پیشنهاد کتاب: عیبی ندارد اگر حالت خوش نیست – مواجهه با اندوه و فقدان با فرهنگی که اینها را برنمیتابد، نوشته مگان دیواین

آنهایی که رنج را تجربه میکنند، معرفتی کسب میکنند که بقیه ما به آن نیاز داریم. با توجه به اینکه در جامعهای زندگی میکنیم که مردم از احساس کردن هراس دارند، مهم است تا عمق سفر انسانیمان را به روی یکدیگر باز کنیم، که تنها با تجربه احساساتمان میتوانیم از آن آگاه شویم.
وظیفه ما، به تنهایی و باهم، این نیست که درد و فقدانی را که حس میکنیم به حداقل برسانیم، بلکه این است که بفهمیم این حوادث تحول ساز در زندگی، چه چیزی را درونمان بیدار میکنند. من از تجربه درد و سوگ خودم آموختهام که با ازدست دادن یک چیز، دلیلی ندارد تا همه چیز را از دست رفته ببینیم. بنابراین، موهبت و سنت انسانیت حول تلاشهایمان برای ترمیم آنچه اهمیت دارد و در مواقع دردسر، براساس استفاده احسن از قلبمان تعریف میشود.
در کتاب کمدی الهی دانته، ویرژیل راهنمای دانته از جهنم به سوی برزخ است. وقتی دانته با دیوار بزرگی از آتش روبه رو میشود و وحشت میکند، ویرژیل به او میگوید
«انتخاب دیگری نداری. این آتشی است که میسوزاند، اما از بین نمیبرد. »
ولی دانته همچنان میترسد. ویرژیل ترس او را حس میکند، دست روی شانهاش میگذارد و تکرار میکند: «انتخاب دیگری نداری. » دانته نیز عزم خود را جزم میکند و وارد میشود.
همه کسانی که زندگی میکنند با این دیوار آتش روبه رو خواهند شد.
نویسنده کتاب یعنی مگان دیواین نیز مثل ویرژیل راهی به ما نشان میدهد؛ نه تنها راه حل ممکن، اما حداقل یک «راه حل».
او برای کسانی که در آشفتگی دیوانهوار سوگ به سر میبرند چیزهایی عرضه میکند تا بتوانند به آنها متوسل شوند. عشق ورزیدن و از دست دادن و همراهی کردن یکدیگر کاری شجاعانه است. مهم نیست که مسیر چقدر طولانی است؛ مگان راهنمایی شجاع است. اگر غم به سینه شما چنگ میزند، این کتاب برای شماست. این کتاب کمکتان میکند آنچه را باید به دوش بکشید به دوش بکشید و در این سفر کمتر از قبل تنها خواهید بود.
کتاب عیبی ندارد اگر حالت خوش نیست ، در مورد بهبود شما یا بهبود سوگ شما نیست. و نیز در مورد «بهتر کردن» حال شما یا برگرداندنتان به حالت عادی» زندگی نیز نیست. این کتاب درباره نحوه زندگی کردن شما درون فقدانتان است. اینکه چطور آنچه بر دوش میکشید بهبودپذیر نیست. اینکه چطور دوام بیاورید.
اگرچه فکر کردن به اینکه میتوانید از چیزی چنین وحشتانگیزی جان سالم به در ببرید خود فی نفسه آزاردهنده و وحشتانگیز است، حقیقت این است که به احتمال زیاد دوام خواهید آورد و جان سالم به در خواهید برد.
دوام آوردن شما در این زندگی پس از فقدان، گام یا مرحلهای را طی نخواهد کرد یا با چشم انداز و دیدگاه شخص دیگری در مورد نحوه ادامه زندگی شما هم تراز نخواهد شد. دوام آوردن در جوابهای ساده و پشت گوشاندازی و نادیده گرفتن زندگی از دست رفتهتان و وانمود کردن به اینکه واقعا آن را نمیخواستید به دست نخواهد آمد.
برای دوام آوردن، در راستای یافتن زندگی حقیقی، باید با گفتن حقیقت شروع کنیم. بله، واقعا به همان اندازه که فکر میکنید بد است. همه چیز به همان اندازه که فکر میکنید واقعا غلط و عجیب است. اما وقتی از اینجا شروع کنیم، میتوانیم کم کم در مورد زندگی سوگوارانه صحبت کنیم؛ در مورد زندگی درون عشقی که به جا مانده است.
کتاب عیبی ندارد اگر حالت خوش نیست، رو به چهار قسمت تقسیم شده است:
بخش اول کتاب در مورد فرهنگ سوگ است و اینکه چگونه به دردهایی مثل درد شما میپردازیم. این بخش در ریشههای تاریخی بیسوادی عاطفی و تفاوتهای زیاد مادر مواجهه با واقعیتهای درد میکاود. این بخش نگاهی بازتر به فقدان میاندازد.
بخش دوم کتاب مربوط است به کارهایی که میتوانید در دوران سوگواریتان انجام دهید. نه برای «بهتر» کردنش، بلکه برای ایستادگی و مقاومت زندگی ای که شما را موظف کردهاند از سر بگذرانید. اینکه نمیتوانید سوکتان را اصلاح کنید به این معنا نیست که در دوران سوگواریتان هیچ کاری نمیتوانید انجام دهید.
هنگامی که تمرکز را از رفع درد به مرهم گذاشتن بر آن تغییر میدهیم، جهانی از حمایت به روی ما باز میشود. اعتباربخشی به بحث آزاد درباره واقعیتهای سوگ باعث میشود همه چیز متفاوت باشد، حتی زمانی که نمیتواند آنها را درست کند. این بخش به رایجترین جنبههای سوگ که کمتر دربارهشان بحث شده است میپردازد؛ از جمله تغییرات ذهنی و فیزیکی شدیدی که همراه با فقدان به وجود میآیند. همچنین تمریناتی وجود دارد برای کمک به مدیریت استرسهای غیرضروری یا اجتناب ناپذیر، بهبود خواب، کاهش اضطراب، مقابله با تصاویر تکراری و ناخوانده مربوط به فقدانتان و پیدا کردن روزنههایی از آرامش در جایی که مسائل اصلا بهتر نیستند، اما بردوش کشیدن آنها به نوعی آسانتر است.
در بخش سوم کتاب، حمایت اغلب مأیوسکننده و گاه به گاه شگفتانگیز خانواده و دوستان و آشنایان را بررسی میکنیم. چطور ممکن است افرادی که در حالت عادی باهوش و عاقل بودند اصلا ندانند چگونه از شما در مواجهه با فقدان حمایت کنند؟ اگرچه ما نمیتوانیم کسانی را که «نیتهای خوب» دارند مقصر بدانیم، ولی صرفا نیت خوب داشتن دلیلی بر انجام دادن کار خوب نیست. چگونه به کسانی که مایل به کمک به شما هستند کمک کنید؟ امیدوارم که از بخش سوم این کتاب برای انجام همین کار استفاده کنید. آن را بدهید به کسانی که واقعا میخواهند کمک کنند و اجازه دهید این کتاب راهنمایشان باشد. فهرست وظایف و مقالات و پیشنهادهای شخصی برای کمک به افراد حامی شما وجود دارد تا در نحوه برخورد با درد مهارت بیشتری داشته باشند. و مسئله دیگری که همان قدر مهم است این است که بخش سوم به شما کمک میکند بفهمید چه کسانی قادر به کمک کردن نیستند و چگونه آنها را حداقل با کمی مهارت و ظرافت از زندگیتان حذف کنید.
بخش چهارم کتاب نگاهی دارد به راههایی که ما بعداز فقدان ویرانکننده پیش رو داریم. با توجه به اینکه فقدانتان را نمیتوانید اصلاح کنید، پس اصلا «خوب زندگی کردن» به چه شکل است؟ چگونه در اینجا، در جهانی که کاملا تغییر کرده، زندگی خواهید کرد؟
این مرحله روندی پیچیده است: عشق را بر دوش خود بکشید و «به جای اینکه از آن بگذرید»، همراه با آن جلو بروید. بخش چهارم به روشهایی میپردازد که با آنها درون فقدان حمایت و همراهی واقعی را مییابیم و عشق و درد با زندگی در کنار فقدان در هم میآمیزند.
این حقیقت سوگ است: فقدان با زندگی در میآمیزد. شما بر آن پیروز نمیشوید. هرقدر طول بکشد، قلب و ذهن شما زندگی جدیدی را در میان این منظره مأیوسکننده و عجیب خواهند یافت. کم کم رنج و عشق راههایی برای هم زیستی پیدا خواهند کرد. دوام آوردن حسی اشتباه یا بد نخواهد داشت و صرف زندگی ای خواهد بود که خودتان ساختهاید: زیباترین زندگی ای که میتواند باشد، با توجه به آنچه برای زندگی به شما داده شده است.
کتاب عیبی ندارد اگر حالت خوش نیست
مواجهه با اندوه و فقدان با فرهنگی که اینها را برنمیتابد
نویسنده: مگان دیواین
مترجم: سیدهسارا ضرغامیآرزو مومیوند
انتشارات میلکان
۲۴۰ صفحه
عنوان اصلی: It’s OK That You’re Not OK: Meeting Grief and Loss in a Culture That Doesn’t Understand
Megan Devine