چرا بعضی روز‌ها هوا بارانی است، نه همه روز‌ها؟
هنگامی که به آسمان می‌نگرید و ابر‌های بزرگ و سنگین را می‌بینید ممکن است فکر کنید که هوا بارانی باشد، و بنظر ما این همه آن چیزی است که باران تولید می‌نماید. اما در واقع باران نتیجه جریانی طولانی و بهم پیوسته است. برای ایجاد باران تأثیر خورشید، زمین و اتمسفر در ارتباط با یکدیگر لازم است. فرآیند تشکیل باران هنگامی آغاز می‌شود که زمین بوسیله خورشید گرم شده و این امر باعث تبدیل آب اقیانوس‌ها دریاچه‌ها، رودخانه‌ها و رطوبت خاک به بخار آب شود. بعد از آن بخار آب با هوا مخلوط می‌شود که این بخش از فرآیند تبخیر نامیده می‌شود. هوای گرم شده بالا می‌رود و بخار آب را به اتمسفر می‌برد، در آنجا هوا منبسط و خنک شده و در نتیجه هوای گرم مقداری از بار بخار آب مرئی خود را از دست می‌دهد و بشکل ابر در می‌آید. این قسمت کندانسه شدن «تغلیظ» نامیده می‌شود. در درون ابر ذرات کوچک بتدریج بزرگ و بزرگتر شده تا زمانیکه رطوبت زیادی را گرد آورند. سرانجام قطرات آنقدر بزرگ می‌شوند که نمی‌توانند بوسیله جریان هوا نگهداری شوند، در این هنگام بصورت باران به زمین میریزند.
حال ببینیم چرا فرآیند تشکیل باران تنها در بعضی مواقع اتفاق می‌افتد نه همه اوقات.
اولین مرحله در این جریان تبخیر است که در تمام روز این عمل صورت می‌گیرد، بخار آب بالا رفته و داخل اتمسفر می‌شود اما بخار آب نامرئی همه روزه به قطرات ابر مرئی تبدیل نمی‌شود، علت این امر این است که بخار آب باید سطحی را برای کندانسه شدن داشته باشد. چنانچه ذرات غبار کم باشد و یا اصلا وجود نداشته باشد، عمل کندانسه صورت نگرفته و نیز بلور‌های کوچک برف و یخ در – بالای هوا به تشکیل قطرات کمک می‌کنند. این آنچه که برای باران مورد نیاز است: حرکت توده هوای گرم در برابر سرد و یا توده هوای سرد در برابر هوای گرم است. توده هوای گرم شامل ابر‌ها و رطوبت می‌باشد و هنگامی که بوسیله توده هوای سرد و خنک می‌شود قطرات آب تشکیل شده و بصورت باران می‌بارند. بدین جهت همیشه در پیش بینی وضع هوا حرکت توده‌های هوا ذکر شده و ما را آگاه می‌کند که آیا باران خواهد بارید یا نه.
