هر کم شدن حس بویایی ای به خاطر کرونا نیست!
کرونا یا کوید- 19 همچنان در ایران افراد بیشتری را مبتلا می‌کند و بنابراین تا آینده نامعلوم رعایت همه اصول بهداشتی و فاصله‌گذاری اجتماعی لازم است.
اما همان طور که می‌دانید یکی از علایم این بیماری کاهش حس بویایی است. اتفاقا در بعضی از رسانه‌های روی این کاهش حس بویایی به عنوان یک علامت زودرس خیلی تاکید شده است.
بله! کاملا درست است کاهش حس بویایی یا تغییر آن از علایم بیماری کرونا است. اما از سوی دیگر هر کاهش بویایی‌ای را نمی‌توان به خاطر کرونا دانست.
قسمت‌های زیر در قشر مغز در احساس حس بویایی نقش دارند:
Superior temporal gyrus
Orbitofrontal Cortex
Insula region
شایعترین علت کاهش حوس بویایی، آنهایی هستند که به مخاط پوششی بویایی یا اپی‌تلیوم پوششی آسیب می‌زنند. این عوامل می‌توانند التهابی یا غیرالتهابی باشند.
١– علل عفونی: رینوسینوزیت مزمن راجعه یا همان سینوزیت مزمن در تعبیر ساده‌تر
2- علل غیرعفونی: پولیپ، رینوسینوزیت هیپرپلاستیک، رینیت سیکا، بعد از ضریه، عوامل سمی
3- علل غیرالتهابی: تومورهای خوش خیم و بدخیم، تنگی‌ها یا استنوزها، آترزی کوآن، چسبندگی‌ها، انحراف سپتوم یا تیغه بینی ، احتقان بینی، رینیت ایدیوپاتیک و عوارض داروها
پس اگر کاهش بویایی شما مزمن شد، ویزیت گوش و حلق و بینی حتما لازم است. همان طور که دیدید شایعترین علت کاهش حس بویایی چیزهایی ساده و برگشت‌پذیر خودبخودی یا با درمان هستند. اما عوامل غیرشایع و وخیمی مثل تومور بسیار بدخیم Esthesioneuroblastoma استزیونوروبلاستوم ، هم می‌تواند باعث کاهش حس بویایی شود. این تومور بسیار بدخیم با اثر بر روی اپی‌تلیوم بویایی موجب اختلال بویایی می‌شود.
همچنین مواد سمی مانند دی اکسیدکربن، فرمالدئید و دود سیگار می توانند به طور مستقیم به سلولهای – بویایی صدمه بزنند
تمام شد؟!
خیر، برخی چیزهایی که فکرش را هم نمی‌توانید بکنید می‌توانند باعث کاهش یا اختلال حس بویایی بشوند:
– بیماری آلزایمر: اختلال بویایی ممکن است اولین علامت بیماری آلزایمر باشد که قبل از اختلالات شناختی و رفتاری رخ می دهد.
– بیماری پارکینسون: در این بیماران، اختلالات بویایی قبل از اختلالات حرکتی ایجاد می‌شود.
– سندرم کالمن: یک بیماری مادرزادی نادر است که ممکن است موجب اختلال بویایی شود. .
– بیماری های نورولوژیک: صرع بخش گیجگاه یا تمپورال با اوراهای بویایی همراه است.
-بیماری های روانپزشکی: در این بیماری‌ها توهمات بویایی اکثرا آزاردهنده هستند. . حتی می‌توانند مرتب باعث Déjà vu یا Jamais vu شوند. بیماری‌های روانپزشکی مانند اسکیزوفرنی یا افسردگی.
آشناپنداری دژا-وو یا حالت پیش‌دیده حالتی از ذهن است که در آن فرد پس از دیدن صحنه‌ای احساس می‌کند آن صحنه را قبلاً دیده‌است و در گذشته با آن مواجه شده‌است. Jamais vu عکس دژا وو است و شخصی موقعیتی را که قبلا بارها تجربه کرده، طوری می‌انگارد گویی که اولین بار است در آن قرار گرفته.
– دمانس پیری
