انواع روان کننده بتن را بشناسید!

رپورتاژ
بتن برای اجرا و پرداخت نیاز به روانی دارد. روانی بتن یعنی نرمی و حفظ خاصیت خمیری بتن تازه حتی در اثر گذر زمان و آغاز واکنش شیمیایی بین آب و سیمان که عامل اصلی سفت شدن بتن است. اگر در شرایط معمولی بتن ساخته و پرداخته شود انتظار میرود مشکلی پیش نیاید. ولی در مواقعی هم بتن روند عادی خود را از دست میدهد. مثلا در هوای گرم سرعت گیرش بتن بالا میرود. یا با تاخیر در رسیدن بتن برای پمپاژ و نیاز به جابجایی پمپ مدتی طول میکشد، تا بتن ریزی ادامه پیدا کند.
به هر دلیلی که روانی بتن و شکلپذیری بتن از دست برود. کار با بتن سخت و حتی غیرممکن خواهد شد. برای رفع این مشکل با اندکی ترکیبات اضافی پس از ساخت بتن شاهد اثر گذاری فوق العاده این مواد بر بتن خواهید بود. در این مقاله قصد داریم به معرفی انواع روان کننده بتن بپردازیم، در ادامه با ما همراه باشید.
انواع روان کننده بتن کدامند؟

روان کننده بتن در 3 گروه کلی در بازار وجود دارد:
- روان کننده: این مواد نسل اول کاهنده آب و با حفظ روانی مصرف آب را کاهش میدهند. ساختار نفتالینی و ملامینی این مواد سبب کاهش نسبت آب به سیمان در بتن است.
- فوق روان کننده: موادی بر پایه لیگنوسولفونات سبب رشد صنعت بتن ریزی و قابلیت استفاده بتن در شرایط بد محیطی فراهم شدند.
- ابرروان کننده: نسل جدید و معاصر این مواد که با اصلاحات صورت گرفته در گروههای قدیمیتر با حفظ مزایا سبب افت و از بین رفتن معایب شده است. زنجیره کربوکسیلاتی و اتری این مواد سبب نفوذ به سیمان و جداکردن ذرات سیمان از هم میشود. تنوع این مواد به ذلیل وجود شاخه فرعی بسیار زیاد است.
برای موارد ذکر شده 3 زیر گروه در هر نوع وجود دارد:
- زودگیر یا تندگیر: اگر علاوه بر روانی مثلا در هوای سرد نیاز به گیرش سریع بتن بود باید نوع روان کننده تندگیر باشد.
- معمولی: در صورت نیاز فقط به بتن روان از این گروه مواد استفاده میشود.
- کندگیر یا دیرگیر: در شرایطی که روان کننده نیاز بتن ریزی را در زمان معین نتواند رفع کند؛ باید خاصیت دیرگیری هم داشته باشد. در صورت استفاده از این مواد بسیار باید در امر قالب برداری و برداشتن پایه اطمینان دقت کنید. گروه نظارت بر سازه روی این مواد بسیار حساس هستند.
کاربرد انواع روان کننده بتن
برخی کاربرد روان کننده بتن به شرح زیر میباشد:
- بتن ریزی در هوای گرم حتی در زمان زیاد
- تاخیر در زمان رسیدن بتن
- عدم توانایی پمپ در رساندن بتن به ارتفاعات
- بتن ریزی با لوله در شیب یا تسمه نقاله
- وزش باد و کاهش شدید رطوبت
- ساخت قطعات بتنی پیش ساخته مستحکم و بادوام
- بتن ریزی در مقاطع پرآرماتور

8- بتن ریزی ایمن در شمع و مقاطع غیرقابل دسترس مستقیم
9- بتن خود تراز شونده
10- ساخت بتن نماکار
11- بتن غلطکی
12- بتن نفوذناپذیر
13- ساخت بتن با مواد پوزولانی
خواص و اثرات انواع روان کننده بتن
افزودنیهای بتن عموما با سیمان بتن سر و کار دارند. مواد روان کننده بتن جایگزین آب برای ایجاد روانی هستند. بعضی از خواص و اثرات روان کننده بتن را ادامه مشاهده میکنید:
- کاهش مصرف آب در بتن
- افزایش مقاومت نهایی بتن
- صرفه جویی در هزینه و انرژی لازم برای پرداخت و متراکم کردن بتن (ویبراتور)
- مصرف سیمان کمتر و کاهش حرارتزایی در بتن با حفظ مقاومت نهایی لازم
- افزایش اسلامپ و روانی با کاهش مصرف آب
- در اثر فاصله افتادن در حین بتن ریزی درز سرد بهوجود نمیآید.
- عدم آب انداختگی و جداشدن دانه بتن
- کاهش انقباض و جمع شدگی بتن
مشخصات فیزیکی و شیمیایی انواع روان کننده بتن
عموما این مواد به صورت مایع و در رنگ زرد و قهوهای تولید میشوند. البته ابرروان کننده بتن بدون رنگ و بسیار غلیظ است. این مواد خطرزایی برای طبیعت و عوامل استفاده کننده ندارند. پس رعایت نکات ابتدایی ایمنی سبب حفاظت کامل خواهد شد.
به دلیل مایع بودن در دبه و پالت نگهداری میشوند تا به مصرف برسند.
ساختار نسل اول این مواد بر پایه لیگنوسولفونات و با نام کاهنده آب تولید شدند. گروه بعدی این مواد دارای ساختار شیمیایی فرمالدهید ملامین و نفتالین سولفوناته و آمینواسیدها هستند. این مواد از لحاظ شیمیایی فعال هستند و با سیمان واکنش میدهند. نسل آخر این مواد هم پلیمرهای کربوکسیلات اتری با خواص بسیار مفید و کاربردی برای بتن کشف و به تولید انبوه رسیدند.
روش مصرف انواع روان کننده بتن
روان کننده بتن را در سه جا به بتن اضافه میکنند. رقیق کردن این مواد با آب و سپس استفاده کردن خالی از لطف نیست.
- در بچینگ بتن: کارخانه ساخت بتن یک مکان مناسب برای اضافه کردن روان کننده به بتن است. اطمینان از پخش یکنواخت مواد به دلیل همزدن کافی بتن و کاهش استهلاک دستگاه بتن ساز و کامیون حمل بتن به دلیل روانی مناسب از مزایای اضافه شدن در این مرحله است.
- در محل بتن ریزی: اگر بتن کمی دیر به محل برسد و یا گرمی هوا و وزش باد و کاهش رطوبت سبب سفت شدن بتن شود. با اندکی افزودنی روان کننده و اختلاط در کامیون حمل بتن یک بتن کارپذیر و عالی ایجاد خواهد شد.
- نیمی در محل ساخت و بقیه در محل بتن ریزی: برای بهره گرفتن از مزیت دو مرحله قبلی پیشنهاد اکثر افراد افزودن در بچینگ و ریدوز کردن در محل است.
میزان مصرف انواع روان کننده بتن
برای مصرف روان کننده، شرکت تولیدی محدودهای برای مصرف پیشنهاد میکند. مجریان بتن هم با این اعداد آشنا و حدود نیاز پروژه را با توجه به شرایط مختلف تخمین و نوع روان کننده لازم و میزان مصرف را تعیین میکنند.
میزان مصرف روان کننده بتن از 0.5 تا 1.5 درصد وزن سیمان و در ابرروان کننده حداشباع 1.2% وزن سیمان تعیین شده است. استفاده زیادی از روان کننده در بتن حباب و هوا ایجاد میکند. این مقدار هوای ایجاد شده در مقاومت مشکلی ایجاد نخواهد کرد؛ چون افزایش مقاومت بتن دراثر استفاده از این مواد به حدی است که هوازایی خللی در کار ایجاد نخواهد کرد.
برای تعیین میزان لازم اندکی روان کننده به بتن آماده اضافه کرده و چند دقیقه با دور تند کامیون بتن را مخلوط میکند. در صورت نرسیدن به روانی لازم این مرحله تکرار شده تا بتن با قوام مدنظر بهدست آید.
استاندارد های روان کننده بتن
در آیین نامه بتن ایران و استاندارد ISIRI 2930 به طور کامل در مورد روان کننده بتن توضیح داده شده است. در این استاندارد حداقل مواد لازم برای ساخت خود افزودنی و شرایط ایجاد شده پس از اضافه شدن به بتن تعیین شده است.
کاهش آب و اسلامپ و مقاومت فشاری 7 و 28 روزه بتن و مقدار هوای بتن تازه که باید کمتر از 2 درصد باشد؛ باید مورد بررسی قرار گفته و حد لازم را بهدست آورد. PH نمونه پس از روان شدن و یکنواختی و میزان کلر هم باید بررسی شود. مثلا در این استاندارد برای اسلامپ بتن پس از استفاده کردن افزودنی محدودیتی در نظر گرفته نشده است.
شرکتهای دولتی بین المللی هم مثل بتن امریکا ACI و استاندارد ASTM هم در مورد افزودنی روان کننده بتن تعیین محدویت کیفی و کمی را توضیح دادهاند. بررسی سازگاری این مواد با انواع سیمان و حتی دیگر افزودنیهای بتن در این موارد ذکر شده است. محدودیت استفاده از کلر برای ساخت همه این مواد به دلیل خورندگی و واکنش با فلزات اعمال شده است.
عملکرد انواع روان کننده بتن
پخش کنندگی خاصیت اصلی روان کننده بتن است. ذرات سیمان در اثر برخورد با آب کلوخه شده و به هم میچسبند. در اثر این اتفاق آب بیشتری برای واکنش با سیمان نیاز است. افزودنی روان کننده سبب باردار کردن ذرات سیمان و ایجاد دافعه الکترواستاتیکی بین ذرات سیمان میشود. وقتی راه عبور آب از میان ذرات سیمان باز شود با مقدار آب کمتر سیمان بیشتری هیدراته خواهد شد.
برقرای ارتباط بهینه بین فاز جامد و مایع بتن اصل کار روان کننده است. ممانعت فضایی ایجاد شده و حفظ این فضای آزاد بین ذرات سیمان به اجرای بتن کمک بزرگی میکند. در بتن تازه روانی و در بتن خشک شده افزایش استحکام و دوام نتیجه بهره گیری از دانش نوین مواد روان کننده است.
نسبت آب به سیمان در بتن حدود 0.4 است. تقریبا 30% این آب در واکنش با سیمان شرکت کرده و بقیه آن وظیفه روان کردن بتن را عهده دار هستند. همه در جریان مضرات آب اضافی بتن و مخصوصا کاهش مقاومت آن هستند. تمام تلاش برای کاهش آب و ایجاد خواص آب که روان کردن بتن هم جزو این موارد است؛ از نتیجه بهره بردن از موادی با نام روان کننده است.

از ما مشاوره و راهنمایی بگیرید
صنایع شیمی ساختمان رامکا یکی از تولید کنندههای بزرگ و بسیار قدرتمند در زمینه تولید انواع افزودنیهای بتن و مواد شیمیایی ساختمانی است.
برای مشاوره در زمینهی استفاده از روان کننده بتن و سایر مواد افزودنی بتن میتوانید با کارشناسان فنی رامکا تماس بگیرید و مشاورهی رایگان دریافت نمایید.
02538203671
www.Ramkaco.com