اسپیرومتری چیست و چگونه انجام میشود و چه نقشی در تشخیص بیماریهای تنفسی دارد؟

اسپیرومتری Spirometry یک تست رایج است که برای ارزیابی عملکرد ریههای شما با اندازهگیری میزان هوای تنفسی، میزان بازدم و سرعت بازدم استفاده میشود.
اسپیرومتری برای تشخیص آسم، بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD) و سایر شرایطی که بر تنفس تأثیر میگذارند استفاده میشود. اسپیرومتری همچنین ممکن است به طور دورهای برای نظارت بر وضعیت ریه شما و بررسی اینکه آیا درمان یک بیماری مزمن ریوی به شما کمک میکند تا بهتر نفس بکشید استفاده شود.
چرا اسپیرومتری انجام میشود؟
پزشک شما ممکن است آزمایش اسپیرومتری را پیشنهاد دهد اگر مشکوک باشد که علائم یا علائم شما ممکن است ناشی از یک بیماری مزمن ریوی مانند:
- آسم
- COPD
- برونشیت مزمن
- آمفیزم
- فیبروز ریوی
اگر قبلاً مبتلا به اختلال مزمن ریوی تشخیص داده شدهاید، اسپیرومتری ممکن است به صورت دورهای برای بررسی میزان عملکرد داروهای شما و اینکه آیا مشکلات تنفسی شما تحت کنترل هستند یا خیر، مورد استفاده قرار گیرد. ممکن است قبل از یک جراحی برنامهریزی شده برای بررسی اینکه آیا عملکرد ریه شما برای سختیهای یک عمل کافی است یا خیر، اسپیرومتری تجویز شود. علاوه بر این، اسپیرومتری ممکن است برای غربالگری اختلالات ریوی مرتبط با شغل استفاده شود.
خطرات اسپیرومتری
اسپیرومتری به طور کلی یک آزمایش بیخطر است. ممکن است پس از انجام آزمایش برای لحظهای احساس تنگی نفس یا سرگیجه کنید.
از آنجایی که این آزمایش به مقداری تلاش نیاز دارد، اگر اخیراً یک حمله قلبی یا برخی از بیماریهای قلبی دیگر داشته باشید، انجام نمیشود. به ندرت، این آزمایش باعث ایجاد مشکلات شدید تنفسی میشود.
طرز انجام اسپیرومتری
دستورالعملهای پزشک خود را در مورد اینکه آیا باید قبل از آزمایش از مصرف داروهای تنفسی استنشاقی یا سایر داروها اجتناب کنید، دنبال کنید. سایر آمادهسازیها شامل موارد زیر است:
- لباسهای گشادی بپوشید که با توانایی شما برای نفس عمیق تداخل نداشته باشد.
- از خوردن یک وعده غذایی بزرگ قبل از آزمایش خودداری کنید، بنابراین تنفس راحتتر خواهد بود.
آنچه میتوانید انتظار داشته باشید
آزمایش اسپیرومتری به شما نیاز دارد که در یک لوله متصل به دستگاهی به نام اسپیرومتر تنفس کنید. قبل از انجام آزمایش، یک پرستار، یک تکنسین یا پزشک شما دستورالعملهای خاصی را به شما ارائه میدهد. با دقت گوش کنید و اگر چیزی واضح نیست سوال بپرسید. انجام صحیح تست برای نتایج دقیق و معنی دار ضروری است.
به طور کلی، میتوانید در طول آزمایش اسپیرومتری انتظار موارد زیر را داشته باشید:
- احتمالاً در طول آزمون مینشینید.
- یک گیره روی بینی شما قرار میگیرد تا سوراخهای بینی شما بسته بماند.
- شما یک نفس عمیق میکشید و تا آنجا که میتوانید نفس خود را برای چند ثانیه داخل لوله بیرون میدهید. مهم است که لبهای شما یک مهر و موم در اطراف لوله ایجاد کند، به طوری که هوا به بیرون نشت نکند.
- شما باید حداقل سه بار آزمایش را انجام دهید تا مطمئن شوید که نتایج شما نسبتاً سازگار است. اگر بین سه نتیجه تفاوت زیادی وجود داشته باشد، ممکن است لازم باشد آزمون را دوباره تکرار کنید. بالاترین مقدار در بین سه نتیجه تست نزدیک به عنوان نتیجه نهایی استفاده میشود.
- کل فرآیند معمولا کمتر از 15 دقیقه طول میکشد.
پزشک ممکن است پس از دور اولیه آزمایشها، یک داروی استنشاقی برای باز کردن ریهها (برونکودیلاتاتور) به شما بدهد. شما باید 15 دقیقه صبر کنید و سپس مجموعه دیگری از اندازهگیریها را انجام دهید. سپس پزشک میتواند نتایج دو اندازهگیری را مقایسه کند تا ببیند آیا گشادکننده برونش جریان هوای شما را بهبود بخشیده است یا خیر.
نتایج
اندازهگیریهای کلیدی اسپیرومتری شامل موارد زیر است:
- ظرفیت حیاتی اجباری (FVC). این بزرگترین مقدار هوایی است که میتوانید پس از تنفس عمیق تا جایی که میتوانید به زور بازدم کنید. خوانش FVC کمتر از حد معمول نشان دهنده تنفس محدود است.
- حجم بازدم اجباری (FEV). این مقدار هوا است که میتوانید در یک ثانیه از ریههای خود خارج کنید. این مطالعه به پزشک شما کمک میکند تا شدت مشکلات تنفسی شما را ارزیابی کند. مقادیر کمتر FEV-1 نشان دهنده انسداد بیشتر است.