۵ نرم‌افزار جایگزین ویندوز فایل اکسپلورر که حتما باید امتحان کنید

یکی از مولفه‌های کلیدی ویندوز که طی سال‌های طولانی، شاهد تغییرات اساسی نبوده است؛ برنامه فایل اکسپلورر است. در حالی‌که در مرورگر وب اینترنت اکسپلورر ۷ مایکروسافت در ۱۵ سال پیش، شاهد افزوده شدن قابلیت برگه‌ها بودیم؛ هنوز در فایل اکسپلورر شاهد این ویژگی نیستیم.

همچنین از قابلیت مرور دو صفحه‌ای پشتیبانی نمی‌کند؛ به این معنی که حتی شما برای جابه‌جایی ساده یک فایل بین پوشه باید دو پنجره مجزا باز کنید. فایل اکسپلورر هنوز زا قابلیت تگ کردن فایل‌ها برای دسترسی آسان‌تر پشتیبانی نمی‌کند و شما مجبور می‌شوید پوشه‌های فرعی زیادی ایجاد کنید تا فایل‌های خود را مرتب شده داشته باشید. این عملیات‌ها به کلیک‌های بیشتری نیاز دارند.

برخی دیگر از ویژگی‌های مرورگر فایل ویندوز، مانند چک باکس‌های فایل‌ها یا بازیابی پنجره‌های قبلی، آن‌قدر ناخوش‌آیند هستند که ممکن است حتی یک بار از آن‌ها استفاده نکرده یا مطالبی درباره‌شان نشنیده باشید.

خوش‌بختانه، بسیاری از اپلیکیشن‌های مدیریت فایل ویندوز که جایگزینی برای فایل اکسپلورر هستند؛ به صورت رایگان در دسترس بوده یا حداقل آزمایش و ارزیابی آن‌ها رایگان است. در این مقاله، می‌خواهیم بهترین جایگزین‌های فایل اکسپلورر ویندوز را معرفی کنیم:

Files

برنامه منبع‌باز Files اساسا همان چیزی است که باید فایل اکسپلورر ویندوز می‌بود: طراحی با رابط کاربری پیشرفته که با ویندوز ۱۱ سازگار است؛ از ویژگی برگه‌ها و pane پشتیبانی می‌کند و منوی تنظیمات آن بسیار کاربرپسند است.

اگر روی یک فایل راست کلیک کنید؛ گزینه create folder with selection را خواهید دید تا دیگر نیازی نباشد که ابتدا یک پوشه جدید بسازید و بعد فایل‌ها را به آن منتقل کنید. همچنین، می‌توانید چک‌باکس‌ها را راحت‌تر از فایل اکسپلورر فعال کنید. با کلیدهای ترکیبی Ctrl + P می‌توانید پیش‌نمایشی از یک Pane دیده و ویدئو را در همان پنجره اجرا کنید.

در بخش Settings > Appearance، می‌توانید مودهای تاریک یا روشن را مستقل از ویندوز تنظیم کنید. همین‌طور، می‌توانید انتخاب کنید یک منو فرعی در منوی راست کلیک پس زمینه وجود داشته باشد یا خیر. اگر افزونه Themes را نصب کنید؛ می‌توانید برای رابط کاربری خود یک پوسته انتخاب کنید و در Settings > On Startup می‌توانید تعیین کنید از جایی که برنامه در حال راه‌اندازی متوقف شده است؛ دوباره شروع کنید (لینک دانلود برنامه Files).

RX Explorer

اگر دنبال برنامه‌ای با سبک و رابط کاربری فراتر از فایل اکسپلورر ویندوز هستید؛ نرم‌افزار RX Explorer گزینه مناسبی است. ویژگی‌های کلیدی این برنامه مدیریت فایل‌های ویندوز، برگه‌ها و ابزارهای درون برنامه‌ای است که به شما امکان می‌دهد تصاویر و ویدئوها را مشاهده و ویرایش کنید و حتی به فرمت‌های فایلی مختلفی درآورید. نسخه پولی این برنامه از حالت مرور دو صفحه‌ای (dual-pane mode) و رمزنگاری درون برنامه‌ای پشتیبانی می‌کند.

در بخش Settings > Basic، می‌توانید منوی پیمایش را برای فضای عمودی بیشتر به سمت چپ صفحه حرکت دهید. همچنین، می‌توانید آیکون‌های منوها را با راست کلیک روی آن‌ها و بعد کلیک روی گزینه customize، حذف کنید. حتی می‌توان فونت متن‌ها را به شکل درون برنامه‌ای انتخاب کند تا بهتر دیده و خوانده شوند.

در بخش، Settings > Advanced، می‌توانید انتخاب کنید منوی پس زمینه توسعه یافته، غیرفعال شود و کلیدهای Win + E را میانبر ویندوز برای آغاز یک اپ تنظیم کنید. در Settings > Personalize، نه تنها می‌توانید رنگ‌های پس‌زمینه روشن و تاریک برای پس‌زمینه و منوها انتخاب کنید؛ بلکه می‌توانید رنگ‌ها و تصاویر را با هر سطحی از شفافیت یا تصویر پس‌زمینه دلخواه و همین‌طور استفاده از تصویر پس‌زمینه موتور جست‌وجوی بینگ، سفارشی‌سازی کنید. در همین بخش می‌توانید انتخاب کنید که آخرین برگه در هنگام بالا آمدن ویندوز، دوباره اجرا شود.

قابلیت برچسب‌گذاری محدودی دارد و می‌توانید برچسب‌های رنگی آبی، بنفش، سبز و نارنجی را برای فایل‌ها با راست کلیک روی آن‌ها و بعد کلیک روی آیکون قلب انتخاب کنید. این برنامه از برچسب‌های متنی یا جست‌وجوی فایل‌ها براساس برچسب‌ها پشتیبانی نمی‌کند. ویژگی برچسب‌های رنگی زمانی برای شما مفید است که به یاد داشته باشید هر رنگ چه معنایی دارد.

اشکل اصلی نرم‌افزار RX Explorer این است که دارای ویژگی‌هایی است که احتمال در یک فایل اکسپلورر دنبال‌شان نیستید. مانند توانایی پخش صدا از دستگاه دیگری از طریق بلوتوث! اجرای برنامه چندین ثانیه طول می‌کشد؛ حتی اگر یک کامپیوتر پیشرفته امروزی داشته باشید. اگر بخواهید بیشتر از یک فایل اکسپلورر از این برنامه استفاده کنید؛ ارزش چند ثانیه معطل شدن را دارد (لینک دانلود نرم‌افزار RX Explorer).

One Commander

اگر می‌خواهید ترکیب متعادلی از سبک و ماهیت یک نرم‌افزار فایل اکسپلورر داشته باشید؛ بهتر است یک بار برنامه One Commander را آزمایش کنید.

در این برنامه، ویژگی برگه‌ها و مود تاریک، شروعی برای امکانات دیگر است. این نرم‌افزار همیشه دو panes باز دارد اما می‌توانید با کلیک روی فلش‌های کوچک در لبه، هر کدام را پنهان کنید.

این برنامه را می‌توان به حالت قابل حمل نیز استفاده کرد؛ به این معنی که روی یک حافظه فلش خارجی ذخیره کرده و سپس در هر کامپیوتری، بدون نیاز به نصب، اجرا و استفاده کنید. مانند نرم‌افزار RX Explorer، می‌توانید پس از راست کلیک روی فایل‌ها، یکی از ۷ رنگ موجود را برای فایل‌ها انتخاب و تگ کنید. همچنین، می‌توانید فایل‌های ویدئویی را در خود برنامه مشاهده کنید.

در نزدیکی گوشه سمت راست بالا، در بخش «change files view»، می‌توانید همه‌چیز را درباره نمایش فایل‌های یک پوشه، ویرایش کنید. در همان بخش، می‌توانید برای پوشه‌هایی که در حال تماشا هستید؛ یادداشت‌گذاری کنید؛ یعنی یک فایل متنی کوچک در پوشه ذخیره شود که توسط خود برنامه قابل خواندن است.

در گوشه پایین سمت چپ، می‌توانید حالت نمایش ستونی پوشه‌ها را تغییر دهید تا بیشتر شبیه به پوشه‌های فیزیکی شوند. File Automator به شما این امکان را می‌دهد که نام فایل‌ها را تغییر دهید یا تصاویر را به فرمت JPG درآورید. اگر نسخه پرو این برنامه (۸ دلار) را خریداری کنید؛ می‌توانید فایل‌ها را در همان برنامه به فرمت‌های بیشتری تبدیل کرده یا یک اسکریپت روی آن‌ها اجرا کنید.

در بخش Settings > Theme، می‌توانید آیکون‌های برنامه را با آیکون‌های ویندوز تغییر دهید؛ جلوه‌های اکریلیک پنجره‌های برنامه را تغییر دهید؛ رنگ های‌لایت آن را انتخاب کنید و سراغ تغییر عرض نوار اسکرول بروید. در Settings > General، می‌توانید مدت زمان انیمیشن‌ها را تغییر دهید یا کلا آن‌ها را غیرفعال کنید. تغییرات بسیار بیشتری در این برنامه برای شما تدارک دیده شده است و البته در نسخه پولی، امکانات بسیار متنوع‌تری مانند تغییر فونت متن خواهید داشت (لینک دانلود نرم‌افزار One Commander).

TagSpaces

اگر ایده تگ‌ها را دوست دارید؛ شاید نرم‌افزار TagSpaces بهترین برنامه مدیریت فایل‌ها برای شما باشد؛ حتی اگر به طور کامل جایگزین ویندوز فایل اکسپلورر نشود. این برنامه نه تنها قابل حمل است؛ بلکه از لینوکس، مک او اس و اندروید نیز پشتیبانی می‌کند.

این برنامه برای فایل تامنیل تصاویر وابسته به سیستم‌عامل نیست و هر بار که پوشه‌ای را مشاهده می‌کنید؛ برنامه TagSpaces یک پوشه مخفی ts. با تصاویر کوچک مربوط به فایل‌های تصویر درون پوشه، در خود همان پوشه ایجاد می‌کند. اگر این ویژگی برای شما جذاب نیست؛ می‌توانید تولید تصاویر تامنیل را در بخش Settings > General متوقف کنید.

این برنامه می‌تواند تگ‌های شفاهی را به دو روش استفاده کند: روش نخست، ایجاد یک فایل کوچک sidecar در پوشه ts. یا افزودن نام تگ به نام فایل ولی در داخل پرانتز. اگر قبلا از براکت‌ها در نام فایل‌ها استفاده کردید؛ این برنامه قسمت‌های داخل براکت‌ها را به عنوان برچسب تشخیص می‌دهد.

می‌توانید یک فایل را با منوی راست کلیک یا با منوی بالای پوشه تگ کنید. فقط به یاد داشته باشید که پس از ایجاد یک برچسب جدید، قبل از اینکه روی «add tags» کلیک کنید؛ باید اینتر کنید.

مانند One Commander، می‌توانید با استفاده از نوار کناری، یادداشتی به عنوان یک فایل کوچک در پوشه ایجاد کنید که در برنامه قابل مشاهده است. با همان نوار کناری، می‌توانید تمام برچسب‌هایی که ایجاد کرده‌اید را مشاهده کرده و با کلیک روی آن‌ها، همه فایل‌هایی که دارای این برچسب هستند را ببینید. همچنین، نوار کناری به شما امکان می‌دهد به سرعت بین تم‌های روشن و تیره جابه‌جا شوید.

مشکل اصلی برنامه TagSpaces است که درایوهای شما را به طور خودکار نقشه‌برداری (map) نمی‌کند. اگر فایلی روی دسکتاپ یا پوشه Documents و Downloads شما نیست؛ باید مسیر آن را به طور دستی به این برنامه بدهید. به عنوان یک برنامه غیر ویندوزی، نسخه‌های موقت سندی که هنوز ذخیره نکرده‌اید را به شما نشان می‌دهد؛ ویژگی که در ویندوز نیست.

این نرم‌افزار به کلیپ‌بورد ویندوز نیز متکی نیست و نمی‌توانید از عملکردهای برش، کپی و پیست و جابه‌جایی مستقل از یکدیگر استفاده کنید؛ بلکه باید از عملکرد copy or move بالای برنامه یا منوی راست کلید برای انتقال یک فایل استفاده شود. به طور پیش‌فرض، فکر می‌کند که شما ماوس ندارید و نمی‌توانید همزمان چندین فایل را با کشیدن مکان‌نمای ماوس انتخاب کنید. اگر می‌خواهید بیش از یک فایل را همزمان انتخاب کنید؛ باید از فهرست view (با چک‌باکس) در بالای منوی پوشه یا استفاده از Ctrl یا Shift استفاده کنید.

در Settings، می‌توانید تغییراتی در رنگ‌های پیش‌فرض برنامه و کلیدها بدهید. اگر یکی از نسخه‌های پرو این برنامه را خریداری کنید؛ به ویژگی‌های بیشتری مانند برچسب‌های چغرافیایی، اضافه کردن توضیحات به فایل‌ها و تغییر رنگ پس‌زمینه هر پوشه دسترسی خواهید داشت (لینک دانلود نرم‌افزار TagSpaces).

XYplorer

اگر قرار باشد فایل اکسپلورر ویندوز پولی را بخرید؛ چه چیزی به دست می‌آورید؟ احتمالا، استفاده از نسخه آزمایشی ۳۰ روزه برنامه XYplorer بتواند پاسخ این سوال را مشخص کند. این نرم‌افزار قابل حمل، بهترین ویژگی‌های خود را در منوها پنهان نمی‌کند ولی تقریبا هر آنچه نیاز دارید را در نوار ابزارها بالای خود به شما نشان خواهد داد و با راست کلیک روی آن، می‌توانید سفارشی‌سازی کنید.

این ویژگی‌ها عبارتند از حالت dual-pane، حالت تاریک، حالت صفحه‌نمایش لمسی، علامت‌گذاری فوری فایل‌ها یا پوشه‌هایی که اخیرا ایجاد و اصلاح شده‌اند؛ مسیرهای خالی و فایل‌هایی که نام بسیار طولانی دارند. می‌توانید از طرح‌بندی‌های ستون‌های مختلفی برای نمایش پوشه‌ها استفاده کنید؛ به‌ویژه وقتی که پوشه‌ها دارای فایل‌های متفاوتی هستند. فیلتر کردن فایل‌ها براساس فرمت، نمایش چند فایل هر پوشه از یک فرمت، اندازه فایل‌ها و فهرستی از مسیرهایی که اخیرا بازدیده شده است؛ دیگر ویژگی‌های این برنامه هستند.

در منوی بالا و زیر بخش panes، می‌توانید میان پنجره‌های عمودی و افقی، یک مدل را انتخاب کنید. در همان منو، در زیر tags، می‌توانید برچسب‌های رنگی یا برچسب‌های شفاهی را به فایل‌های انتخابی اضافه کنید. بعدا می‌توانید فایل‌ها را با برچسب‌ها و تگ‌ها از طریق find files (کلیدهای ترکیبی Ctrl + F) پیدا کنید.

در بحش In Configuration > Tags، می‌توانید بیش از ۳۱ برچسب رنگی برای افزودن به منوها انتخاب کنید. در این منو، گزینه‌های زیادی برای فونت‌ها، رنگ‌ها و سبک‌ها یافت می‌شود (لینک دانلود نرم‌افزار XYplorer).