معرفی کتاب هفت روز (ماجرای نجات شاهکارهای هنری در جنگ جهانی دوم)

سه ماه پیش از ورود نیرو‌های شوروی به برلین و خودکشی هیتلر و تسلیم شدن بی‌قید و شرط آلمان، در شب ۱۳ فوریه ۱۹۴۵ بیش از ۷۰۰ هواپیمای بمب افکن بریتانیا به شهر درسدن آلمان حمله کردند. در ۱۴ فوریه هم نیروی هوایی آمریکا با بیش از ۵۰۰ بمب افکن به این شهر حمله کرد. هدف این حملات انهدام تأسیسات حیاتی آلمان بود تا به جنگ زمینی تمام عیار نیازی نباشد، اما درسدن نه موقعیت نظامی خاصی داشت ونه اهمیت سوق الجیشی، بلکه فقط شهری بود با بنا‌های زیبا و گالری‌های معروف و از همین رو، حتی جای امنی به حساب می‌آمد برای پناهندگان و غیرنظامیان در بمباران ۱۳ و ۱۴ فوریه ۱۹۴۵ نه تنها عمارت‌ها و آثار معماری تخریب شدند، بلکه صد‌ها هزار نفر مجروح شدند و حدود ۱۰۰ هزار نفر جان باختند.

کورت ونه گات (۱۹۲۲ – ۲۰۰۷)، نویسنده مشهور آمریکایی که همان موقع در اسارت آلمانی‌ها بود و در اردوگاه درسدن به سر می‌برد، در کتاب «سلاخ خانه شماره ۵» شمار جان باختگان را ۱۳۴ هزار نفر ذکر کرده است.

در ماه می‌سال ۱۹۴۵، در جریان پیشروی ارتش سرخ به سوی برلین، گروهی از نظامیان شوروی وارد شهر درسدن شدند که لیانید والینسکی (۱۹۱۳ – ۱۹۶۹) یکی از آن‌ها بود. او که در دهه ۱۹۳۰ مهم‌ترین نقاش شهر کییف به شما می‌رفت در ژوئن ۱۹۴۱ داوطلبانه به خط مقدم نبرد علیه آلمان نازی رفته بود در همان سال اسیر شد. بعد از مدتی اسارت از اردوگاه فرار کرد و بار دیگر به خط مقدم برگشت. در جریان پیشروی ماه می ‌۱۹۴۵ والینسکی همراه تعدادی دیگر از افسران و درجه‌داران ارتش شوروی به جست وجوی تابلو‌های گرانبهای گالری درسدن پرداختند و سرانجام با پیدا کردن نقشه‌ای که مکان‌های مخفی در آن نشانه‌گذاری شده بود، توانستند بسیاری از شاهکار‌های نقاشی را، که در شرایط نامناسبی تلنبار شده بودند، پیدا کنند و طی هفت روز کار سخت و مداوم نجاتشان دهند.

مرمت تابلو‌ها در مسکو و لنینگراد (سن پترزبورگ کنونی) چند سال طول کشید و پس از بازسازی گالری درسدن، همه تابلو‌ها به این گالری بازگردانده شدند. به اعتقاد بسیاری با این عملیات، مسیر تاریخ معاصر نقاشی تغییر کرد.

لینانید والینسکی در کتاب «هفت روز» هم این عملیات را روایت کرده است و هم شرحی بر آثار مهم نقاشی و پدیدآورندگان آن‌ها نوشته است. او ضمن شرح دادن عملیات نجات تابلو‌های مدام به دوران‌های گذشته‌ گریز می‌زند و زندگی نقاشان و اوضاع و احوالی که بر خلق آثار هنری حاکم بوده است.

مخاطب این کتاب نه تنها ماجرای واقعی نجات تابلو‌ها را می‌خواند، بلکه به گشت‌گذاری در تاریخ هنر نیز می‌پردازد.

هفت روز (ماجرا نجات شاهکاره هنردر جنگ جهان دوم)
 
ناشر: فنجان
مترجم: رضا رضایی
نویسنده: لیانید والینسکی