آسم چیست؟ چطور تشخیص داده میشود؟ درمان آن به چه صورت است؟
علل آسم
- بیماری التهاب مزمن راههای هوایی که با 3 شاخص معین میشود.
- التهاب مزمن راه هوایی
- افزایش واکنشدهی برونشها
- انسداد برگشتپذیر راههای هوایی
- آسم Extrinsic: افزایش حساسیت به یک آلرژن (دوده، مایتهای غبار)
- آسم intrinsic: واکنش راه هوایی به عامل غیرایمیون (آسپیرین، NSADIS، بتابلوکرها، سولفیتها، غبار محرک، عوامل آلودهکنندهٔ هوا، سرما، ورزش، عفونت، استرس).
تشخیص افتراقی آسم
- ادم ریه
- برونشیت حاد
- اختلال عملکرد تارهای صوتی
- حملات اضطرابی
- نارسایی قلبی
- COPD
- پنومونی
- CAD/MI
- پنومونی افزایش حساسیت
- آتلکتازی
- برونشیولیت
- انسداد راههای هوایی فوقانی
- آنژیوادم
- پنوموتوراکس
- آمبولی ریوی
اپیدمیولوژی آسم
- در 5-10% از جمعیت دیده میشود.
- 2/1 موارد قبل از 10 سالگی، ولی در هر سنی ممکن است ایجاد شود.
- مردان > زنان
- غالباً سابقهٔ فامیلی آسم یا بیماریهای آتوپیک وجود دارد.
- مرگ و میر افزایش یافته است، احتمالاً بدلیل اعتماد بیش از حد به داروهای برونکودیلاتور میباشد.
علایم و نشانههای آسم
- سرفه (اوّلین علت سرفه- دومین و سوّمین علل سرفه GERD و ترشحات پشتبینی)
- تنگی نفس
- احساس سنگینی در قفسه سینه
- ویز باز دمی/ بازدم طولانی
- تولید خلط
- تورم بیش از حد در اثر تجمع هوا، موکوس و بافتهای مرده
- بیدار شدنهای شبانه
- اختلال خواب
- تاکیکاردی- تاکی پنه در طی حملات
- تشدید علائم به طور حاد، استفاده از عضلات تنفسی فرعی، ناتوانی در بیان کامل جملات، کاهش جابجایی هوا، پرهوایی قفسه سینه، (افزایش قطر قدامی- خلفی قفسه سینه)
- تغییر سطح هوشیاری (ثانویه به هیپوکسی)، نبض متناقض (کاهش فشار خون سیستمیک، mmHg10 در هنگام دم).
تشخیص آسم
- تعیین اختلال عملکرد برگشتپذیر راههای هوایی
- افزایش 15% در FEV1 پس از مصرف B آگونیستهای استنشاقی- انقباض برونش در پاسخ به متاکولین یا هوای سرد.
- PFT: FEV1 پایین، TLC بالا، RV بالا: بهبود FEV1 با برونکودیلاتور.
- PEFR: سهولت در اندازهگیری، استفاده برای پیگیری شدت و دورهٔ بیماری: 600-400 طبیعی، 300-100 وخامت متوسط: کمتر از 10 وخامت شدید.
- CXR: پرهوایی، آتکلتازی
- ABG: آلکالوز تنفسی در موارد حملهٔ خفیف با خسته شدن بیمار در اثر هایپرونیتلاسیون P P CO2 به حد نرمال و سپس بالاتر افزایش مییابد. هیپوکسمی و اسیدوز متابولیک نشانهٔ بیماری شدید است. (به علت اکسیژنرسانی ضعیف و عدم تطابق V/Q)
- کشت خلط: ائوزینوفیلها افزایش، عفونت ثانویه
درمان آسم
- پرهیز از عوامل محرک
- اکسیژن مکمل در حملات حاد
- بتا دو آگونیست برای اتساع برونشها- کوتاه اثر (اَلبوتِرول: برای درمان فوری)- طولانی اثر مثل سالموترول برای استفادهٔ شبانه، به هنگام ورزش و آسم پایدار.
- کورتیکواستروئیدهای استنشاقی برای درمان مزمن: چنانچه بیمار بیش از 2 بار در هفته زا برونکودیلاتورها استفاده کند باید از کورتیکواستروئید استفاده کند.
- آنتی کولینرژیک (ایپراترپیوم): برونکودیلاتورهای ضعیف
- ثابتکنندهٔ ماست سِلها در بچهها (کرومولین)
- مهارکنندهٔ لوکوترینها (مون تِلوکاست)
- استروئیدهای سیستمیک (پردنیزون)، بتا آگونیستهای استنشاقی، و گاهی اوقات تئوفیلی برای حملات حاد و شدید آسم.
پیش آگهی/ سیر بالینی آسم
- دورههای حملات حاد با فواصل بدون علامت
- علائم با ورزش، هوای سرد، عفونتهای سیستم تنفسی فوقانی، استرس، محرکها و غیره تشدید میشود.
- شدت حمله و پاسخ به درمان با اندازهگیری PEFR پیگیری میشود.
- آسم اِستاتوس (دائم): حملات شدید و طول کشیده که به درمان اولیه پاسخ نمیدهد و ممکن است منجر به نارسایی تنفسی و مرگ بیمار شوند.
- آسم خفیف، متناوب: علایم کمتر از 2 بار در هفته، PEFR بیش از 80% نرمال/
- آسم دائم، خفیف: علائم بیش از 2 بار در هفته، PEFR بیش از 80%
- آسم دائم متوسط: علائم روزانه و PEFR 60 تا 80%
- آسم دائم شدید: ایجاد و عود علائم مکرر، محدودیت فعالیت، PEFR کمتر از 60%
اگر خواننده جدید سایت «یک پزشک» هستید!
شما در حال خواندن سایت یک پزشک (یک پزشک دات کام) به نشانی اینترنتی www.1pezeshk.com هستید. سایتی با 18 سال سابقه که برخلاف اسمش سرشار از مطالب متنوع است!
ما را رها نکنید. بسیار ممنون میشویم اگر:
- سایت یک پزشک رو در مرورگر خود بوکمارک کنید.
-مشترک فید یا RSS یک پزشک شوید.
- شبکههای اجتماعی ما را دنبال کنید: صفحه تلگرام - صفحه اینستاگرام ما
- برای سفارش تبلیغات ایمیل alirezamajidi در جی میل یا تلگرام تماس بگیرید.
و دیگر مطالب ما را بخوانید. مثلا:
کاریکاتورهای و تصاویر ساده، مفرح و تفکربرانگیز لوکاس لویتان
لوکاس لویتان هنرمند برزیلی، ساکن مادرید است. او بیشتر برای پروژهاش به نام «هجوم عکس» مشهور شده، در این پروژه او نقاشیهایی را به عکسهای اینستاگرام افراد اضافه میکند و داستانهای پنهان را به روشی خلاقانه آشکار میکند.کارهای او جذاب و…
نمونههای جالبی از اختراعاتی که فراموش شدند، یا تکامل یافتند یا به کلی به صورت دیگری تغییر پیدا…
در طی دههها و قرنهای انسانهای اختراعات گوناگونی کردهاند. از برخی از آنها در ابتدای امر تصور میشد که استقبال خوبی شود، اما در نهایت فراموش شدند، برخی با تغییرات نه چندان بنیادین همچنان به همان صورت تولید میشوند، برخی با تغییرات جدی و…
اگر نئاتدرتالها بر انسانهای به اصطلاح خردمند غلبه میکردند، شاید اینها ستارههای سینماهای آنها…
سوابق فسیلی نشان میدهد که نئاندرتالها در حدود 40000 تا 30000 سال پیش از سوابق باستانشناسی ناپدید شدند، اگر در برخی مکانها ممکن است تا حدود 28000 سال پیش زنده مانده باشند.نئاندرتالها گونهای از انسانهای باستانی بودند که تا زمان…
اگر قرار بود در طراحی بدنه و اجزای داخلی خودروها، فرهنگ و هنر هر کشور در نظر گرفته میشد
طراحی خودرو فرآیند پیچیده ای است که شامل عوامل مختلفی است تا اطمینان حاصل شود که محصول نهایی& ایمن، کارآمد , زیباست و نیازها و خواسته های مصرف کنندگان را برآورده می کند. فاکتورهای زیر برای مثال موثرند:ایمنی: ایمنی در طراحی خودرو از…
عکسهای نوستالژیک: آدمهای و تلویزیونهایشان در دوره اوج تلویزیون
دوره اوج شکوه تلویزیون کی بود؟ دستکم دوره اوج مونواوگ چه زمانی بود؟یک زمانی تلویزیون پیشرفتهترین وسیله ارتباطی ما با دنیای خارج بود. الان تلویزیونهای هوشمند، گوشی و تبلتها و لپتاپها جای آن به اصطلاخ متکلم وحده را گرفتهاند.…
اگر سیمپسونها در دنیا وستروس بودند! گالری عکس
وستروس یک سرزمین یا قاره تخیلی و یکی از مکانهای اصلی مجموعه رمانهای فانتزی «آواز یخ و آتش» نوشته جورج آر آر مارتین است. انکاتی در مورد وستروسجغرافیا: وستروس در غرب قاره اسوس قرار دارد و با دریای باریکی که به نام دریای باریک شناخته…