زایمان زودرس چه علت‌هایی دارد و در این مواقع چه کارهای پزشکی باید انجام شود؟
زایمان زودرس زمانی اتفاق می‌افتد که انقباضات منظم منجر به باز شدن دهانه رحم بعد از هفته 20 و قبل از هفته 37 بارداری شود.
زایمان زودرس می‌تواند منجر به زایمان زودرس شود. هر چه زایمان زودرس زودتر اتفاق بیفتد، خطرات سلامتی برای کودک شما بیشتر می‌شود. بسیاری از نوزادان نارس (نارس) نیاز به مراقبت ویژه در بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان دارند. پریمی‌ها همچنین می‌توانند ناتوانی‌های ذهنی و جسمی طولانی مدت داشته باشند.
علت خاص زایمان زودرس اغلب مشخص نیست. برخی از عوامل خطر ممکن است شانس زایمان زودرس را افزایش دهند، اما زایمان زودرس می‌تواند در زنان باردار بدون عوامل خطر شناخته شده نیز رخ دهد.
علائم زایمان زودرس
علائم و نشانه‌های زایمان زودرس عبارتند از:
- احساس منظم یا مکرر سفت شدن شکم (انقباضات)
- کمردرد کم و مبهم دائمی
- احساس فشار لگن یا پایین شکم
- گرفتگی خفیف شکم
- لکه بینی واژینال یا خونریزی خفیف
- پارگی زودرس پرده‌ها – در یک فوران یا چکه مداوم مایع پس از شکستن یا پارگی غشای اطراف کودک
- تغییر در نوع‌ترشحات واژن – آبکی، موکوس مانند یا خونی
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
اگر این علائم یا علائم را تجربه کردید یا در مورد آنچه احساس می‌کنید نگران هستید، فوراً با ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی خود تماس بگیرید. نگران اشتباه گرفتن کار کاذب با چیز واقعی نباشید. اگر زنگ خطر اشتباه باشد، همه خوشحال خواهند شد.
عوامل خطر زایمان زودرس
زایمان زودرس می‌تواند هر بارداری را تحت تاثیر قرار دهد. با این حال، عوامل بسیاری با افزایش خطر زایمان زودرس مرتبط هستند، از جمله:
- زایمان زودرس قبلی یا زایمان زودرس، به ویژه در بارداری اخیر یا در بیش از یک بارداری قبلی
- بارداری با دوقلو، سه قلو یا چند قلو‌های دیگر
- دهانه رحم کوتاه شده است
- مشکلات مربوط به رحم یا جفت
- کشیدن سیگار یا استفاده از مواد مخدر
- برخی عفونت‌ها، به ویژه مایع آمنیوتیک و دستگاه تناسلی تحتانی
- برخی از بیماری‌های مزمن مانند فشار خون بالا، دیابت، بیماری‌های خودایمنی و افسردگی
- رویداد‌های استرس‌زا زندگی، مانند مرگ یکی از عزیزان
- مایع آمنیوتیک بیش از حد (پلی هیدرآمنیوس)
- خونریزی واژینال در دوران بارداری
- وجود نقص مادرزادی جنین
- فاصله کمتر از 12 ماه – یا بیش از 59 ماه – بین بارداری‌ها
- سن مادر، چه جوان و چه بزرگتر
- نژاد و قومیت سیاه، غیر اسپانیایی
عوارض زایمان زودرس
از عوارض زایمان زودرس می‌توان به زایمان نوزاد نارس اشاره کرد. این می‌تواند تعدادی از نگرانی‌های سلامتی را برای کودک شما ایجاد کند، مانند وزن کم هنگام تولد، مشکلات تنفسی، اندام‌های توسعه نیافته و مشکلات بینایی. کودکانی که زودتر از موعد به دنیا می‌آیند نیز بیشتر در معرض خطر فلج مغزی، اختلالات یادگیری و مشکلات رفتاری هستند.
جلوگیری
ممکن است نتوانید از زایمان زودرس جلوگیری کنید – اما کارهای زیادی می‌توانید برای ترویج یک بارداری سالم و کامل انجام دهید. مثلا:
- به دنبال مراقبت‌های دوران بارداری منظم باشید. ویزیت‌های قبل از تولد می‌تواند به ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی شما کمک کند تا سلامت شما و کودک شما را کنترل کند. هر گونه علائم یا علائمی را که برای شما نگران‌کننده است ذکر کنید. اگر سابقه زایمان زودرس دارید یا علائم یا نشانه‌های زایمان زودرس را دارید، ممکن است لازم باشد در دوران بارداری بیشتر به پزشک مراجعه کنید.
- رژیم غذایی سالم داشته باشید. نتایج سالم بارداری به طور کلی با تغذیه خوب مرتبط است. علاوه بر این، برخی تحقیقات نشان می‌دهد که رژیم غذایی سرشار از اسید‌های چرب غیراشباع چندگانه (PUFAs) با خطر کمتر زایمان زودرس مرتبط است. PUFAها در مغز‌ها، دانه‌ها، ماهی و روغن دانه‌ها یافت می‌شوند.
- از مواد خطرناک دوری کنید. اگر سیگار می‌کشید، آن را ترک کنید. از ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی خود در مورد برنامه ترک سیگار بپرسید. مواد مخدر غیرقانونی نیز ممنوع است.
- فاصله بارداری را در نظر بگیرید. برخی تحقیقات نشان می‌دهد که بین بارداری‌هایی با فاصله کمتر از شش ماه یا بیشتر از 59 ماه فاصله و افزایش خطر زایمان زودرس وجود دارد. صحبت با ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی خود را در مورد فاصله بارداری در نظر بگیرید.
- هنگام استفاده از فناوری کمک باروری (ART) احتیاط کنید. اگر قصد دارید از ART برای باردار شدن استفاده کنید، در نظر بگیرید که چند جنین کاشته می‌شود. حاملگی‌های چند قلو خطر زایمان زودرس بیشتری را به همراه دارد.
- شرایط مزمن را مدیریت کنید. برخی شرایط مانند دیابت، فشار خون بالا و چاقی خطر زایمان زودرس را افزایش می‌دهند. با ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی خود کار کنید تا هرگونه بیماری مزمن را تحت کنترل داشته باشید.
اگر ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی شما تشخیص دهد که شما در معرض خطر زایمان زودرس هستید، ممکن است اقدامات بیشتری را برای کاهش خطر توصیه کند.
تشخیص زایمان زودرس
ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی شما سابقه پزشکی و عوامل خطرزای زایمان زودرس را بررسی می‌کند و علائم و نشانه‌های شما را ارزیابی می‌کند. اگر انقباضات منظم رحمی را تجربه می‌کنید و دهانه رحم شما قبل از هفته 37 بارداری شروع به نرم شدن، نازک شدن و باز شدن (گشاد شدن) کرده است، احتمالاً تشخیص داده می‌شود که زایمان زودرس دارید.
آزمایش‌ها و روش‌های تشخیص زایمان زودرس عبارتند از:
- معاینه لگن. ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی شما ممکن است سفتی و حساسیت رحم و اندازه و موقعیت کودک را ارزیابی کند. اگر آب شما پاره نشده است و هیچ نگرانی وجود ندارد که جفت دهانه رحم را پوشانده است (جفت سرراهی)، او همچنین ممکن است معاینه لگنی را برای تعیین اینکه آیا دهانه رحم شما شروع به باز شدن کرده است انجام دهد. پزشک شما ممکن است خونریزی رحم را نیز بررسی کند.
- سونوگرافی. ممکن است از سونوگرافی ترانس واژینال برای اندازه‌گیری طول دهانه رحم استفاده شود. همچنین ممکن است سونوگرافی برای بررسی مشکلات نوزاد یا جفت، تایید وضعیت نوزاد، ارزیابی حجم مایع آمنیوتیک و تخمین وزن نوزاد انجام شود.
- نظارت بر رحم ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی شما ممکن است از یک مانیتور رحم برای اندازه‌گیری مدت و فاصله انقباضات شما استفاده کند.
- تست‌های آزمایشگاهی پزشک ممکن است برای بررسی وجود برخی عفونت‌ها و فیبرونکتین جنین – ماده‌ای که مانند چسب بین کیسه جنین و دیواره رحم عمل می‌کند و در طول زایمان‌ترشح می‌شود، سوابی از‌ترشحات واژن شما بگیرد. این نتایج در ترکیب با سایر عوامل خطر بررسی خواهد شد. شما همچنین یک نمونه ادرار ارائه می‌دهید که برای وجود باکتری‌های خاص آزمایش می‌شود.
درمان زایمان زودرس
دارو‌ها
هنگامی که شما در حال زایمان هستید، هیچ دارو یا روش جراحی برای متوقف کردن زایمان وجود ندارد، به جز موقت. با این حال، پزشک ممکن است دارو‌های زیر را توصیه کند:
- کورتیکواستروئید‌ها کورتیکواستروئید‌ها می‌توانند به بلوغ ریه کودک شما کمک کنند. اگر بین 23 تا 34 هفته هستید، اگر تصور شود در معرض خطر زایمان در یک تا هفت روز آینده هستید، پزشک احتمالاً کورتیکواستروئید‌ها را توصیه می‌کند. اگر در معرض خطر زایمان بین هفته‌های 34 تا 37 هستید، ممکن است پزشک شما استروئید‌ها را نیز توصیه کند.
اگر کمتر از هفته 34 باردار هستید و در معرض خطر زایمان در عرض 7 روز هستید و بیش از 14 روز قبل یک دوره قبلی کورتیکواستروئید داشته‌اید، ممکن است به شما یک دوره تکرار کورتیکواستروئید داده شود.
- سولفات منیزیم. اگر در بین هفته‌های 24 تا 32 بارداری در معرض خطر بالایی برای زایمان باشید، ممکن است پزشک شما سولفات منیزیم را پیشنهاد دهد. برخی از تحقیقات نشان داده‌اند که ممکن است خطر نوع خاصی از آسیب به مغز (فلج مغزی) را برای نوزادانی که قبل از هفته 32 بارداری متولد شده‌اند کاهش دهد.
- توکولیتیک‌ها ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی شما ممکن است دارویی به نام توکولیتیک برای کاهش موقت انقباضات به شما بدهد. توکولیتیک‌ها ممکن است به مدت 48 ساعت برای به تاخیر انداختن زایمان زودرس استفاده شوند تا کورتیکواستروئید‌ها حداکثر سود را داشته باشند یا در صورت لزوم، شما را به بیمارستانی منتقل کنید که می‌تواند مراقبت‌های تخصصی برای نوزاد نارس شما ارائه دهد.
توکولیتیک‌ها علت اصلی زایمان زودرس را بررسی نمی‌کنند و به طور کلی نشان داده نشده است که نتایج نوزادان را بهبود بخشد. اگر شرایط خاصی مانند فشار خون بالا ناشی از بارداری (پره اکلامپسی) دارید، پزشک شما یک توکولیتیک را توصیه نمی‌کند.
اگر در بیمارستان بستری نیستید، ممکن است لازم باشد ویزیت‌های هفتگی یا مکرر را با ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی خود برنامه‌ریزی کنید تا او بتواند علائم و نشانه‌های زایمان زودرس را کنترل کند.
روش‌های جراحی زایمان زودرس
اگر به دلیل کوتاهی دهانه رحم در معرض خطر زایمان زودرس هستید، پزشک ممکن است یک روش جراحی به نام سرکلاژ دهانه رحم را پیشنهاد کند. در طی این روش، دهانه رحم با بخیه‌های محکم بسته می‌شود. به طور معمول، بخیه‌ها پس از 36 هفته کامل بارداری برداشته می‌شوند. در صورت لزوم می‌توان بخیه‌ها را زودتر برداشت.
اگر کمتر از هفته 24 بارداری دارید، سابقه زایمان زودرس دارید و سونوگرافی نشان می‌دهد دهانه رحم شما در حال باز شدن است یا طول دهانه رحم شما کمتر از 25 میلی متر است، ممکن است سرکلاژ دهانه رحم توصیه شود.
داروی پیشگیرانه
اگر سابقه زایمان زودرس دارید، پزشک شما ممکن است تزریق هفتگی نوعی هورمون پروژسترون به نام هیدروکسی پروژسترون کاپروات را پیشنهاد دهد که از سه ماهه دوم بارداری شروع می‌شود و تا هفته 37 بارداری ادامه می‌یابد.
علاوه بر این، ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی شما ممکن است پروژسترون را که در واژن وارد می‌شود، به عنوان یک اقدام پیشگیرانه در برابر زایمان زودرس پیشنهاد دهد. اگر قبل از هفته 24 بارداری تشخیص داده شود که دهانه رحم کوتاهی دارید، پزشک ممکن است استفاده از پروژسترون را تا هفته 37 بارداری توصیه کند.
تحقیقات اخیر نشان می‌دهد که پروژسترون واژن به اندازه سرکلاژ دهانه رحم در جلوگیری از زایمان زودرس برای برخی از زنانی که در معرض خطر هستند، موثر است. مزیت این دارو این است که نیازی به جراحی یا بیهوشی ندارد. پزشک ممکن است به شما دارویی را به عنوان جایگزینی برای سرکلاژ دهانه رحم پیشنهاد دهد.
اگر سابقه زایمان زودرس یا زایمان زودرس دارید، در معرض خطر زایمان زودرس بعدی قرار دارید. با ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی خود برای مدیریت هر گونه عوامل خطر و پاسخ به علائم و نشانه‌های هشدار دهنده اولیه همکاری کنید.
شیوه زندگی و درمان‌های خانگی
انقباضات زودرس ممکن است انقباضات براکستون هیکس باشند که شایع هستند و لزوماً به این معنی نیستند که دهانه رحم شما شروع به باز شدن می‌کند. اگر انقباضاتی دارید که فکر می‌کنید ممکن است نشانه زایمان زودرس باشد، راه رفتن، استراحت یا تغییر وضعیت را امتحان کنید. این ممکن است انقباضات کاذب زایمان را متوقف کند. با این حال، اگر در زایمان زودرس واقعی هستید، انقباضات شما ادامه خواهد داشت.
ثابت نشده است که استراحت در بستر برای مدیریت زایمان زودرس خطر زایمان زودرس را کاهش دهد. استراحت در بستر می‌تواند منجر به لخته شدن خون، ناراحتی عاطفی و ضعف عضلانی شود.
مقابله و حمایت
اگر در معرض خطر زایمان زودرس یا زایمان زودرس هستید، ممکن است در مورد بارداری خود احساس ترس یا اضطراب کنید. این ممکن است به ویژه در صورتی که سابقه زایمان زودرس یا زایمان زودرس داشته باشید صادق باشد. با ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی خود در مورد راه‌های سالم برای آرامش و حفظ آرامش مشورت کنید.
آماده شدن برای قرار ملاقات شما
اگر علائم یا نشانه‌های زایمان زودرس را در خود مشاهده کردید، فوراً با ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی خود تماس بگیرید. بسته به شرایط، ممکن است به مراقبت‌های پزشکی فوری نیاز داشته باشید.
در اینجا اطلاعاتی وجود دارد که به شما کمک می‌کند تا برای قرار ملاقات خود آماده شوید، و همچنین آنچه از ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی خود انتظار دارید.
آنچه شما می‌توانید انجام دهید
قبل از قرار ملاقات، ممکن است بخواهید:
- در مورد محدودیت‌های قبل از قرار ملاقات بپرسید. در بیشتر موارد فوراً دیده خواهید شد. اگر اینطور نیست، بپرسید که آیا باید فعالیت خود را در زمانی که منتظر قرار ملاقات خود هستید محدود کنید.
- از یکی از عزیزان یا دوستانتان بخواهید که برای قرار ملاقات شما به شما ملحق شوند. ترسی که ممکن است در مورد احتمال زایمان زودرس احساس کنید می‌تواند تمرکز بر آنچه ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی شما می‌گوید را دشوار کند. شخصی را همراه داشته باشید که بتواند به یادآوری تمام اطلاعات کمک کند.
- سوالاتی را بنویسید تا از ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی خود بپرسید. به این ترتیب، هیچ چیز مهمی را که می‌خواهید بپرسید فراموش نخواهید کرد و می‌توانید از زمان خود با ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی خود نهایت استفاده را ببرید.
در زیر چند سوال اساسی وجود دارد که می‌توانید از ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی خود در مورد زایمان زودرس بپرسید. اگر در طول بازدیدتان سؤال دیگری برایتان پیش آمد، در پرسیدن آن تردید نکنید.
- آیا من در حال زایمان هستم؟
- آیا کاری وجود دارد که بتوانم به طولانی شدن بارداری کمک کنم؟
- آیا درمانی وجود دارد که بتواند به کودک کمک کند؟
- چه علائم یا علائمی باید مرا ترغیب کند که با شما تماس بگیرم؟
- چه علائم یا نشانه‌هایی باید مرا ترغیب کنند که به بیمارستان بروم؟
- اگر نوزاد من الان به دنیا بیاید چه خطراتی دارد؟
از ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی خود چه انتظاری دارید
ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی شما احتمالاً تعدادی سؤال از شما می‌پرسد، از جمله:
- اولین بار چه زمانی متوجه علائم یا علائم خود شدید؟
- آیا انقباض دارید؟ اگر بله، چند ساعت؟
- آیا تغییراتی در‌ترشحات واژن یا خونریزی داشته‌اید؟
- آیا در معرض بیماری عفونی قرار گرفته‌اید؟ آیا تب دارید؟
- آیا بارداری قبلی، سقط جنین یا جراحی دهانه رحم یا رحم داشته‌اید که من از آن بی‌اطلاعم؟
- سیگار می‌کشید یا می‌کشید؟ چقدر؟
- چقدر با بیمارستان زندگی می‌کنید؟
- چه مدت طول می‌کشد تا در مواقع اضطراری به بیمارستان برسید، از جمله زمان برای ترتیب دادن مراقبت‌های ضروری از کودک یا حمل و نقل؟
زایمان زودرس خطرات جدی برای کودک شما به همراه دارد. با ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی خود کار کنید تا تشخیص خود را بفهمید و شانس خود را برای یک نتیجه سالم افزایش دهید.
