عملیات نجات ماهی ۶۵ میلیون ساله در کف رودخانه والسان رومانی
در بخش کوچکی از رودخانه والسان رومانی، یکی از نادرترین ماهی‌های اروپا و جهان زندگی می‌کند.
ماهی Asprete که محلی‌های رومانیایی به آن Romanichthys valsanicola نیز می‌گویند؛ بیش از ۶۵ میلیون سال است که در رودخانه‌های سنگی و کم عمق زندگی می‌کند. اولین بار در سال ۱۹۵۶ این گونه ماهی توسط یک دانشجوی زیست‌شناسی کشف شد و پس از آن برای دهه‌های متوالی در حال انقراض بود.
نیکلای کراسیون، زیست‌شناس ۵۹ ساله می‌گوید برای نجات این گونه ماهی سال‌های زیادی تلاش شده ولی مردم می‌گویند کاملا منقرض شده است. در این مدت، زیست‌شناسان باور داشتند که هنوز این ماهی را می‌توان در گوشه‌ای از رودخانه والسان پیدا کرد و به تلاش‌های خود ادامه دادند.
ماهی Asprete اندام کوچکی دارد و معمولا زیر سنگ‌ها پنهان می‌شود. زیست‌شناسان تخمین می‌زدند تعداد جمعیت این ماهی‌ها در کل کره زمین فقط ۱۰ الی ۱۵ نمونه باشد که آن هم در یک محدوده یک کیلومتری امتداد کم عمق و سنگی رودخانه والسان رومانی زندگی می‌کنند. اوایل سال ۲۰۰۰ میلادی تعداد این ماهی‌ها نزدیک ۲۰۰ نمونه بوده است.
بهترین پاداش برای یک زیست‌شناس
اکنون، تیم کوچکی از دانشمندان و متخصصان حفاظت از طبیعت روی این رودخانه کار می‌کنند و سعی دارند ماهی Asprete را از انقراض کامل نجات دهند. سرانجام، در اواخر ماه اکتبر، یک زیست‌شناس ۳۱ ساله که در حوزه ماهی‌ها تخصص دارد؛ موفق شد تعداد ۱۲ نمونه ماهی Asprete را در بخش کوچکی از رودخانه والسان رصد کند.
دیدن ماهی‌های Asprete با چشم یک کشف بزرگ زیست‌شناسی و یک هیجان خارق‌العاده برای تیم‌های نجات این گونه ماهی بود و بزرگ‌ترین پاداشی که یک زیست‌شناس می‌تواند دریافت کند.
ماهی Asprete را می‌توانیم یک فسیل زنده بدانیم که برای میلیون‌ها سال بدون تغییر در حال زندگی در آب‌ها و رودخانه‌ها است. تنها ۶ دهه است که زیستگاه این ماهی توسط انسان‌ها تهدید شده و جمعیت آن‌ها رو به کاهش رفت.
هجوم انسان به محل زندگی ۶۵ میلیون ساله ماهی‌ها
یکی از تاثیرات عمده بر زیستگاه Asprete، سدهای برقی آبی است که در اواخر دهه ۱۹۶۰ روی رودخانه‌های کوهستانی ساخته شد. تصور می‌شود تا پیش از آن تاریخ، ماهی Asprete در محدوده‌ای ۳۰ کیلومتری از رودخانه والسان و همچنین دو رودخانه موازی دیگر به نام‌های Arges و Raul Doamnei زندگی کرده است.
این رودخانه‌ها با احداث سدها کاملا خشک شده و بستر رودخانه تبدیل به یک زمین بی آب می‌شود که تاثیر مستقیمی روی انقراض ماهی‌های این منطقه دارد.
محلی‌های این مناطق درباره این ماهی‌ها افسانه‌های زیادی از پدران خود شنیدند ولی باور کرده بودند که دیگر این ماهی‌ها به طور کامل منقرض شدند.
عملیات نجات
در اوایل فصل بهار، یک کوهنورد برجسته و متخصص حفاظت از محیط زیست با تشکیل یک گروه کوچک از زیست‌شناسان و دیگر افرادی که در شناسایی ماهی‌های تخصص دارند؛ عملیات کشف و نجات ماهی Asprete را کلید زدند.
این کوهنورد سال‌ها در والسان زندگی کرده است و با این زیستگاه کاملا آشنایی دارد. آن‌ها با پول شخصی و بدون هیچ حمایتی کار را شروع کردند که در نهایت به کشف یک دسته از این ماهی‌ها انجامید.
در طول دهه‌های گذشته، انواع دستکاری‌های انسانی در این منطقه باعث نابودی جانوران و ماهی‌ها شده است. قطع درختان، خشک کردن بستر رودخانه، احداث سدها و جنگل‌زدایی، دفع زباله‌ها و سرقت شن و ماسه بستر رودخانه‌ها به همراه سنگ‌های بزرگ اطراف آن‌ها همگی در انقراض ماهی Asprete تاثیرگذار بودند. حتی محلی‌های این منطقه نیز از شن و ماسه کف رودخانه برای ساخت و ساز استفاده کردند.
زیست‌شناسی که تعدادی ماهی Asprete را در رودخانه والسان کشف کرده است؛ اعتقاد دارد این منطقه محل زندگی ۶۵ میلیون ساله این ماهی‌ها است و مردم نمی‌توانند ظرف ۵۰ سال آن‌ها را از بین ببرند. این ماهی‌ها باید توسط تیمی از متخصصان حفاظت محیط زیست و دانشمندان به طور کامل مراقبت شوند تا دوباره زیستگاه خود را پس بگیرند.
