ایمنی بدن انسان چگونه تامین می‌شود و چه بخش‌هایی دارد؟
ایمنی توانایی بدن در مقابله با بیماری‌هایی است که از طریق میکروب‌ها شامل (باکتری‌ها، ویروس‌ها و انگل‌ها) ایجاد می‌شوند. بنابراین وقتی گفته می‌شود که فردی در برابر یک بیماری خاص ایمن است، یعنی دیگر به آن بیماری مبتلا نمی‌شود.
میکروب‌ها و انگل‌ها بیماری‌های مختلفی را در انسان ایجاد می‌کنند. اغلب میکروب‌های ایجادکننده بیماری، سمومی را در بدن آزاد می‌کنند. به‌طور معمولی بدن ما قادر است در برابر بیشتر میکروب‌های بیماری‌زا مقابله و دفاع کند. پوست به‌عنوان اولین سد دفاعی در برابر ورود بسیاری از میکروب‌ها عمل می‌کند و در مرحله دوم در صورت ورود میکروب‌ها به بدن گلبول سفید خون شروع به از بین بردن میکروب‌ها می‌کنند. ولی درصورتی‌که تعداد میکروب‌های وارد شده از تعداد گلبول‌های سفید بیشتر باشد، این سلول‌ها قادر به محافظت بدن در برابر میکروب‌ها نیستند.
همچنین بدن قادر است از طریق مکانیسم‌های ایمنی در برابر بسیاری از بیماری‌ها مقاومت کند. به‌این‌ترتیب که در خون فرد موادی بنام پادتن تولید می‌شوند که در برابر ارگانیسم‌های مهاجم می‌جنگند. هر نوع پادتن فقط در برابر یک نوع میکروب عمل می‌کند و پادتن‌های مختلف خصوصیات مختلفی دارند. بعضی از پادتن‌ها سموم آزاد شده توسط میکروب‌ها را خنثی می‌کنند. بعضی دیگر سبب تجمع باکتری‌ها شده و سبب می‌شوند که این اجتماع باکتری‌ها به‌راحتی مورد حمله گلبول‌های سفید خون قرار گیرند. بعضی دیگر از پادتن‌ها باکتری‌ها را حل کرده و از بین می‌برند.
گاهی مقدار مشخصی از پادتن‌ها در پلاسمای خون باقی مانده و سبب محافظت فرد در برابر حمله‌های آتی این میکروب‌ها می‌شوند و در این حالت شخص به آن بیماری مشخص، ایمنی پیدا می‌کند.
مکانیسم‌ها و واکنش‌های ایمنی‌شناسی بدن به دو صورت ایمنی طبیعی و ایمنی اکتسابی هستند. در ایمنی طبیعی بدن به‌طور طبیعی از ابتدای تولد در برابر بعضی از بیماری‌ها ایمنی و مصونیت دارد. ایمنی طبیعی می‌تواند به سه صورت: نوعی، نژادی و فردی باشد. در ایمنی نوعی که مربوط به یک نوع موجود زنده می‌شود، میکروب فقط می‌تواند روی یک نوع به‌خصوص اثر داشته باشد. در ایمنی نژادی بعضی از نژادها نسبت به نژادهای دیگر در برابر بعضی بیماری‌ها مقاوم‌تر هستند. در ایمنی فردی نیز عوامل مختلفی از قبیل: سن، وضعیت فیزیولوژیکی، خواص ژنتیکی، تغذیه و محیط می‌توانند مؤثر باشند.
ایمنی اکتسابی با اختصاصی عبارت است از مصونیتی که در اثر برخورد و تهاجم یک عامل عفونت‌زا در بدن ایجاد می‌شود. ایمنی اکتسابی ممکن است در اثر ایجاد پادتن یا آنتی کور در بدن ایجاد شود و یا از طریق عامل عفونت‌زا تأثیر بگذارد. ایمنی اکتسابی به دو صورت فعال و غیرفعال ایجاد می‌شود.
ایمنی اکتسابی فعال عبارت است از عفونت شدید یا خفیف و یا حتی نامریی با عامل بیماری‌زا، و واکنشی که در بدن در برابر این عفونت ایجاد می‌شود ایجاد پادتن یا آنتی کور می‌باشد، که برای مدتی این ایمنی در بدن
باقی می‌ماند. واکسیناسیون به‌عنوان پیشگیری درنتیجه ایجاد ایمنی اکتسابی فعال می‌باشد پس از اثر عامل بیماری‌زا چه به‌عنوان عفونت و چه به‌عنوان واکسیناسیون، بعد از مدتی اولین آثار آنتی کور در بدن ظاهر شده و پس از چند هفته مقدار آن به حداکثر ممکن می‌رسد. به‌طوری‌که معمولاً برای مدت طولانی و در بعضی موارد تا آخر عمر فرد را در برابر عامل عفونت‌زا ایمن نگاه می‌دارد. به‌عنوان مثال یک بار ابتلا به بیماری‌های سرخک و آبله، یک عمر ایمنی در برابر این بیماری‌ها ایجاد می‌کند.
در ایمنی اکتسابی غیرفعال از سرم فردی که نسبت به یک عامل بیماری‌زا مصون است برای فردی که نسبت به همان عامل حساس است استفاده می‌شود. برای این کار ابتدا یک حیوان مثل اسب را با یک بیماری عفونی آلوده و مبتلا می‌کنند، در این حالت آنتی کور یا پادتن بر علیه این بیماری در خون اسب تولید می‌شود و بعد سرم اسب را که حاوی آنتی‌کور می‌باشد گرفته و به بدن انسان تزریق می‌کنند و بدن انسان از این پادتن‌ها یا آنتی کورها در برابر بیماری استفاده می‌کند.
