بیماری روزاسه چیست؟ چه علایم و نشانههایی دارد و چطور درمان میشود؟
* روزاسه (rosacea) نوعی بیماری التهابی و غیرشایع پوستی است که با ایجاد پوستولها (pustules؛ جوشهای چرکی) در ناحیه گونه، پیشانی و بینی شناخته میشود و با برافروختگی و قرمزی صورت، خارش و سوزش و احتمالا جوشهای سفید و زرد کوچک همراه است.
* معمولا بینی بیمار قرمز و گونههایش گر گرفته است.
* این بیماری اگرچه ممکن است شبیه آکنه (جوش بزرگسالان با جوش غرور جوانی) باشد ولی در حقیقت با جوشهای چرکی یا غیرچرکی و لکههای سرسیاه ارتباطی ندارد.
* بیماری اکثرا در بزرگسالان (۳۰ تا ۵۵ ساله) دیده میشود و تنها به ندرت افراد زیر ۳۰ سال را مبتلا میکند. روزاسه در خانمها شایعتر است ولی فرم شدیدتر بیماری بیشتر در آقایان دیده میشود. ممکن است چند نفر از افراد فامیل مبتلا به روزاسه باشد.
* تلانژکتازی (telangiectases) یعنی گشادشدگی دایمی رگهای خونی ظریف (مویرگها، آرترویولها و ونولها) که موجب پیدایش ضایعات قرمزرنگ کوچک کانونی میشود معمولا در پوست این بیماران وجود دارد.
* علت روزاسه مشخص نیست و مجموعهای از عوامل ژنتیک و محیطی را در ایجاد آن مؤثر میدانند.
* روزاسه بسیار طولانی ممکن است منجر به رشد بیش از حد بافت همبندی، به ویژه در ناحیه بینی شود. این اختلال که رینوفیم (rhinophyma) نام دارد به ویژه در مردان مسن بروز میکند و با ضخیمشدگی شدید بینی و متورم و ارغوانی شدن رنگ آن همراه است.
* ممکن است روزاسه موجب خشکی و حساس شدن پوست شود و یا همراه با پوست چرب و پوستهریزی باشد.
* گاهی برآمدگیهای قرمز کوچکی بروز میکنند که برطرف نمیشوند و تا اطراف بینی، گونهها، چانه و پیشانی گسترش مییابند که به این وضعیت، روزاسه التهابی گفته میشود.
* روزاسه ممکن است با ناراحتیهای چشمی مانند احساس سوزش یا وجود سنگریزه در چشم و التهاب یا پوستهپوسته شدن پلکها همراه شود.
* عوامل تشدیدکننده روزاسه عبارتند از:
غذاهای گرم؛ مشروبات الکلی؛ غذاهای دارای ادویه و کافئین؛ تماس با نور خورشید؛ هوای گرم؛ استرس؛ خوردن غذاها و نوشیدنیهای داغ؛ ورزش شدید؛ استفاده از سونا یا حمام داغ؛ مصرف کورتون و داروهای گشادکننده عروق؛ داروهای حاوی اسید، الکل و سایر محرکها.
درمانهای مرسوم
* پس از تشخیص بیماری که معمولا براساس ظاهر آن، به وسیله پزشک متخصص پوست صورت میگیرد، درمان موضعی یا عمومی آغاز میشود. موارد خفیف بیماری اغلب به درمان موضعی با مترونیدازول یا سدیم سولفاستامید جواب میدهد. موارد شدیدتر به وسیله آنتیبیوتیکی موسوم به تتراسایکلین، به شکل خوراکی درمان میشود. تلانژیکتازی باقیمانده را میتوان با لیزر درمان نمود. استفاده از درمان موضعی پوست برای موارد ابتلای چشم مؤثر نیست.
توجه
روزاسه چشمی با خطر نابینایی همراه است و باید به وسیله متخصص چشم تحت درمان قرار گیرد.
* بیماری روزاسه در چشم چه مشکلاتی ایجاد میکند؟
روزاسه چشمی با اختلالات التهابی چشم، شامل التهاب قرنیه (کراتیت)، التهاب پلک (بلفاریت)، التهاب عنبیه (ایریتیس) و شالازیون عودکننده (نوعی توده پلکی ناشی از التهاب غده میبومین چشم) همراه است.
* آیا رینوفیم قابل درمان است؟
رینوفیم را میتوان با استفاده از جراحی یا اشعه لیزر درمان نمود.