کتاب دیوانه‌های فوتبال – دومینیک آتون و دنی دایر
آنچه در این کتاب می‌خوانید، داستان‌هایی است درباره بی‌رحم‌ترین، وحشتناک‌ترین و پرشورترین تشکیلات هواداران فوتبال جهان. فکر می‌کردید که انگلیس سرسخت‌ترین و سازمان‌یافته‌ترین تشکیلات طرفداران و تماشاگران فوتبال جهان را دارد؟ دوباره فکر کنید. کتاب دیوانه‌های فوتبال، نوشته دومینیک آتون و دنی دایر در این داستان کاری کرده که دید شما را تغییر میدهد؛ به دیدار دسته‌هایی از بچه های شرور رفته ، در قلمرو آنها و تحت شرایط سخت حکم فرمایی شان، با رهبران تشکیلات آنها دیدار کرده که این دیدارها همیشه هم خوب و به یادماندنی از آب درنیامدند.
ما گروه کوچکی بودیم – متشکل از من، یک مدیر تولید، یک کارگردان و یک محقق که برای به تصویر کشیدن فعالیت این گروه ها و ساخت یک سریال تلویزیونی سفر می کردیم – ولی در واقع به سختی و چهارچشمی هوای یکدیگر را داشتیم. چرا که زمانهایی می رسید که به شدت نیاز به حمایت و مراقبت احساس می شد. اتفاق افتاد که به ما شلیک کردند، ما را با سنگ زدند، تعقیب مان کردند و یا به طرف مان گاز اشک آور شلیک کردند.
تهدیدمان کردند، گل گل کردیم و با آنها مشاجره کردیم و همیشه هم می دانستیم که ممکن است سالم به خانه برنگردیم. ما درست یک بازی پیش از آن که هولیگان های آرژانتینی تا پایان فصل از سفر به شهرهای دیگر به همراه تیم های مورد علاقه شان منع شوند آن جا بودیم و روزهایی را در ایتالیا گذراندیم که در همان ایام، گل لیگ به هم ریخت و هولیگانها چند پلیس را کشتند. در هلند، از ترس جان مان فرار را بر قرار ترجیح دادیم و در گالاتاسرای ترکیه از برابر دوربین های پلیس متواری شدیم. به صربستان رفتیم تا با سران تشکیلاتی از هولیگانها که متهم به جنایات جنگی شده بودند از نزدیک ملاقات کنیم و زمانی که در برزیل همراه با یکی از تشکیلات هواداری به سفری برای دیدن مسابقه تیم آنها می رفتیم، شیشه اتوبوس مان در اثر تیراندازی هواداران دیوانه تیم حریف خرد شد. در لهستان هم شورش تمام و کمالی را از نزدیک حس کردیم. ما در کنار کثیف ترین تشکیلات هواداری فوتبال و در جایگاه های شان در استادیوم های مختلف ایستادیم و شنیدیم چگونه از جوانانی که دستورات رهبران آن تشکیلات را بی چون و چرا اجرا می کنند، بهره کشی می شود. ما دقیقا به درون سازمان های مخوف آنها راه پیدا کردیم و با سرکرده های شان به گفت وگو نشستیم. کار ما درست مثل یک گردباد واقعی بود. طی نود روز از ته کشور گذشتیم، با تشکیلات هواداری فوتبال در آن کشورها آشنا شدیم و سرسخت ترین سازمان های هولیگانها در جهان را شناختیم. گاهی لبخندی واقعی بر لب داشتیم و زمانی هم از شدت ترس نزدیک بود خودمان را خیس کنیم؟ این ماجرای واقعی رویدادهایی است که طی این مدت برای مان اتفاق افتاد. بعضی هایش را دوربین مان ضبط کرد و در بیشترش هم اجازه نداشتیم دوربین را روشن کنیم یا از پخش صحنه های ضبط شده معذور بودیم. می شود گفت که این کتاب، نسخه تدوین نشده ماجراهای ماست که بی شک، پدید آوردنش مثل یک انفجار بزرگ، حسابی سروصدا می کند.
دنی دایر: لندن – ۲۰۰۷
کتاب دیوانه‌های فوتبال
نویسندگان: دومینیک آتون – دنی دایر
مترجم: وحید نمازی
نشر چشمه
مقدمه مترجم
پرده اول تابستان بود. گرم گرم. تابستان ۱۳۶۱۵ مردم ایران دیگر به جنگ و شرایط سخت عادت کرده بودند. جنگ ناخواسته، بخشی از روزمرگی ایرانی ها شده بود. زندگی داشت به شرایط عادی اش برمی گشت و فوتبال یکی از دلخوشی هایی بود که می توانست عبور از روزهای سخت را آسان تر کند. جام جهانی ۱۹۸۲ اسپانیا در همین حال وهوا از راه رسید. جامی که پائولو روسی و ایتالیا داشت، زیکو، سوکراتس و برزیل، میشل پلاتینی. غوغای آبی ها و وداع تلخ طلاییها در کنار جنگ تمام عیار و بی نظیر آلمان با فرانسه در نیمه نهایی، همه و همه دست به دست هم میدادند تا شوق کودکانه به فوتبال را در من بیشتر و بیشتر کنند. بی شک هزاران کودک دیگر مثل من، همان روزها و زیر آفتاب گرم تهران، خواب کوچه پس کوچه های شهر را با شبیه سازی بازی برزیل و ایتالیا آشفته می کردند. ریشه های علاقه به این بازی زیبا و دوست داشتنی از همان روزها بود که جایش را در وجودم محکم می کرد. مجال دیدن فوتبال های ناب از تلویزیونی که هنوز مجید وارث بهترین گزارشگر فوتبالش بود و چشیدن طعم پیروزی و شکست تیم هایی که هنوز نمی دانستی کدام شان فردای دیدن بازی به تاریخ می پیوندد و کدام شان تا همیشه در یادت به یادگار می ماند، بزرگترین دستاورد اولین جام جهانی زندگی ام بود. فوتبال، آرام آرام جزئی ثابت از زندگی ام می شد…
پرده دوم
باز هم تابستان. باز هم فوتبال. صبح تا شب؛ بی وقفه و نفس گیر. همسایه ها از سروصدامان به ستوه می آمدند و آرزو می کردند اول مهر زودتر برسد و از شر فوتبال های خیابانی راحت شوند. دیگر تمایلات رنگی هم به بخشی جدی از هواداری فوتبالی مان وارد شده بود و دیدن بازی های زیبای جام باشگاه های تهران و پیگیری نتایج آن بازی ها یکی از جدی ترین سرگرمی های مان بود. انتظار کشیدن و صف بستن برای خریدن کیهان ورزشی و دنیای ورزش صبح های شنبه که تنها رسانه های ورزشی مکتوب آن سالها بودند هم بخشی از همین شادمانی های جدی کودکانه بود. دیدن یک جدال مردانه فوتبال از تیم محبوبم و چشیدن تجربه ناب پیروزی می توانست لذت تعطیلات آن تابستان گرم را دوچندان کند. سیزده ساله بودم که ابهت استادیوم آزادی با سکوهای پر از جمعیتش برای نخستین بار مسحورم کرد. تابستان گرم ۱۳۶۶ و بازی پرسپولیس با راه آهن که گربه سیاه آن سال های قرمزها بود. نشستن در جایگاه کناری تیفوسیها و دیدن آن شور و غوغایی که با به گل نرسیدن تیم پروین بیشتر هم میشد، فراموش نشدنی است. پرسپولیس گل نمی زد و هوادارانش هم سکوها را ترک نمی کردند. تماشای ده دقیقه پایانی به شکل ایستاده و با دلهره به پایان نزدیک می شد که تک گل محمد پنجعلی نگذاشت اولین ضیافت فوتبالی ام بی گل و شادی تمام شود. سرگرمی تازه، سوژه جدید داستان شده بود…
پرده سوم
سرمای هوا حسابی استخوان ها را قلقلک میداد. تازه اگر مجبور بودی چند ساعت در سایه و در طبقه دوم استادیوم آزادی روی آن سکوهای سیمانی لخت وعور هم بنشینی که دیگر هیچ! دی ماه ۱۳۷۳ روزهای شیرین و تلخ دانشجویی، پذیرش آرام مسئولیت های بزرگتر در زندگی و البته ریختن رنگ دلنشین فوتبال به یکنواختی های خاکستری، تمام داستان آن دوران بود. به استادیوم رفتن و لمس کردن هیجان دلخوشی شیرینی بود که اگر طعم دربی هم به آن اضافه می شد، لذت سپری کردن آن تفریح دلچسب را شیرین تر هم می کرد. و دربی ۱۵ دی ۷۳، یکی از همان چاشنی های لذیذ بود. پنالتی فرشاد پیوس، ضربه سر بهزاد داداش زاده که زیر تاق دروازه آبی ها نشست و گرگریهای رضا شاهرودی با محمد تقوی که سرانجام به اخراج مالدینی ایرانی انجامید، بخشی از داستان آن جنگ قرمز و آبی بود اما داستان تازه داشت شروع می شد. سرخ ها که سودای جشن پیروزی پرگلی را در سر داشتند، با یاغی گری ستاره جوان آن روزها و توفان ده دقیقه ای استقلال که با پنالتی صادق ورمزیار و گل دقایق پایانی ادموند اختر به اوج رسید، قافیه را باختند و ناگهان با مشت مجتبا محرمی بر صورت امیر قلعه نویی فوران کردند و به زمین ریختند تا داوری را که فکر می کردند مقصر اصلی باخت شان است ادب کنند. باقی ماجرا را هم که همه میدانند؛ هجوم هواداران یاغی پرسپولیس به میدان، فرار داور نگون بخت و به هم ریختن اوضاع که تا بیرون از استادیوم هم ادامه یافت و به پیروزی سه بر صفر استقلال با رأی فدراسیون و محروم شدن ممه بازیکن منجر شد. فرهنگ و واژگان جدیدی به ورزش ایران وارد شد؛ تماشاگرنماها نماد یاغیان افسارگسیخته ای شدند که نظم را برنمی تابیدند و تصمیمات داور را قبول نداشتند. می گفتند اینها نسخه ایرانی شده «هولیگان» های خارجی اند. عزم همگانی برای سرکوب آتش افروزان روی سکوها آغاز شد. استادیوم ها به تسخیر دکل های بلند و بدقوارهای درآمد که دهها دوربین نصب شده روی آنها، سکوها را رصد می کردند و از آن بدتر، بوقچی هایی که تا دیروز وظیفه ای جز تهییج تماشاگران برای تشویق نداشتند تبدیل به «لیدر» هایی شدند که باید فرهنگ هواداری درست را ترویج می کردند غافل از این که…
قافله تماشاگری خودجوش فوتبال در ایران، با آن همه سابقه درخشان و روزهای به یادماندنی، ناگهان به بیراهه رفت و سر از ناکجا درآورد.. پرده چهارم سرمای استخوان سوز همه آنهایی را که از نیم کره شمالی به آفریقای جنوبی آمده اند غافلگیر کرده. گرما در تهران و در روزهای آخرین ماه بهار ۱۳۸۹ نوید تابستانی داغ را میدهد ولی این جا در ژوهانسبورگ، سرما پوست و گوشتت را در می نوردد و به استخوان می رسد. غوغای جام جهانی ۲۰۱۰ در سرزمین نلسون ماندلا، شب های زیر صفر درجه را داغ می کند و تویی که روزی با دیدن جام جهانی دلت هری می ریخت و بودن در این جشن بزرگ را در رؤیاهایت میدیدی، حالا از میان این همه هیاهو برای روزنامه گل مطلب می فرستی و برای چند شبکه رادیویی و تلویزیونی گزارش تهیه می کنی. بهار می رود و تابستان می آید اما این جا در جنوب کره زمین، زمستان بیداد می کند. ترک ژوهانسبورگ شلوغ و سفر به کیپ تاون زیبا، تحمل سرمای افریقایی را آسان تر می کند.
گرین پوینت باشکوه، نشسته بر کنار اقیانوس اطلس، میزبان چند بازی از جام افریقایی است. آن سوتر در هتل روبه روی استادیوم اتاقی می گیری و با تماشاگران پرشور آرژانتینی همخانه می شوی. هیاهوی شان شهر را به هم ریخته. پلیس آرزو می کند زودتر شرشان را کم کنند تا این که خبر می رسد هواداران باشگاه ایندپندینته به هواداران باشگاه بوکا جونیورز حمله کرده و در این درگیری، یک طرف دار ۵۷ ساله بوکا جونیورز را به شدت کتک زده اند. فردای آن روز، آرژانتین با چهار گل به دست ژرمن ها تحقیر می شود و چند ساعت بعد هوادار بوکا به مرگ سلام می کند. می گویند لوییز فورلزا در اثر حمله قلبی مرده اما تمام خبرنگاران آرژانتینی می گویند کتک خوردن از هواداران یاغی تیم حریف موجب وخامت حال فورلزای نگون بخت شده. شاید این اولین کشته لژیونر فوتبال آرژانتین باشد که قربانی خشونت هولیگان های هموطنش شده؛ یکی از آن ۲۴۱ نفری که طی ۸۸ سال گذشته بر سر فوتبال جان باخته اند.
آرژانتینی ها، شکست خورده و غمگین به خانه برمی گردند. جای آنها اروگوئه ای ها و هلندی ها به کیپ تاون می ریزند؛ سرشار از شادی و سرخوشی. نارنجی ها به راحتی اروگوئه شگفتی ساز را شکست می دهند و باز داستان غم و شادی تکرار می شود. مهمانی افریقایی با تاج گذاری ماتادورها در ژوهانسبورگ به پایان می رسد و تو به خانه برمی گردی؛ با کوله باری از خاطره، تجربه های ناب و نادر و غم تمام شدن لذتی که چشیدنش مزه ویژه ای داشت اما زندگی فوتبالی هنوز ادامه دارد…
اولین بار که متن و عنوان اصلی این کتاب را دیدم، ترکیبی از تردید و اطمینان به سراغم آمد. تردید به این خاطر که موضوع نگاهی جامعه شناسانه و دقیق تر به زندگی و منش های هولیگان ها می توانست پنجره ای به بخش تاریک و نه چندان جالب فوتبال جهان باز کند اما پرده برداری از همین تاریکی ها هم برای خودش جذابیت های فراوانی داشت که برای ترجمه این اثر، ثابت قدم ترم می کرد.
کتابی که می خوانید داستان یک گروه برنامه ساز تلویزیونی انگلیسی است که در مجموعه ای دیگر، زوایای تاریک و روشن زندگی هولیگان های تیم های بریتانیایی را به تصویر کشیدند و پس از روبه رو شدن با استقبال فراوان، فقط طی نود روز به به کشور جهان سفر کردند تا اثرشان را جهانی کنند. سریالی که آنها ساختند از شبکه های کابلی مختلفی در داخل و خارج از بریتانیا روی آنتن رفت تا این که دومینیک آتون، روزنامه نگار برجسته بریتانیایی که در رسانه های مشهوری چون گاردین، میرور و اکسپرس کار کرده این مجموعه را روی کاغذ آورد. کرواسی، صربستان، لهستان، هلند، برزیل، آرژانتین، روسیه، ترکیه و ایتالیا، نه کشوری هستند که تشکیلات هواداری تیم های فوتبال شان در این کتاب معرفی شده اند.
شاید جالب ترین دستاورد ترجمه این کتاب، پی بردن به این نکته باشد که تشکیلات هواداران فوتبال در کشورهای مطالعه شده در این کتاب، بسیار سازمان یافته تر و منظم تر از چیزی است که باشگاه ها و هواداران تیم های فوتبال در کشورمان با نام جمعیتها و کانون های هواداری تشکیل داده و می دهند. و البته از آن مهمتر شاید مقایسه رفتارهای تماشاگران ایرانی با خارجیها باشد؛ کتاب را یک بار بخوانید تا دوباره به این نکته پی ببرید که تماشاگران ایرانی از بهترین تماشاگران فوتبال جهان هستند.
این کتاب را دومینیک آتون، روزنامه نگار برجسته بریتانیایی که برای روزنامه ها و مجلات شهری چون میرور، گاردین و اکسپرس کار کرده به رشته تحریر درآورده و در این راه، تیم رسانه ای تهیه کننده برنامه تلویزیونی کارخانه های واقعی فوتبال در جهان به او کمک کرده اند. شخصیت استن هم در این کتاب، تلفیقی است از چند شخصیت از اعضای تیم تهیه کننده
همچون دنی و پیتر) که به منظور ایجاد روندی ساده تر در فهم رویدادها و وقایع به یک شخصیت واحد تبدیل شده است.
بریده‌ای از کتاب:
اسمش را «مرض انگلیسی» گذاشته اند.
در دهه های ۱۹۷۰ و ۸۰ میلادی جایگاه های تماشاگران ما، یک بلای جهانی بودند. تشکیلات هواداران فوتبال از سراسر انگلستان، از لندن گرفته تا لیورپول، باعث ایجاد وحشت در تمام جهان می شدند. ما فوتبال را به میان توده مردم آوردیم و بعد هم هولیگانیسم (یا همان اوباش گری و تماشاگرنمایی) را به آن اضافه کردیم. دسته های اوباش و گروه های هواداری مشهور تیم های لندنی چون چلسی ، تاتنهام ، وستهام و میلوال، هر هفته پایتخت انگلیس را به هم می ریختند و البته این کار را اوباش های طرفدار دیگر تیم های سایر شهرها و در تمام رقابت های فوتبال رده های مختلف انگلیس هم به همین شکل تکرار کردند. گرچه به نظر می رسید که این اوباش گری و هواداری های تعصب گرایانه همچون لباسی جادویی، هواداران تمام تیم های بزرگ و کوچک انگلیس را که بعضی های شان به شدت خشن تر و کریه تر از دیگران هم بودند در برگرفته و هواداری فوتبال را به مشکلی جدی تبدیل کرده است. این مشکل تقریبا به یک تهدید اجتماعی و خطری جدی هم تبدیل شده بود. حتا همسایگان شمالی انگلیس (اسکاتلندیها) هم در به راه انداختن تشکیلات منظم هولیگان ها ید طولایی داشتند. در تمام جزیره، کسی را نمی توانید پیدا کنید که با فوتبال آشنا باشد و هواداران دیوانه تیم های اسکاتلندی هیبز، هارتس و آبردین را نشناسد. تازه هواداران سلتیک و رنجرز در گلاسکو با آن دربی معروف شان یعنی Firm old هم که جای خودشان را دارند. در یکی از دربی های اخیر بین این دو تیم، پلیس تنها ۱۸۴ نفر را به جرم برهم زدن نظم بازداشت کرده بود.
حالا دیگر در بریتانیا کار به جایی رسیده بود که طرفداری فوتبال (و یا حتا هولیگانیسم) تنها به آشوب گری های عصرهای روزهای تعطیل محدود نمی شد. این پدیده دیگر به فرهنگ، هویت و ظاهر بریتانیایی ها وارد شده و به یک «سبک زندگی» که هر کس می توانست آن را برگزیند، تبدیل شده بود. تیپ متفاوت اعضای تشکیلات هواداری انگلیس از زمانی مشهور شد که هواداران منچستر یونایتد و لیورپول با ظاهری متفاوت و لباس هایی غیرمتعارف در دیدارهای تیم های شان با دیگر تیم های اروپایی ظاهر می شدند و این تفاوت ظاهری، رفته رفته به عنوان شاخصهای تبدیل شد که نشان می داد این هواداران دوآتشه متعلق به کجا هستند. و البته آرام آرام به علامت متمایز کننده دیوانه های هولیگان صفت از هواداران عادی فوتبال هم تبدیل شد.
همین هولیگان ها به سرزمین های آن سوی مرزهای انگلستان هم نگاه ویژه ای داشتند. رقابت های اروپایی و حضور در آنها، همواره هدف بزرگی برای باشگاه های انگلیسی محسوب می شده و این رقابت ها به همان اندازه برای تشکیلات هواداری این باشگاه ها هم مهم بوده اند. سال های فراوانی بود که رقابت های اروپایی تحت سیطره قدرت تیم های انگلیسی قرار داشتند و البته هواداران این تیم ها هم همچون سپاهی بی رحم و ویرانگر، بعد از هر بازی، مراکز شهرهای اروپایی را به گند می کشیدند و آن جا را چون ویرانهای مخروبه ترک می کردند. روتردام، تورین، دوسلدورف، بیلبائو و تعداد بی شماری دیگر از شهرهای اروپا، به نام فوتبال و با هولیگان های انگلیسی کاملا به هم ریخته شدند. اروپا گیج و آشفته شد؛ دنیا به این منظره ها با وحشت نگاه می کرد و تشکیلات هولیگان های انگلیسی هم کارشان را به بهترین شکل در برهم زدن نظم انجام میدادند؟
بعضی از این تشکیلات هواداری آن قدر مشهور شدند که به سران آنها در حد آدم های معروفی چون ستاره های سینما و اهالی موسیقی توجه می شد. کار به جایی رسید که حتا تشکیلات طرفدارن تیم وستهام، کارت ویزیت هم چاپ کرده بودند و هولیگان های مشهوری چون کاس پنانت، ترهور تانر و جیسون مارینر به عنوان اسطوره های (ICF) به شمار می آمدند. این پایان کار نبود. زمانی که در یک شب گرم در ماه می ۱۹۸۵، هواداران دیوانه لیورپول در استادیوم هیسل بلژیک به جان یوونتوسی ها افتادند، جریان فقط با زدوخورد و کتک کاری خاتمه نیافت. آن شب، هجوم هولیگان های لیورپولی باعث خراب شدن دیواری شد که یوونتوسی ها در کنارش نشسته بودند. دیوار روی سر تورینیها خراب شد و ۳۹ نفر از آنها کشته شدند.
یوفا [اتحادیه فوتبال اروپا، دولت انگلستان و باشگاههای بریتانیایی علیه هولیگان ها اعلام جنگ کردند. باشگاه های انگلیسی برای پنج سال (و لیورپول برای یک سال بیشتر) از حضور در رقابت های اروپایی محروم شدند و انواع نظارتهای مخفیانه، محرومیت های شدید، تجهیز استادیوم ها به دوربین های مداربسته و مجهز کردن جایگاه های تماشاگران به صندلی در دستور کار باشگاه ها و نهادهای نظارتی قرار گرفت…
البته با تمام این کارها، هنوز هم هولیگانها کار خودشان را ادامه می دادند. یکی از سران تشکیلات هولیگان های تاتنهام تعریف می کند که در سال ۱۹۹۱، حدود دویست نفر از آنها در بیرون کافه استمفوردبریج با هولیگان های طرف دار چلسی به شدت درگیر شدند. تره ور تانر می گوید «اون جا همه مست و پاتیل بودن. همه جا حسابی قرمز شده بود. میفهمین چی می گم دیگه؟»
در تمام طول آن دهه، هواداران انگلیسی همه جا همراه تیم ملی به سراسر اروپا سفر می کردند و در تمام جاهایی که می رفتند، ردی از خرابی و گندکاری پشت سرشان به جا می گذاشتند. ساردینیا در سال ۱۹۹۰، مالمو و استکهلم در سال ۹۲، دابلین در سال ۹۵، مارسی در سال ۹۸ و شارلوا در سال ۲۰۰۰، همگی در چنگ «مرض انگلیسی» گرفتار آمده و خراب شدند! ولی به هرحال و به غیر از همین رقابت های هولیگان های باشگاه های انگلیسی باهم و خرابکاری های طرفداران تیم ملی در اروپا، به نظر می رسید که دیگر روزهای خوش خشونت فوتبالی به پایان آمده؛ ولی نه به طور کامل.
شاید اقدامات پیشگیرانه در استادیوم ها موجب محدود شدن فعالیت هولیگان ها در جایگاه ها شده بود ولی آنها هم بیکار نماندند و فعالیت خود را در کوچه های خارج از استادیوم، پارکها، اینترنت و در مخفیگاه های شان دوباره از سر گرفته و خودشان را بازسازی کردند. بازار بزرگ کتاب ها، دی وی دی ها و شوهای تلویزیونی هولیگان ها و حتا برنامه های سرگرم کننده ای با حضور اسطوره های سکوهای استادیوم ها به شدت رونق و رواج پیدا کرد. بیرون استادیوم ها جریاناتی داشت اتفاق می افتاد…
ما در سال ۲۰۰۶ یک سریال تلویزیونی درباره تاریخ هولیگانیسم در فوتبال انگلستان ساختیم که در آن با نگاهی به این موضوع، اوضاع این پدیده در فوتبال روز انگلیس هم مورد بررسی قرار گرفته بود. دنی دایر، به عنوان یک طرفدار دو آتشه و پرشور وستهام، نقش مجری آن برنامه را به عهده گرفت و ستاره بی چون و چرای آن برنامه شد. ما در آن برنامه به شمال و جنوب انگلیس سفر کردیم و از اسکاتلند تا لندن، با تعداد زیادی از اسطوره های طرفداران باشگاهها و هواداران امروز و دیروز تیم های بریتانیا دیدار کردیم. به دربی بزرگ اسکاتلند Firm old رفتیم و در میان جایگاه اصلی هواداران سلتیک گزارش تهیه کردیم. بعد از بازی هم در یکی از خیابان های گلاسکو به دیدار یکی از تشکیلات هواداری رنجرز رفتیم که اعضای آن معتقد بودند خشونت های جاری در بین هولیگان ها خیلی بیشتر از چیزی است که به چشم می آید.
در بارنلی و تاتنهام با پسران جوانی ملاقات کردیم که شخصیت شان با دنبال توپ دویدن در کوچه پس کوچه های اطراف استادیوم ها شکل می گرفت و آن جا بود که متوجه شدیم خشونت چه آرام، همه جانبه و کریه به میان هواداران فوتبال برمی گردد. بین سال های ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۵، به طور متوسط در هر سال یکصد هوادار لیدز یونایتد بازداشت شده اند و این باشگاه در همان فاصله زمانی با ۳۳۹ مورد محرومیت هوادارانش از ورود به ورزشگاه ها مواجه شده است و تنها در فصل ۲۰۰۵-۲۰۰۴ هم ۱۶۰ طرفدار منچستر یونایتد به دلیل رفتارهای خشونت آمیزشان بازداشت شده اند.
آن جا بود که زمزمه های تازه ای شنیدیم. چیزهایی درباره رواج هولیگانیسم در بیرون مرزهای بریتانیا. شاید به نظر برسد چه در زمینه بازی و چه در زمینه پیشرفت های فوتبالی، خارجی ها بیشتر از بریتانیایی ها پیشرفت کرده اند ولی در جایگاه های تماشاچیان، فرهنگ، همان فرهنگ است.
هولیگانیسم جهانی شده و تشکیلات طرفداران دیوانه فوتبال، از بوئنوس آیرس گرفته تا سن پترزبورگ ، «مرض انگیسی» گرفته و آن را مال خودشان کرده اند. بعضی هایشان مثل هولیگان های دهه ۸۰ انگلیس رفتار می کنند و بعضی دیگر هم حتا از آن چه که انگلیسی ها کرده اند فراتر رفته اند. یادتان هست که دو هوادار لیدز یونایتد در سال ۲۰۰۰ و پیش از بازی با گالاتاسرای در استانبول ترکیه تا حد مرگ چاقو خورده بودند؟
ما دنبال این بودیم که بفهمیم این رفتارهای خشونت آمیز تا کجا پیش می رود. بنابراین در سال ۲۰۰۷ فیلم برداری سری جدید برنامه را این بار با هدف به تصویر کشیدن هولیگانیسم در جهان فوتبال شروع کردیم. دنی دایر دوباره با ما همراه شد و ما به همراه پیتر (کارگردان)، استن (مدیر تولید) و یک محقق، طی سه ماه به نه کشور سفر کردیم و در این نود روز به دنیای هولیگان ها پا گذاشتیم. این سفر چشم های ما را باز کرد و در چند فصل این کتاب، چشمان شما را هم باز خواهد کرد.
به کارخانه واقعی فوتبال خوش آمدید.
