سرطان چیست؟
سرطان بیماری است که در آن، گروههای خاصی از سلولهای بدن، بدون کنترل شروع به افزایش کرده و به بافتهای سالم آسیب وارد میکنند. سرطان یک بیماری کشنده است، زیرا تابهحال درمان مؤثری برای آن کشف نشده است. همه ساله در دنیا، هزاران نفر در اثر ابتلا به این بیماری از بین میروند.
میدانیم که بدن ما از سلول ساختهشده است و در طی زندگی هر فرد رشد فیزیکی در اثر تمیم سلولی در اکثر بافتها ایجاد میشود و فقط در اثر این مکانیسم است که هر موجود زنده دائماً سلولهای فرسوده و خراب خود را با ستونهای جدید جایگزین میکند و بافت خودش را در حالت کار نگه میدارد و این فرآیند سیستماتیک میباشد. ولی وقتی پدیده تقسیم سلولی از سیر طبیعی خود خارج شد سبب ایجاد یک توده بزرگ بافتی بنام تومور میشود. تومورها دو دسته هستند، خوشخیم و بدخیم. یک تومور بدخیم بافتهای سالم را مورد حمله قرار میدهد، درحالیکه در تومور خوشخیم این حالت ایجاد نمیشود و ازاینرو تومورهای بدخیم سرطانی هستند.
سلولهای سرطانی میتوانند از داخل تومور بیرون آمده و از طریق جریان خون پخش شوند. این سلولها در سایر نقاط بدن استقرار یافته و شروع به رشد و تکثیر میکنند و تومورهای دیگری تولید میکنند. حرکت سلولهای سرطانی و انتقال آنها به نقاط دیگر بدن متاستاز نامیده میشود. تومورها سرانجام ارگآنهای حیاتی را نابود کرده و سبب مرگ میشوند.
سلولهای سرطانی میتوانند در هر نقطه از بدن رشد کنند. در انسان بیش از ۱۰۰ نوع سرطان مختلف تشخیص داده شده است که بعضی از آنها از این قبیل هستند: سرطان پوست، سرطان ریه، سرطان خون، سرطان رحم، سرطان سینه و غیره. سرطان پوست رشد آهستهای داشته و به نقاط دیگر بدن منتشر نمیشود. سرطان ریه اغلب در مردها ایجاد میشود. سرطان سینه در بین خانمها رایجتر است. سرطان خون لوسمی نامیده میشود که در این نوع سرطان گلبولهای سفید خونی نابالغ وارد جریان خون میشوند.
انسان میتواند از طریق تماس با عوامل ایجادکننده سرطان که کارسینوژن با سرطانزا نامیده میشوند به سرطان مبتلا شود، که این عوامل شامل تشعشع مواد شیمیایی مختلف و یا ویروسها میباشند. بعضی از انواع سرطان نیز از طریق توارث به ارث میرسند.
برای سرطان، سه درمان اساسی وجود دارد. اگر سرطان قبل از متاستاز کشف شود، جراح برای درمان بیمار، تومور را از بدن وی خارج میکنند. در بیشتر موارد برای دانستن اینکه تومور بدخیم است یا نه، عمل بیو پس انجام میشود. در بیو پس یکتکه کوچک از بافت تومور خارج شده و زیر میکروسکوپ ازنظر وجود یا عدم وجود سلولهای سرطانی بررسی میشود. درمان دیگر استفاده از اشعه ایکس یا گاما میباشد که توسط مواد رادیواکتیو نظر رادیوم و کبالت رادیواکتیو ایجاد میشود. سرطان همچنین توسط داروها درمان و کنترل میشود، که این نوع درمان توسط دارو را شیمی درمانی میگویند.
اگر چه دانشمندان در سراسر دنیا مشغول تحقیق درباره سرطان هستند، ولی هنوز درمان مطمئن و مؤثری برای سرطان کشف نشده است.