کارسینوم سلول مرکل چیست و چه علائمی دارد؟
کارسینوم سلول مرکل Merkel نوع نادری از سرطان پوست است که معمولاً به صورت ندول گوشتی یا قرمز متمایل به آبی، اغلب روی صورت، سر یا گردن ظاهر میشود. به کارسینوم سلول مرکل، کارسینوم نورواندوکرین پوست نیز گفته میشود.
کارسینوم سلول مرکل اغلب در افراد مسن ایجاد میشود. قرار گرفتن طولانی مدت در معرض نور خورشید یا سیستم ایمنی ضعیف ممکن است خطر ابتلا به سرطان سلول مرکل را افزایش دهد.
کارسینوم سلول مرکل به سرعت رشد میکند و به سرعت به سایر قسمتهای بدن شما گسترش مییابد. گزینههای درمانی برای کارسینوم سلول مرکل اغلب به این بستگی دارد که آیا سرطان فراتر از پوست گسترش یافته است یا خیر.
علائم
اولین علامت کارسینوم سلول مرکل معمولاً یک ندول (تومور) بدون درد با رشد سریع روی پوست شما است. ندول ممکن است به رنگ پوست باشد یا ممکن است در سایههای قرمز، آبی یا بنفش ظاهر شود. اکثر کارسینومهای سلول مرکل در صورت، سر یا گردن ظاهر میشوند، اما میتوانند در هر نقطه از بدن شما، حتی در مناطقی که در معرض نور خورشید نیستند، ایجاد شوند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
اگر متوجه خال، کک و مک یا برآمدگی شدید که در اندازه، شکل یا رنگ تغییر میکند، به سرعت در حال رشد است، یا پس از ضربههای جزئی، مانند شستن پوست یا اصلاح به راحتی خونریزی میکند، با پزشک خود وقت ملاقات بگذارید.
علل
مشخص نیست چه چیزی باعث سرطان سلول مرکل میشود. کارسینوم سلول مرکل در سلولهای مرکل شروع میشود. سلولهای مرکل در پایه خارجیترین لایه پوست شما (اپیدرم) یافت میشوند. سلولهای مرکل به پایانههای عصبی در پوست متصل هستند که مسئولیت حس لامسه را بر عهده دارند.
محققان اخیراً کشف کردند که یک ویروس رایج در ایجاد اکثر موارد سرطان سلول مرکل نقش دارد. ویروس (پلیوماویروس سلول مرکل) روی پوست زندگی میکند و هیچ علامت یا علامتی ایجاد نمیکند. اینکه چگونه این ویروس باعث سرطان سلول مرکل میشود هنوز مشخص نشده است. با توجه به اینکه ویروس بسیار شایع است و کارسینوم سلول مرکل بسیار نادر است، احتمالاً سایر عوامل خطر در ایجاد این سرطان نقش دارند.
عوامل خطر
عواملی که ممکن است خطر ابتلا به سرطان سلول مرکل را افزایش دهند عبارتند از:
- قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور طبیعی یا مصنوعی خورشید. قرار گرفتن در معرض نور فرابنفش، مانند نوری که از خورشید یا تختهای برنزه میآید، خطر ابتلا به سرطان سلول مرکل را افزایش میدهد. اکثر کارسینومهای سلول مرکل در سطوح پوستی که اغلب در معرض نور خورشید قرار دارند ظاهر میشوند.
- یک سیستم ایمنی ضعیف. افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند – از جمله مبتلایان به عفونت HIV، کسانی که داروهای سرکوبکننده پاسخ ایمنی مصرف میکنند یا کسانی که مبتلا به لوسمی مزمن هستند – بیشتر در معرض ابتلا به کارسینوم سلول مرکل هستند.
- سابقه سایر سرطانهای پوست. کارسینوم سلول مرکل با ایجاد سایر سرطانهای پوست مانند کارسینوم سلول بازال یا سلول سنگفرشی همراه است.
- سن بالاتر. خطر ابتلا به سرطان سلول مرکل با افزایش سن افزایش مییابد. این سرطان در افراد بالای 50 سال شایعتر است، اگرچه ممکن است در هر سنی رخ دهد.
- رنگ پوست روشن. کارسینوم سلول مرکل معمولا در افرادی ایجاد میشود که رنگ پوست روشن دارند. احتمال ابتلای سفید پوستان به این سرطان پوست بسیار بیشتر از سیاه پوستان است.
عوارض
سرطانی که به سایر قسمتهای بدن سرایت میکند
حتی با درمان، کارسینوم سلول مرکل معمولاً فراتر از پوست گسترش مییابد (متاستاز میکند). کارسینوم سلول مرکل تمایل دارد ابتدا به غدد لنفاوی مجاور حرکت کند. بعداً ممکن است به مغز، استخوانها، کبد یا ریهها سرایت کند، جایی که میتواند در عملکرد این اندامها اختلال ایجاد کند. سرطانی که متاستاز داده است درمان دشوارتر است و میتواند کشنده باشد.
جلوگیری
در حالی که قرار گرفتن در معرض نور خورشید ثابت نشده است که باعث کارسینوم سلول مرکل میشود، یک عامل خطر برای این سرطان در نظر گرفته میشود. کاهش قرار گرفتن در معرض نور خورشید ممکن است خطر ابتلا به سرطان پوست را کاهش دهد. سعی کنید:
- در ساعات اوج مصرف از آفتاب دوری کنید. از قرار گرفتن در معرض نور خورشید تا حد امکان در شدیدترین ساعات نور خورشید در روز خودداری کنید – معمولاً از ساعت 10 صبح تا 4 بعد از ظهر فعالیتهای خارج از منزل خود را به زمانی زودتر در صبح یا دیرتر در روز منتقل کنید.
- از پوست و چشمان خود محافظت کنید. از کلاه لبه پهن، لباسهای تنگ و عینک آفتابی با محافظ اشعه ماوراء بنفش (UV) استفاده کنید.
- کرم ضد آفتاب را آزادانه و اغلب استفاده کنید. حتی در روزهای ابری از کرم ضد آفتاب با طیف وسیع با SPF حداقل 30 استفاده کنید. کرم ضد آفتاب را سخاوتمندانه بمالید و هر دو ساعت یکبار – یا بیشتر اگر در حال شنا هستید یا عرق میکنید، دوباره استفاده کنید.
- مراقب تغییرات باشید اگر متوجه خال، کک و مک یا برآمدگی شدید که در اندازه، شکل یا رنگ تغییر میکند، با پزشک خود صحبت کنید. اکثر ندولهای پوست هرگز سرطانی نمیشوند، اما ابتلا به سرطان در مراحل اولیه شانس موفقیت درمان را افزایش میدهد.
تشخیص
آزمایشها و روشهای مورد استفاده برای تشخیص کارسینوم سلول مرکل عبارتند از:
- معاینه بدنی. پزشک پوست شما را از نظر خالهای غیرمعمول، کک و مک، لکههای رنگدانه و سایر ضایعات معاینه میکند.
- برداشتن نمونهای از پوست مشکوک در طی روشی به نام بیوپسی پوست، پزشک تومور یا نمونهای از تومور را از پوست شما خارج میکند. نمونه در آزمایشگاه برای بررسی علائم سرطان آنالیز میشود.
تعیین میزان
پزشک شما ممکن است از آزمایشهای زیر برای کمک به تشخیص اینکه آیا سرطان فراتر از پوست شما گسترش یافته است یا خیر استفاده کند:
- بیوپسیگره نگهبان بیوپسیگره نگهبان روشی برای تعیین اینکه آیا سرطان به غدد لنفاوی شما گسترش یافته است یا خیر. این روش شامل تزریق یک رنگ در نزدیکی سرطان است. سپس رنگ از طریق سیستم لنفاوی به غدد لنفاوی شما جریان مییابد.
اولین غدد لنفاوی که رنگ را دریافت میکنند، غدد نگهبان نامیده میشوند. پزشک شما این غدد لنفاوی را برمی دارد و سلولهای سرطانی را زیر میکروسکوپ جستجو میکند.
- تستهای تصویربرداری پزشک شما ممکن است برای کمک به تعیین اینکه آیا سرطان به سایر اندامها سرایت کرده است یا خیر، عکس رادیوگرافی قفسه سینه و سی تی اسکن از قفسه سینه و شکم را توصیه کند.
پزشک شما ممکن است آزمایشهای تصویربرداری دیگری مانند اسکن توموگرافی گسیل پوزیترون (PET) یا اسکن اکتروتید را نیز در نظر بگیرد – آزمایشی که از تزریق یک ردیاب رادیواکتیو برای بررسی گسترش سلولهای سرطانی استفاده میکند.
درمان
درمانهای سرطان سلول مرکل میتواند شامل موارد زیر باشد:
- عمل جراحی. در طول جراحی، پزشک تومور را همراه با یک پوست طبیعی که تومور را احاطه کرده است، برمی دارد. اگر شواهدی مبنی بر گسترش سرطان به غدد لنفاوی در ناحیه تومور پوست وجود داشته باشد، آن غدد لنفاوی برداشته میشوند (تحلیل غدد لنفاوی).
جراح اغلب از چاقوی جراحی برای بریدن سرطان استفاده میکند. در برخی موارد، پزشک ممکن است از روشی به نام جراحی موهس استفاده کند.
در طی جراحی Mohs، لایههای نازکی از بافت به صورت روشی برداشته میشوند و زیر میکروسکوپ تجزیه و تحلیل میشوند تا ببینند که آیا سلولهای سرطانی دارند یا خیر. اگر سرطان پیدا شود، روند جراحی تا زمانی تکرار میشود که سلولهای سرطانی دیگر در بافت قابل مشاهده نباشند. این نوع جراحی بافت نرمال کمتری را از بین میبرد – در نتیجه جای زخم را کاهش میدهد – اما مرز پوستی عاری از تومور را تضمین میکند.
- پرتو درمانی. پرتودرمانی شامل هدایت پرتوهای پرانرژی مانند اشعه ایکس و پروتونها به سمت سلولهای سرطانی است. در طول پرتو درمانی، روی یک میز قرار میگیرید و یک دستگاه بزرگ در اطراف شما حرکت میکند و پرتوها را به نقاط دقیق بدن شما هدایت میکند.
گاهی اوقات از پرتودرمانی پس از جراحی برای از بین بردن سلولهای سرطانی باقی مانده پس از برداشتن تومور استفاده میشود.
پرتودرمانی همچنین ممکن است به عنوان تنها درمان در افرادی که ترجیح میدهند تحت عمل جراحی قرار نگیرند استفاده شود. همچنین میتوان از پرتودرمانی برای درمان مناطقی که سرطان در آنها گسترش یافته است استفاده کرد.
- ایمونوتراپی در ایمونوتراپی، از داروها برای کمک به سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با سرطان استفاده میشود. اغلب، ایمونوتراپی برای درمان کارسینوم سلول مرکل که به سایر نواحی بدن شما گسترش یافته است، استفاده میشود.
- شیمی درمانی شیمی درمانی از داروها برای از بین بردن سلولهای سرطانی استفاده میکند. داروهای شیمی درمانی را میتوان از طریق رگ بازو یا به صورت قرص یا هر دو مصرف کرد.
شیمی درمانی اغلب استفاده نمیشود، اما اگر کارسینوم سلول مرکل به غدد لنفاوی یا سایر اندامهای بدن شما گسترش یافته باشد، یا اگر علی رغم درمان عود کرده باشد، ممکن است پزشک شما آن را توصیه کند.