد کند.
خوشبختانه قرار است WhatsApp همچنان خالی از آگهی باقی بماند و حقوق کاربران مثل سابق، احترام گذاشته شود. (البته چیزهایی مثل برنامههای سازمان امنیت ملی آمریکا نشان داده است که به چنین ادعاهایی توسط هیچ شرکتی، نباید اعتماد کرد و شما هم بهتر است همهگاه هنگام کار با اپهای پیامرسان محافظهکار باشید!)
صفر: WhatsApp برخلاف رقبایش، هیچ هزینهای برای بازاریابی صرف نکرده است و به صورت خلاصه و خودمانی از راهبرد «مشک آن است که خود ببوید» استفاده کرده است!
در بالا با مرور یک سری اعداد و اطلاعات شگفتانگیز، میخواستیم به نوعی توجیه کنیم که چرا WhatsApp اینقدر اهمیت دارد و فیسبوک این همه پول برایش صرف کرده است.
اما از زاویه دید دیگر باید دید، فیسبوک تا چه زمانی میتواند به این خریدها اهمیت دهد و قصد و غرض اصلی این شرکت چیست؟
به نظر میرسد نیت اصلی فیسبوک از خرید شرکتهای مثل فرندفید، اینستاگرام و WhatsApp نگرانی فزاینده مارک زاکربرگ در مورد کاهش محبوبیت فیسبوک به خصوص در میان نوجوانها باشد.
آمار نشان میدهند که نوجوانها مثل سابق عاشق فیسبوک نیستند و کاربران فعال کنونی فیسبوک را بیشتر نوجوانها سابق تشکیل میدهند که در حال مسن شدن و رسیدن به میانسالی هستند!
نوجوانهای فعلی ترجیح میدهند که اپلیکیشنها ساده پیامرسان استفاده کنند.
اما سؤال اینجاست که آیا چنین خریدهای میتواند ادامه پیدا کند؟ درست است که فیسبوک اینستاگرام و WhatsApp را صاحب شده است، اما با در مقابل لاین یا وایبر و دهها اپلیکیشن کوچک و بزرگ چه خواهد کرد؟
به علاوه باید در نظر داشت که این خریدها دو مشکل بزرگ دیگر هم دارند:
1- کاربران وفادار به اینستاگرام و WhatsApp عملا کاربر فعال فیسبوک نمیشوند و در موارد زیادی هم از فیسبوک به خاطر چنین خطری متنفر میشوند، چون همیشه از تغییر ماهیت سرویس مورد علاقهشان توسط فیسبوک میترسند.
2- چنین خریدهایی باعث میشوند که محصول شرکتهای خریداری شده، از مسیر توسعه و ارتقای همیشگی خارج شود و سرویس در جا بزند.
فیسبوک نشان داده است که هیچ علاقهای برای بهبود وضعیت سرویسهای خریداری شده ندارد و مورد فرندفید این مورد را ثابت میکند.
این بیعلاقگی تا به آنجاست که ما گاهی فکر میکنیم، فیسبوک برای تخریب رقبای احتمالی خود، آنها را میخرد!
از نظر ما کاربران چنین خریدهایی، تنها زمانی مفید هستند که:
1- ماهیت خدماترسانی شرکت کوچکتر تغییر نکند.
2- خدمات شرکت کوچکتر با استفاده از سرمایه و نیروی انسانی عظیم فیسبوک، ارتقا پیدا کند.
3- فیسبوک از برخی از ویژگیهای خوب شرکت کوچکتر در خدمات خود استفاده کند.
اما عملا فیسبوک هیچ کدام از این 3 کار را نمیکند، گمان میرود در مورد WhatsApp هم همین مورد پیش بیاید.
این نوشتهها را هم بخوانید
پیشنهاد می کنم یک مطلب هم در مورد نحوه قیمت گذاری این جور شرکتها بنویسید.از نظر من که این قیمت ها فقط یه حبابه.
امیدوارم زاکر برگ فیس بوک رو خراب نکنه…
هزینه سالیانه واتس اپ تقریبا 3000 تومنه الان یه سایت ایرانی مزخرف هست که 9000 تومن میگیره و یعنی 3 برابر قیمت! دوستان راه حل مقرون به صرفه تری رو سراغ ندارن؟
میتونی یه گیفت کارت گوگل بخری و وصلش کنی به حساب کاربری گوگلت و ازش خریدای فروشگاهیت رو انجام بدی. همین حرف واسه گیفت کارت اپل هم صدق می کنه. من همین کار رو کردم و سرویس 5 ساله ش رو با قیمت 3.71 دلار خریدم.
تقریبا همه دوستا و همکارامم توش هستن. هزینه ی پیامرسانیم ماهی 40 تومن کمتر شده. این در حالی هستش که من گیفت کارت 10 دلاری رو 35 تومن خریدم! خیلی راضی ام ازش. هیچ پیامرسانی به خوبی این نیستش. حتی وایبر.
واقعاً چرا از وایبر بهتره؟!
وایبر رایگانه! کیفیت صدای فوق العاده داره!
موضوع اینه که با واتس اپ ویدئوهای خنده دار و غیر اخلاقی زیادی درحال تبادل است که وایبر اجازه تبادل کلیپ نمیده مگر اینکه با دوربین گوشی خودتون بگیرید.
فوت کوزه گری واتس آپ اینه دادش.
عجب!
گیفت کارت از کجا بخرم؟
فکر میکنم خرید این دست شرکت ها و مستقل از هم نگهشون داشتن ، منهای منافع اقتصادی ، کمک زیادی به فیسبوک نمیکنه . با این روش نمیشه یک اکوسیستم ایجاد کرد . اگر فیسبوک روی خدمات چند وجهی که همه نیاز های فرد در محیط آنلاین را در بر بگیره تمرکز بکنه و به پلتفرم اصلی خودش امکانات کیفی تری اضافه کنه شاید بهتر نتیجه بگیره .
از طرفی … شاید چیزی متفاوت با تحلیل هایی که ما از روی اطلاعات جاری ارائه میدیم در جریان باشه و بازوهای فیسبوک در جایی به هم وصل بشن .
با این میزان کاربر فعال که تقریبا نصف جمعیت فیسبوک هست و بیشترشون هم کاربرانی هستند که حاظر به پرداخت مبلغ کمی پول برای استفاده از خدمات هستند ، فیسبوک احتمالا احساس خطر کرد و خواست جلوی رشد این اپیدمی رو بگیره و با این خرید دیگه هرچقدر هم که این جبهه رشد کنه ضرری برای فیسبوک نداره . ولی احتمالا در آینده یه سری ادغامهایی صورت بگیره . مثل امکان فرستادن پیام از whatsapp به فیسبوک و برعکس . و یا امکان اشتراک گذاری عکسهای موجود در فیسبوک و whatsapp با همدیگه . کاری شبیه به نشون دادن عکسهای 500pix در فیسبوک . این جوری از اون مخاطبین خارج از فیسبوک برای نزدیک تر کردن اونها به فیسبوک استفاده می کنه و با کشوندن محتوی ذخیره شده اونها به سرورهای فیسبوک ، اونها رو موندگار می کنه
جالبه روز بروز شرکت های بزرگ دارن بزرگتر میشن . شرکت های تازه تاسیس یا متوسط رو میخرن و بزرگتر میشن . به نظر میرسه داره فیلمای تخیلی دهه هشتاد امریکا در مورد تکنولوژی اینده واقعا محقق میشه
به این فکر می کردم 16 میلیارد دلار قیمت یک اپلیکیشن برابر با چه مقدار صادرات نفت یا گاز میشه!؟روش های پول در آوردن هم عوض شده.(۳۲: تعداد کل مهندسهای WhatsApp)به ابن میگن استارتاپ!
خیلی جالبه …
شرکت هایی که خودشون روزی کوچک بودن (مثل فیسبوک و اپل) و روزگاری مقابل غولهای بزرگ زمان خود قد علم کرده بودند (در دو مورد اشاره شده، به ترتیب مقابل مای اسپیس و IBM) الان خودشون در جایگاه اون غولها هستند و در فکر اینکه چطور شرکتهای کوچک جدید رو – که حالا حکم خطر رو دارند – از میدون به در کنند … حکایت غریبی است.
واقعاً جالبه 16 میلیارد دلار رقم عجیبیه برای یه اپلیکیشن!
واقعاً مخابرات هم با این همه پول هنگفتی که از ملت میگیره اینجور درآمدزایی داره؟!
اینا نونشون حلاله برای همینه خدا برکت میده من یه بار اس ام اس واسه واتس اپم برای ثبت نام نمیومد بعد به پشتیبانی ایمیل دادم طرف تا مشکلم رو تو 3 ساعت حل نکرد ول کن نبود یه Sir Sir هم را انداخته بود میگفتی دیگه من الانه که اخراجش کنم !!!
یه بار هم که به شرکت بوق که ازش اینترنت گرفته بودم ایمیل دادم که آقا سرعت خرابه یه سره قطع میشه پشتیبانی در جواب یه جوری رسوند که مشکل خودته به ما ربط نداره و جوابم رو دیگه ندادند !!!
جالبه همین شرکت تو سایتش دم از مذهب و عاشورایی بودن میزد!
فیس بوک با این کارش میخواد مخاطبینش رو با واتس اپ که پرطرفداره لینک بده و از کوچ کاربراش جلوگیری کنه و …
آدرس و عکس و اقوام و روزمرگی هامون و ایمیل و … همه چی رو دارند. فقط می مونه شماره تلفنمون که با اینکار کالکشن شماره های ما هم در اختیار فیسبوک قرار میگیره و در نهایت …
قیمت خریداری شده نوزده میلیارد دلار است و نه شانزده میلیارد
احترام به حقوق کاربر در شبکه های بزرگ و سودآوری مثل فیس بوک و whatsapp که از حمایت و پشتیبانی دولت خودشون برخوردارند و تحت قوانین دولتی خودشون (که برای حفظ همه گونه ی امنیتش هیچ قانونی مانع کنکاش در ریزترین اطلاعات شهروندان سراسر دنیا نمیشود) به کارشون ادامه میدن هیچ معنایی نداره آقای دکتر.
همونطور که خودتون اشاره کردید و با توجه به اخبار همیشگی سوء استفاده اینگونه شرکت ها از اطلاعات باید مراقب بود و خیلی عکس های شخصی و روزمرگی ها رو به راحتی در این اپلیکیشن ها و سایت ها به اشتراک نگذاشت.
برام سواله که چرا هیچوقت توی ایران نمیشه یه اپلیکیشن یا سایت پرطرفدار ساخت بعدش یه شرکت بزرگ مثل یاهو یا فیسبوک بیاد با هزینه بالا بخردش؟ واقعا چرا نمیشه؟
سلام توی ایران به سایت های خارجی بیشتر اطمینان دارن تا سایت های ایرانی
همش فکر میکنن تو ایران اطلاعاتشون چک میشه، خوب توی سایت های خارجی هم اطلاعات طرف چک میشه ، و مسائلی از این قبیل که سایت های اینجوری در ایران پیشرفت زیادی نداره