پاول ارلیش – بیوگرافی و نقش او در پیشبرد دانش
رابرت کخ در سال ۱۸۸۲ میکروب بیماری سل را کشف کرد و در سال ۱۸۸۵ کتابش، نیاز موجودات به اکسیژن منتشر شد. پاول ارلیش در سال ۱۸۹۲ نشان داد که مادران پادتن‌ها را از طریق شیر خودشان به نوزاد منتقل می‌کنند. در سال ۱۹۰۸ جایزه نوبل را در زمینه فیزیولوژی (به طور مشترک با ایلیا متچنیکوف) دریافت کرد و در سال ۱۹۰۹ ترکیبی حاوی آرسنیک را کشف کرد که برای درمان سیفلیس به کار می‌رفت.
پس از کار ادوارد جنر و لویی پاستور نقش و ارزش واکسیناسیون‌ها (مایه کوبی) به طور گسترده در مبارزه علیه بیماری‌ها باز شناخته شد. اما تا آغاز قرن بیستم بسیاری از بیماری‌های کشنده کماکان درمان ناپذیر بودند. دانشمندان شروع به جستجو در زمینه راه‌های جایگزین به منظور ریشه‌کنی بیماری‌ها کردند. کسی که به خصوص موفق بود و در این ضمن راهکارهای جدیدی را برای کشف روش‌های درمان به وجود آورد، پائول ارلیش آلمانی بود.
اصل رنگ‌آمیزی
ارلیش، در آغاز کارش به شدت تحت تاثیر تکوین یافته‌های جدیدی شامل رنگ کردن یافته‌ها به منظور متمایز کردنشان هنگام مطالعه در زیر میکروسکوپ قرار گرفت. بسیاری از این رنگ‌ها فقط انواع خاصی از ریزاندامگان‌ها را رنگ کرد و ارلیش رنگی ایجاد کرد که باکتری‌های بیماری سل را که توسط رابرت کخ در سال ۱۸۸۲ کشف شده بود بارز می‌کرد. این کار به نوبه خود دستاورد مهمی بود و به راهکاری بدل شد که به طور گسترده‌ای در تشخیص بیماری سل به کار می‌رفت.
گلوله جادویی
اصول رنگ‌آمیزی نسبت به کارهای دیگری که اولیش در طول دوران باقیمانده کاری‌اش بر عهده گرفت، در اولویت قرار داشت و در راستای نیل به دستاوردی ایده‌ای را بر او الهام کرد که به علت آن از وی بسیار یاد می‌شود. ارلیش از حدود سال ۱۹۰۵ در مورد فرضیه خود به طور کامل شروع به تحقیق کرد که اگر یک رنگ بتواند منحصراً به باکتری‌های زیان‌بار بچسبد (همان‌طور که به واسطه کار قبلی‌اش بر روی بیماری سل اثبات کرده بود)، پس شاید ترکیبات شیمیایی دیگر نیز به شیوه مشابهی عمل کنند. اما او به جای مشخص کردن ریزاندامگان‌های بیماری‌زا، امیدوار بود که آنها را نابود کند. ماده‌ای شیمیایی که پایه اثبات این نظریه ارلیش قرار گرفت آرسنیک بود. این ماده عنصری است که به طور بالقوه برای انسان‌ها کشنده است ولی درون ترکیبات خاصی که او یافت، می‌تواند به طور موثری برای از بین بردن باکتری‌ها بدون عوارض جانبی زیان‌بار گوناگون مصرف شود. ارلیش بالاخره در سال ۱۹۰۹ آزمون موفق گلوله جادویی را در حکم روش درمانی برای این بیماری تکمیل کرد. ترکیب حاوی آرسنیکی که او آزمایش کرده بود، موجود عامل بیماری سفلیس را، آشکار می‌کرد و می‌کشت. او در سال بعد روش درمانی خود را تحت نام سالوارسان ارائه کرد که در مبارزه با این بیماری بسیار معروف است، بیماری‌ای که ابتلای گسترده و نامطلوب به آن غالباً به دیوانگی و مرگ انجامید. به علاوه، راهکاری که ارلیش به کار برده بود به عنوان پایه شیمی درمانی محسوب می‌شود که روشی برای درمان بیماری با استفاده از ترکیبات مصنوعی برای تعیین محل و نابودی موجوداتی است که عامل ابتلا به بیماری به شمار می‌آیند. این دستاوردی بود که سعی در داشتن تاثیری حیاتی در مبارزه با بسیاری از دیگر بیماری‌ها داشت که از همه چشم‌گیرتر، یافته‌های سرطان‌زا بودند.
جایزه نوبل
در حد فاصل تحقیقات اولیش در زمینه روش‌های رنگ‌آمیزی و درمان‌هایش در زمینهٔ بیماری سفلیس، به طور مشترک جایزه نوبل را در فیزیولوژی (در سال) ۱۹۰۸ به علت کشفی متفاوت دریافت کرد. از حدود سال ۱۸۸۹ تا اوایل قرن بیستم، شدیداً درگیر ایمنی شناسی بود و به این علت بود که این جایزه را دریافت کرد. غالباً از او به عنوان پایه‌گذار راهکارهای در این عصر علم به علت روش‌های منظم و کمی‌اش، و تلاش به منظور درک آن یاد می‌شود. او نظریه‌های در مورد این که سامانه ایمنی چگونه کار می‌کند و نقش پادتن‌ها مطرح کرد. ضمناً تعدادی از آزمایش‌هایی را انجام داد که به منظور اندازه‌گیری افزایش قدرت سامانه ایمنی در جانوران پس از قرارگیری مکرر در معرض انواع مختلف باکتری‌های بیماری‌زا طراحی شده بود. این امر به پیشرفت‌هایی در زمینه آماده‌سازی درمان‌هایی برای بیماری دیفتری و پیشرفت‌های در زمینه روش‌های اندازه‌گیری آثار آنها شد. در واقع، این تشخیص بعدی محدودیت این نوع روش‌های درمانی بود که مستقیماً به ارائه راهکارهای جدید ارلیش در شیمی درمانی انجامید.
میراث پاول ارلیش
در جهان نو، با امکان دسترسی به پنی سیلین و آنتی بیوتیک‌های دیگر فراموش کردن تاثیرات بسیار ناگواری که بیماری‌هایی نظیر آبله و سل بر روی جوامع تحملی داشتند آسان است. بیماری‌هایی که امروزه از هر لحاظ ریشه کن شده‌اند می‌توانستند حتی به همان مقدار اندکی که در ۵۰ سال گذشته وجود داشت، متضمن مرگ‌های گسترده باشند. این امر قطعا در مورد بیماری سل صادق است. روزنامه تایمز لندن در آگهی درگذشت وی در خصوص دستاورد ارتش در گشودن درهایی جدید به امری ناشناخته اذعان کرد که «تمام جهان به او وامدار است.»
گلوله جادویی» اولیش روش درمانی برای بیماری‌هایی نظیر بیماری سل و سفلیس شد.
