عمل باز قلب – عمل بای پس یا پیوند شریان کرونر چیست؟
علیرغم اهمیت درمان طبی در بیماری شریان کرونر، در بسیاری از موارد به رواسکولاریزاسیون نیاز است. پیوند شریان کرونر با عمل بای پس (بای پس در زبان انگلیسی به معنای میان ابرو دورزدن است) (CABG) راه مؤثری در کاهش یا قطع علائم آنژین صدری است. به علاوه، بعضی مطالعات پیشین نشان دادهاند که CABG باعث افزایش طول عمر زیر مجموعههای خاصی از بیماران میشودٌ، مانند موارد آنژین مقاوم به درمان طبی، مواردی که بیش از
۵۰ درصد تنگی در شریان کرونر اصلی چپ وجود دارد و مواردی که درگیری شدید ۳ رگ اصلی همراه با ناکارایی بطن چپ وجود دارد. به علاوه، در مبتلایان به درگیری دو شریان کرونر که در ناحیه پروگزیمال شریان نزولی -قدامی (LAD) دچار تنگی شدید (۷۵ درصد >) هستند، حتی در صورت طبیعی بودن کارایی بطن چپ، عمل CABG میتواند ثمر بخش باشد.
روش استاندارد این عمل از طریق برش میانی جناغسینه (median sternotomy incision) انجام شده و یا بای پس قلبی ریوی و ایست کاردیوپلژیک همراه است. در بیمارانی که حال عمومی آنها تثبیت شده و کارایی بطن چپ آنها طبیعی است، درصد مرگ و میر ناشی از عمل کمتر از ۱ درصد است و احتمال سکته قلبی و سکته مغزی ناشی از عمل به ترتیب در حدود ۱ درصد و ۴ درصد است. در صورت بالابودن سن، جسن، قد کوتاه، دیابت، آنژین ناپایدار یا انفارکتوس قلبی اخیر و کاهش شدید کارایی بطن چاپ، احتمال عوارض افزایش مییابد. احتمال بقای ۱۰ ساله در مبتلایان حدود ۸۰ درصد است و در 50 درصد موارد احتمال عود یا پیشرفت آنژین وجود دارد.
در درازمدت، موفقیت جراحی پـــــه نوع رگ پیوندی استفاده شده در جراحی (ورید صافن در مقابل شریان پستانی داخلی internal mammary) و ادامه فرایند آترواسکلروز در عروق اصلی و پیوندی بستگی دارد. شریان پستانی داخلی در مقابل فرایند آترواسکلروز کاملاً مقاوم است و احتمال بازماندن آن طی ۱۰ سال به حدود ۹۰ درصدمیرسد. در مقابل، احتمال بسته شدن عروق وریدی پیوندی، هم بلافاصله پس از عمل (معمولاً ثانوی به عوامل تکنیکی)، و هم ماهها تا سالها پس از عمل (ثانوی به هیپرپلازی انتیما و ادامه آترواسکلروز) بیشتر است. در نتیجه تنها ۵۰ درصد از پیوندهای آترواسکلروتیک در عروق پیوندی بعد از عمل جراحی دیابت، هیپرکلسترولمی و چاقی شاخص اصلی پیشبینی کننده ایجاد بیماری آترواسکلروتیک در بیماران مذکور است. با مصرف روزانه آسپیرین و کاهش شدید LDL پس از CABG، از احتمال بسته شدن پیوند وریدی کاسته میشود. اکثر موارد عود آنژین رامیتوان (همانطور که در فصل ۹ گفتیم) به خوبی با دارو درمان کرد. در بعضی موارد روش رواسکولاریزاسیون از راه پوست بر روی یک رگ پیوندی یا اصلی، علائم را بهبود میبخشد. در صورت عدم رفع علائم میتوان CABG را تکرار کرد که به هر حال با میزان مرگ و میر بالاتر حین عمل و موفقیت کمتر در کنترل دراز مدت علائم آنژین همراه است.