نگاه کن مامان، بدون دست! ترمین، طنینی خوش از نابغه‌ای روس

در 1927 موسیقی‌دانی متوسط الحال از اهالی مسکو، یک شبه به شهرت دست یافت. جمعیت به سوی اپرای پاریس سرازیر شدند تا اجرای او ار از نزدیک ببینند. برای اجرا در «کارنگی هال» به او سی و پنج هزار دلار پیشنهاد شده بود که در زمان خودش یک رکورد به حساب می‌آمد. موسیقی‌دانان مشهور از سراسر جهان در ردیف‌های جلوی اولین کنسرت او در آمریکا نشسته بودند و مشتاقانه منتظر شروع اجرا بودند.

آن چه تماشاچیان را مسحور کرده بود، نه استعداد موسیقیایی ناچیز «لئون ترمین»، بلکه ساز اعجاب‌انگیز ابداعی این دانشمند روس بود. این ساز شبیه یک رادیوی خیالی بود که دو آنتن داشت و انگار با جادو کار می‌کرد. ترمین دست‌هایش را در اطراف آنتن‌ها می‌چرخاند و صداهای مرموز و وهم‌انگیزی تولید می‌کرد. صدها هزار نفر برای شنیدن صدای این ساز، که به آن «امواج اثیری» می‌گفتند، هجوم آوردند.

«ترمین» که از بسیاری جهات، جرقهٔ اولیهٔ تمام موسیقی‌های الکترونیک بعد از خودش است، به اولین ساز الکترونیک محبوب بدل شد. صدای ماورائی‌اش جزء جدانشدنی فیلم‌های عملی- تخیلی از جمله «روزی که زمین خشکش زد» شد، و از مدل پیشرفته‌اش در تک آهنگ جاودانهٔ گروه «بیچ بویز» به نام «حس خوب» استفاده شد.

اما این فقط بخشی از زندگی جذاب ترمین بود.

در 1960، ایالات متحد اعلام کرد که در اتاق سفیر این کشور در شوروی، وسیلهٔ شنود کشف کرده که داخل یک تابلوی چوبی از نشان رسمی آمریکا جاسازی شده بوده است. این وسیله نه سیمی و نه نیازی به باطری داشت و سال‌ها طول کشید تا کشف شود.

و مخترعش؟

لئون ترمین.

“یک ویولن سِل در مه غلیظی گم شدهو گریه می‌کند، چون راه خانه‌اش را گم کرده است.”

صدای ترمین در قطعات بی‌شماری از جمله «این همه عشق» اثر «لد- زپلین» شنیده می‌شود. اما آنچه در موسیقی متن سریال «پیشتازان فضا» شنیده می‌شود ترمین نیست، بلکه صدای «لولی جین نورمن» خوانندهٔ سوپرانو است.