شاید دانشمندان راهی برای فراموش کردن خاطرات بد ما کشف کرده باشند

پژوهشگران دانشگاه کمبریج، پروتئینی را در مغز موش‌ها کشف کرده‌اند که ممکن است به عنوان نشانگر زیستی برای خاطرات قابل تغییر عمل کند. به عبارت دیگر، آن‌ها ممکن است بتوانند تعیین کنند که کدام خاطرات را می‌توانیم پاک کنیم و کدام یک از آنها در مغز ما حک شده و به سهولت قابل تغییر نیست.

برای آزمایش، محققان موش‌های آزمایشگاهی را با شوک دادن و  همزمان با آن پخش صدای کلیک، شرطی کردند. به این ترتیب موش‌ها به طور طبیعی صدا را با شوک مرتبط کردند و صدای کلیک باعث ترس آنها می‌شد.

سپس محققان پروپرانولول، یک داروی مسدود‌کننده بتا را به موش‌ها تزریق کردند و نتایج حیرت‌انگیز بود: هیچ اتفاقی نیفتاد. محققان انتظار داستند موش‌ها دچار فراموشی شوند و ارتباط بین صدای کلیک و شوک را فراموش کنند، اما اینطور نشد.

تحقیقات قبلی در زمینه القاء فراموشی در موش‌های آزمایشگاهی نشان داده بود که پروپرانولول می‌تواند مؤثر باشد. این بار اما، محققان کمبریج متوجه وجود پروتئین خاصی در نورون‌هایی شدند که انتظار می‌رفت تحت تأثیر دارو قرار گیرند.

دانشمندان دانشگاه کمبریج متوجه شدند که وجود یک پروتئین خاص به نام پروتئین shank یا ساقه تعیین می‌کند که آیا می‌توان خاطرات را در حیواناتی که با پروپرانولول تحت درمان قرار می‌گیرند، تغییر داد یا خیر.  این پروتئین به عنوان داربستی برای گیرنده‌هایی که قدرت ارتباط بین نورون‌ها را تعیین می‌کنند عمل می‌کند.

پس اگر این پروتئین تخریب شود، خاطرات قابل تغییر می‌شوند. اگر این پروتئین وجود داشته باشد، خاطرات قابل فراموشی نیستند. این مطلب توضیح می‌دهد که چرا پروپرانولول همیشه فراموشی ایجاد نمی‌کند.

گرچه محققان اکنون می‌دانند که چرا پروپرانولول همیشه کار نمی‌کند. اما آن‌ها نمی‌دانند چرا پروتئین shank جلوی عمل این دارو را می‌گیرد یا چرا گاهی این پروتئین هست و گاهی نیست. مانند همه تحقیقات بزرگ، این مطالعه به برخی از سوالات پاسخ می‌دهد اما سوالات بیشتری برمی‌انگیزد.

نکته مهم این است که با تحقیقات بیشتر، این یافته‌ها می‌تواند نتایج بزرگی برای ما داشته باشند.

محققان می‌گویند که این چیز‌ها علمی تخیلی نیستند. گرچه ما هیچ وقت نخواهیم توانست مثل فیلم مردان سیاهپوش در یک چشم برهم زدن حافظه کسی را به صورت انتخابی پاک کنیم، اما این طور هم نیست که در مسیرهای درمانی به پیشرفت‌های نرسیده باشیم و افق‌هایی برای ما متصور نباشد.

کشف این نشانگر زیستی ممکن است به یافته‌های باورنکردنی در درمان بیماری‌هایی مانند PTSD یا کمک به افراد برای فراموش کردن آسیب‌های ناخودآگاه منجر شود.

امی میلتون، محقق ارشد تحقیق، در بیانیه مطبوعاتی دانشگاه کمبریج، می‌گوید که این یافته کلیدی است برای گشودن یکی از اولین در‌های درک بیوشیمی حافظه.

ما درباره نحوه عملکرد حافظه ارگانیک اطلاعات چندانی نداریم. بیماری‌هایی مانند آلزایمر و زوال عقل به دلیل پیچیدگی مغز انسان و چالش‌های ناشی از تفسیر تظاهرات آن درمان نشده باقی مانده‌اند.

البته این یافته هنوز به صورت مقاله منتشر نشده و باید مدتی بگذرد تا یافته دانشمندان کمبریج «پیر ریویو» شود یعنی توسط کارشناسان و متخصصان دیگر ارزیابی شود.

منبع