معرفی کتاب ناک یا پیروزی پزشکی

ناک یا پیروزی پزشکی [Knock ou le Triomphe de la medicine]. نمایشنامه‌ای در سه پرده اثر ژول رومن (نام مستعار لوئی فاریگول، ۱۸۸۵-۱۹۷۲)، نویسندهٔ فرانسوی است که نخستین بار در ۱۵ دسامبر ۱۹۲۳، در تئاتر شانزلیزهٔ پاریس نمایش داده شد.

نمایشنامه با ماجرای بسیار پیش پاافتاده ای آغاز می‌شود. دکتر پاراپاله، مطب بی‌ارزشی را در دهکدهٔ کوهستانی سن موریس به ناک، یکی از همکاران خود که پس از تجارت پستهٔ زمینی تازه گواهینامهٔ پزشکی خود را گرفته است، به قیمت گرانی می‌فروشد.

ناک، که به این ترتیب مشتریانی غیرواقعی را به قیمتی بسیار گران به دست آورده است، این معنی را به دکتر پاراپاله خاطرنشان می‌کند؛ ولی در عین حال به او اطلاع می‌دهد که از این بابت متأسف نیست، زیرا در نظر دارد که در این دهکده روش‌هایی ابتکاری به کار بندد که انتظار دارد از طریق آن‌ها درآمد سرشاری به دست آورد.

برای نشان دادن استعدادهای اوست که ما را به تماشای این نمایشنامه دعوت کرده‌اند. ناک، از طریق آزمایش‌های رایگان پزشکی، در اندک زمان مشتریان بسیاری به تور می‌اندازد. تقریباً همهٔ اهل دهکده را ماهرانه بستری می‌کند و شهرتش به همه جا می‌پیچید.

هنگامی که دکتر پاراپاله به فکر می‌افتد که سری به مطب سابق خود بزند، از چیزهایی که می‌بیند و می‌شنود حیرت می‌کند. در هتل، همهٔ اتاق‌ها را بیمارانی قبلاً اجاره کرده‌اند که آمده‌اند تا برای آزمایش پزشکی به ناک مراجعه کنند. صاحب هتل کار و بارش نمی‌گنجد: ولی همین که پاراپاله به طمع میافتد که دوباره در مطب سابق خود مستقر شود، صاحب هتل لبخند خود را از دست می‌دهد، حالت فوق‌العاده خصمانه‌ای نسبت به او به خود می‌گیرد.

با این همه، ناک، بی‌آنکه نگرانی به خود راه دهد، همکار سابق خود را، با القای این معنی به او که او هم بیمار است، به سرعت ناپدید می‌شود و به تدریج که روند زودباوری انسان نشان داده می‌شود، جای به نوعی اندوه می‌دهد. این فریب عمومی به نام علم وحشت انگیز و خودکامگی شکست ناپذیر و بی‌شرمانهٔ یک فرد تنها، که به آسانی تکیه‌گاه‌ها و متحدانی در میان کسانی پیدا می‌کند که او آن‌ها را ثروتمند کرده است، فی‌نفسه خطری همواره واقعی است. زیرا هیچ یک از کسانی که فریب خورده‌اند به خود اجازهٔ شکایت و عصیان نمی‌دهد؛ این کار نوعی رام کردن ساده‌لوح‌تران به دست زیرک‌تران است.

حتی دکتر پاراپاله که ممکن بود او را مرد شریفی پنداشت که صرفاً علاقه‌مند به ماهی‌گیری است حاضر است، مانند صاحب هتل و دارو فروش، بر روش‌های ناک صحه بگذارد و آن‌ها را در حرفهٔ خود به کار برد. میل به ثروتمند کردن خود به هر قیمت در اینجا به عنوان نفرت‌انگیزترین چیزهای جهان محکوم شده است، و تأثیر تصویری که نویسنده از آن به دست می‌دهد مقاومت ناپذیر است.

این کتاب در ایران با نام دکتر کنوک یا پیروزی پزشکی با ترجمه محمد قاضی، توسط انتشارات فرهنگ جاوید در 145 صفحه منتشر شده است.