میکرو RNAهایی که مطابق یک تحقیق جدید، نویدبخش پیدایش روش تشخیصی نوینی برای تشخیص بیماری زوال عقل یا دمانس، 5 سال قبل از بروز علائم آن هستند
تشخیص زودهنگام زوال عقل می‌تواند راه‌های بسیارمؤثرتری برای درمان و مدیریت این بیماری مطرح کند. ما خیلی علاقه داشته‌ایم که با یک آزمایش خونی بتوان احتمال بروز بیماری را پیشبینی کرد.
یک مطالعه جدید، امید جدیدی برای رسیدن به این هدف ایجاد کرده و مجموعه‌ای از مولکول‌هایی را که پژوهشگران آنها را «پیشگام» بروز بیماری، دو تا پنج سال قبل از شروع علائم می‌دانند، مشخص کرده. همین تحقیق حتی ممکن است اهداف جدیدی را برای درمان‌های پیشرفته ارائه دهد.
تا حالا بسیاری از تحقیقات در زمینه دمانس یا زول عقل، بر تشخیص پیش‌ساز‌های پلاک‌های مخرب، بررسی‌های ژنتیکی و نشانگر‌های زیستی لیپیدی متمرکز شده بودند.
اما مطالعه جدید که توسط دانشمندان مرکز بیماری‌های عصبی آلمان (DZNE) و مرکز پزشکی دانشگاه گوتینگن انجام شده است، مولکول‌هایی به نام microRNA را هدف گرفته . اینها رشته‌های کوتاهی از RNA غیر کد‌کننده هستند که می‌توانند بیان ژن و تولید پروتئین را تنظیم کنند و اخیراً مشخص شده که چگونه می‌توان با آنها از طریق آزمایش خون و حتی ادرار سرطان را تشخیص داد.
پروفسور آندره فیشر، سرپرست تیم تحقیق می‌گوید: «میکرو RNAهای مختلفی وجود دارد و هر یک از آنها می‌توانند شبکه کامل پروتئین‌های وابسته را تنظیم کرده و در نتیجه بر فرآیند‌های پیچیده تأثیر بگذارند. میکرو RNAها تأثیر وسیعی دارند. ما می‌خواستیم دریابیم که آیا میکرو RNAهای خاصی وجود دارد که وجود آنها در خون با عملکرد ذهنی ارتباط داشته باشد؟»
برای همین کار، دانشمندان داده‌های افراد جوان، سالم و افراد مسن با اختلال خفیف شناختی (MCI) را تجزیه و تحلیل کردند. محققان با این کار سه میکرو RNA که به عنوان نشانگر عملکرد ذهنی می‌توانستند استفاده شوند، پیدا کردند.
در افراد جوان و سالم، سطوح پایین‌تر این microRNAها در خون با عملکرد بهتر در آزمایش‌های شناختی مرتبط است. در حالی که 90 درصد از افرادی که دارای سطح بالای این نشانگرها در خون بودند، طی دو سال به بیماری آلزایمر مبتلا شدند.
فیشر می‌گوید: «بنابراین ما افزایش سطح خونی این سه میکرو RNA را پیشگام زوال عقل می‌دانیم.»
علاوه بر ارتباط این سه میکرو RNA با زوال عقل، دانشمندان همچنین به اطلاعات جدید و شناخت نوینی در مورد چگونگی ایجاد دمانس رسیده‌اند. از طریق تحقیقاتی که آنها بر روی موش‌ها و محیطهای سلولی انجام داده‌اند، مشخص شده که این سه مولکول بر فرآیند التهابی در مغز را تاثیر می‌گذارند و پلاستیسیته عصبی را کاهش می‌دهند.
«از نظر ما، آنها نه‌تنها نشانگر هستند، بلکه تأثیر فعالی بر فرآیند‌های آسیب‌شناختی دارند.» پس اینها می‌توانند اهداف درمانی بالقوه هم باشند.
در حالی که نتایج این مطالعه برای تشخیص زودهنگام زوال عقل بسیار امیدوار‌کننده است، دانشمندان در مورد چالش‌های تبدیل آن به آزمایش خون برای استفاده بالینی خوشبینی بیش از حد ندارند. هدف این است که یک آزمایش ارزان قیمت داشته باشیم و پزشکان در صورتی که در هنگام ویزیت به موارد مشکوک برخوردند، از این آزمایش استفاده کنند.
نتایج این تحقیق در مجله EMBO Molecular Medicine منتشر شده است.
منبع: newatlas