سرطان پوست : علت‌ها – علایم و نشانه‌ها – روش‌های تشخیص و درمان
انواع سرطان پوست
- ملانوم بدخیم: نئوپلاسم ملانوسیتها
-انتشار سطحی: شایعترین، با بهترین پیش آگهی؛ پشت و پاها
– Nodular sclerosing: رشد سریع و اغلب کشنده است.
-لنتیگو مالیگنا: در نواحی تحت تابش آفتاب، بیشتر در افراد مسن
– Acral Ientiginous: کف دست ها پا، بستر ناخنها، در سیاه پوستان رخ می دهد.
- BCC: بدخیمی سلولهای بازال اپیدرم با رشد آهسته بندرت متاساز می دهد. ولی زخم های موضعی ایجاد می کند.
- SCC: ممکن است روی اسکار سوختگی ایجاد شود تهاجم موضعی دارد. ولی متاستاز نادر است.
تشخیص افتراقی سرطان پوست
- خال دیسپلاستیک
- کراتو آکانتوما
- کراتوز آکتینیک
- وروکا ولگاریس
- خال خوش خیم
- کراتوز سبورئیک
- اپی تلیومای پیگمانته
- هایپرپلازی سود و اپیتلیوماتوز
- هماتوم زیر ناخن
- خال آبی
- درماتوفیبروم
- دریاچه های وریدی
- گرانولوم پیوژنیک
- زگیل
اپیدمیولوژی سرطان پوست
- شایعترین سرطان در کل جهان
- BCC شایعترین سرطان پوست می باشد.
- ریسک فاکتورها: تماس با نور خورشید، پوست روشن، سوختگی با اشعه x یا رادیوم، خوردن آرسنیک، سابقهٔ فامیلی واگزودرماپیگمانتوزوم
علایم و نشانه های سرطان پوست
- ملانوما: ضایعه منفرد اغلب روی پشت و یا دیگر نواحی در معرض تابش آفتاب ماکول یا ندولهای صاف یا برجسته، پیگمانتاسیون اقماری (بعلت متاستازی های موضعی) و اریتم، زخم شدن و خونریزی، ممکن است در پوست، مخاط یا CNS یا چشم ها ظاهر شود.
- BCC: ضایعه پاپولار یا ندولار با زخم شدگی مرکزی که بطور کلاسیک (زخم جوندگان) rodent ulcer، ممکن است زخم بصورت نقطه نقطه با لبه های براق مرواریدی و تلانژکتازی دیده شود. 90% روی سر و گردن
- SCC: ندول کوچک، سفت، قرمز، و مخروطی + -. زخم، در نواحی در معرض آفتاب بطور کلاسیک اطراف دهان / لب ها صورت و گوشها، و ضایعه ای با رشد سریع
تشخیص سرطان پوست
- شرح حال معاینه (ABCDE)
-. Asymetric shape: بیانگر بدخیمی است.
– Border: بی نظم / نا مشخص بدخیمی را مطرح می کند.
– Color: ضایعه بدخیم رنگ یکنواختی ندارد.
– Diameter: بدخیمی ها معمولا بیش از 5mm قطر دارند.
– Enlargment: شکل و اندازهٔ ضایعات بدخیم معمولا تغییر می کند.
- ضایعات بدخیم تمایل به زخم شدن و خونریزی دارند.
- بیوپسی تشخیص دهنده است.
- Punch biopsy برای scc و Bcc
- ملانوما: اکثرا برای بیوپسی تمام ضایعه را بر می دارند (از punch biopsy استفاده نمی شود)
درمان سرطان پوست
- استاندارد طلایی جراحی و برداشتن ضایعه با 1 تا 2 cm از اطراف آن است.
-جراحی Mohs (اکسیزیون میکروسکوپی) برای Bcc و Scc در نواحی مهم از نظر زیبایی.
- برداشتن غدد لنفاوی در صورت درگیر شدن آنها
- کموتراپی، انیترفرون بتا یا اینتروفرون – بتا، یا اینترلوکین – 2 برای متاستازها
پیش آگهی / سیر بالینی
- بیماری متاستاتیک به پوست یا سایر ارگانهای داخلی شایعترین عارضه خطرناک ملانوم می باشد.
- تخریب موضعی بافت و جنبه زیبایی شایع ترین اثرات منفی Bcc و SCC می باشد.
- پیگیری بمدت 5 سال لازم است.
- مرحله بندی ملانوم: طبقه بندی Breslow بر اساس ضخامت تومور
- < 0/76 mm 99% بقای 5 ساله
- 0/76 – 1.49 mm 85% بقای 5 ساله
- 5 – 2.49 mm 84%
- 5 – 3.99 mm 70%
<- 4mm: 44% بقا – متاستاز کمتر از 10%
- ممکن است میزان تهاجم زخم نیز برای طبقه بندی استفاده شود (طبقه بندی Clark)
