چرا بادبزن باعث می‌شود احساس خنکی کنیم؟

هنگامی که احساس گرمی یا سردی می‌کنید، در حقیقت این احساس ناشی از درجه حرارت خون شما می‌باشد. درجه حرارت بدن بطور متوسط، بدون توجه به درجه حرارت محیط خارجی، ۳۷ است. این بدان معنا نیست که درجه حرات درونی شما، بالا یا پائین نمی‌رود، در حقیقت درجه حرارت بدن بالا یا پائین می‌رود، ولی در هنگام ایجاد هر نوع تغییر، بدن تعادلی ایجاد نموده و آن را به حالت طبیعی باز می‌گرداند. از این فرآیند، بوسیله مرکزی در مغز بنام بصل النخاع تنظیم می‌شود. این مرکز، درجه حرارت خون را هنگامی که پائین باشد، بالا برده و مواقعی که درجه حرارت بالا باشد، خنک می‌سازد.

حال تصور کنید که درجه حرارت خون شما پائین است، سیستم عصبی سمپاتیک، فعال شده و غدد معینی آنزیم‌هایی را‌ترشح نموده و باعث می‌شوند که اکسیژن سریعتر بسوزد و عمل اکسیداسیون در عضلات و کبد افزایش می‌یابد. رگ‌های خونی پوست منقبض شده، بطوریکه مقدار کمتری گرما، از طریق تابش از پوست، تلف می‌شود. این اما اگر درجه حرارت خیلی پایین بیاید، عضلات فعال شده و شروع به لرزیدن می‌کند. این عکس العمل بدن برای تولید گرماست.

حال فرض کنید که درجه حرارت خون شما بالا می‌رود، عمل اکسیداسیون کاهش یافته و رگ‌های موجود در سطح پوست برای حذف گرمای اضافی از طریق عمل تابش، مطسع شده و به تبخیر عرق کمک می‌کنند. وقتی مایعی بخار می‌شود، یعنی به حالت گازی در می‌آید، گرما از دست می‌دهد. این درست حالتی است که در هنگام عرق کردن پیش می‌آید. هنگامی که عرق از منافذ پوست بیرون می‌آید، مانند روشی است که باعث شستشوی بدن از داخل و خارج می‌شود. عرق به شکل قطرات بسیار‌ریزی از بیلیون‌ها منافذ کوچک از بدن خارج می‌شود.

اگر هوای مجاور پوست شما مرطوب باشد، عمل تبخیر کم شده، احساس خنکی کاهش می‌یابد. ولی وقتی با یک بادبزن باعث انتقال هوا در مجاورت پوست خود شوید، میزان تبخیر افزایش یافته و بدن شما گرما از دست داده و احساس می‌کنید که خنک‌تر می‌شوید.