بیماری دریچه میترال: علائم و شیوه تشخیص
بیماری دریچه میترال Mitral یک مشکل در دریچهای است که بین حفرههای چپ قلب (دهلیز چپ و بطن چپ) قرار دارد.
بیماری دریچه میترال شامل:
- نارسایی دریچه میترال. فلپهای دریچه میترال (برچکها) ممکن است محکم بسته نشوند و باعث نشت خون به سمت عقب شوند.
- تنگی دریچه میترال. فلپهای دریچه میترال ضخیم یا سفت میشوند و میتوانند به هم جوش بخورند. این امر دهانه دریچه را باریک میکند که باعث کاهش جریان خون از دهلیز چپ به بطن چپ میشود.
درمان بیماری دریچه میترال به شدت بیماری و بدتر شدن آن بستگی دارد. گاهی اوقات، جراحی برای ترمیم یا تعویض دریچه میترال توصیه میشود.
انواع
- نارسایی دریچه میترال
- تنگی دریچه میترال
علائم
برخی از افراد مبتلا به بیماری دریچه میترال ممکن است تا سالها علائمی نداشته باشند.
علائم و نشانههای بیماری دریچه میترال میتواند شامل موارد زیر باشد:
- خستگی
- صدای نامنظم قلب (سوفل قلب)
- ضربان قلب نامنظم
- تنگی نفس
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
اگر سوفل قلبی دارید یا علائم یا نشانههای دیگر بیماری دریچه میترال را دارید، ممکن است ارائه دهنده مراقبتهای بهداشتی به شما توصیه کند که به پزشک متخصص در بیماریهای قلبی (متخصص قلب) مراجعه کنید.
علل
دریچه میترال یکی از چهار دریچهای در قلب است که جریان خون را در جهت درست نگه میدارد. هر دریچه دارای فلپهایی است که در طول هر ضربان قلب یک بار باز و بسته میشوند. اگر دریچهای به درستی باز یا بسته نشود، جریان خون از طریق قلب به بدن کاهش مییابد.
در نارسایی دریچه میترال، فلپها محکم بسته نمیشوند. هنگامی که دریچه بسته میشود، خون به سمت عقب جریان مییابد و کارکرد صحیح قلب را سختتر میکند.
در تنگی دریچه میترال، باز شدن دریچه باریک میشود. قلب در حال حاضر باید سختتر کار کند تا خون را از سوراخ کوچکتر دریچه عبور دهد. اگر دهانه دریچه به اندازه کافی کوچک شود، میتواند جریان خون را از دهلیز چپ به بطن چپ کاهش دهد.
بیماری دریچه میترال دلایل زیادی دارد. برخی از اشکال بیماری دریچه میترال میتواند در بدو تولد وجود داشته باشد (نقص مادرزادی قلب).
بیماری دریچه میترال نیز ممکن است در مراحل بعدی زندگی ایجاد شود (اکتسابی). به عنوان مثال، تنگی دریچه میترال اغلب به دلیل تب روماتیسمی ایجاد میشود. این تب یکی از عوارض عفونت استرپتوکوکی است که میتواند قلب را تحت تاثیر قرار دهد. هنگامی که این اتفاق میافتد، به آن بیماری روماتیسمی دریچه میترال میگویند.
سایر علل بیماری اکتسابی دریچه میترال عبارتند از:
- سایر بیماریهای قلبی
- عفونت
- تغییرات مرتبط با سن
- بیماری خود ایمنی، مانند لوپوس
عوامل خطر
چندین چیز میتواند خطر ابتلا به بیماری دریچه میترال را افزایش دهد، از جمله:
- سن بالاتر
- عفونتهای خاصی که بر قلب تأثیر میگذارد
- حمله قلبی و برخی از انواع بیماریهای قلبی
- استفاده از داروهای خاص
- بیماری قلبی در بدو تولد (نقص مادرزادی قلب)
- تابش به قفسه سینه
عوارض
بیماری دریچه میترال میتواند عوارض زیادی ایجاد کند. به عنوان مثال، نارسایی شدید دریچه میترال باعث میشود که قلب سختتر کار کند، که میتواند باعث بزرگ شدن بطن چپ و ضعیف شدن عضله قلب شود.
سایر عوارض بیماری دریچه میترال ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- ضربان قلب نامنظم و اغلب سریع (فیبریلاسیون دهلیزی)
- فشار خون بالا در رگهای خونی در ریهها (فشار خون ریوی)
- لخته شدن خون
- نارسایی احتقانی قلب
- سکته
تشخیص
برای تشخیص بیماری دریچه میترال، از جمله تنگی دریچه میترال و نارسایی دریچه میترال، یک ارائه دهنده مراقبتهای بهداشتی معمولاً یک معاینه فیزیکی انجام میدهد و در مورد سابقه پزشکی شما سؤالاتی میپرسد.
ارائهدهنده مراقبتهای بهداشتی به سوفل قلبی گوش میدهد که نشانهای از وضعیت دریچه میترال است.
آزمایشات برای تشخیص بیماری دریچه میترال ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- اکوکاردیوگرافی. از امواج صوتی برای تولید تصاویر ویدئویی از قلب در حال حرکت استفاده میشود. اکوکاردیوگرام نگاه دقیقتری به دریچه میترال و نحوه عملکرد آن میدهد. اکوکاردیوگرام میتواند به تشخیص بیماری مادرزادی دریچه میترال، بیماری روماتیسمی دریچه میترال و سایر بیماریهای دریچه قلب کمک کند.
گاهی اوقات، اکوکاردیوگرافی از طریق مری ممکن است برای مشاهده دقیق دریچه میترال انجام شود. در این نوع اکوکاردیوگرام، یک مبدل کوچک متصل به انتهای لوله در لوله منتهی به دهان به معده (مری) وارد میشود.
- الکتروکاردیوگرام (ECG یا EKG). سیمها (الکترودها) متصل به پدهای روی پوست سیگنالهای الکتریکی قلب را اندازهگیری میکنند. ECG میتوانید اتاقهای بزرگ از قلب، بیماریهای قلبی و ریتم نامنظم قلب را تشخیص دهد.
- اشعه ایکس قفسه سینه. رادیوگرافی قفسه سینه میتواند وضعیت قلب و ریهها را نشان دهد. این میتواند نشان دهد که آیا قلب بزرگ شده است، که میتواند نشانهای از انواع خاصی از بیماری دریچه قلب باشد.
- ام آر آی قلب. این آزمایش از میدانهای مغناطیسی و امواج رادیویی برای ایجاد تصاویر دقیق از قلب استفاده میکند. MRI قلب ممکن است برای تعیین شدت بیماری دریچه میترال انجام شود.
- تست ورزش یا تست استرس. این آزمایشها اغلب شامل راه رفتن روی تردمیل یا دوچرخهسواری ثابت در حالی که قلب تحت نظارت است. تستهای ورزش کمک میکنند نشان دهند که قلب چگونه به فعالیت بدنی واکنش نشان میدهد و اینکه آیا علائم بیماری دریچه در طول ورزش رخ میدهد یا خیر. اگر نمیتوانید ورزش کنید، ممکن است داروهایی به شما داده شود که اثر ورزش را بر قلب شما تقلید میکنند.
- کاتتریزاسیون قلبی. یک ارائه دهنده مراقبتهای بهداشتی یک لوله نازک (کاتتر) را از طریق یک رگ خونی در بازو یا کشاله ران به یک سرخرگ در قلب میزند و رنگ را از طریق کاتتر تزریق میکند. این باعث میشود که شریانهای قلب با اشعه ایکس واضحتر نشان داده شوند.
کاتتریزاسیون قلبی اغلب برای تشخیص بیماری دریچه میترال استفاده نمیشود، اما اگر سایر آزمایشات این بیماری را تشخیص نداده باشند یا برای بررسی وجود بیماری عروق کرونر میتوان از آن استفاده کرد.
پس از اینکه آزمایش تشخیص میترال یا سایر بیماریهای دریچه قلب را تأیید کرد، ممکن است ارائه دهنده مراقبتهای بهداشتی شما مرحله بیماری را به شما بگوید. مرحلهبندی به تعیین مناسبترین درمان کمک میکند.
مرحله بیماری دریچه قلب به چیزهای زیادی بستگی دارد، از جمله علائم، شدت بیماری، ساختار دریچه یا دریچهها و جریان خون در قلب و ریهها.
بیماری دریچه قلب به چهار گروه اصلی تقسیم میشود:
- مرحله A: در معرض خطر. عوامل خطر برای بیماری دریچه قلب وجود دارد.
- مرحله B: پیشرو. بیماری دریچه خفیف یا متوسط است. علائم دریچه قلب وجود ندارد.
- مرحله C: بدون علامت شدید. علائم دریچه قلب وجود ندارد، اما بیماری دریچه شدید است.
- مرحله D: علامت دار شدید. بیماری دریچه قلب شدید است و علائمی ایجاد میکند.
درمان
درمان بیماری دریچه میترال به علائم، شدت بیماری و اینکه آیا وضعیت در حال بدتر شدن است بستگی دارد.
یک پزشک آموزش دیده در زمینه بیماریهای قلبی (متخصص قلب) معمولاً برای افراد مبتلا به بیماری دریچه میترال مراقبت میکند. درمان بیماری دریچه میترال ممکن است شامل نظارت بر وضعیت با ویزیتهای پیگیری منظم باشد. اگر بیماری دریچه میترال دارید، ممکن است از شما خواسته شود:
- تغییراتی در سبک زندگی سالم ایجاد کنید
- برای درمان علائم دارو مصرف کنید
- اگر ریتم قلب نامنظم خاصی به نام فیبریلاسیون دهلیزی دارید، برای کاهش خطر لخته شدن خون از داروهای رقیقکننده خون استفاده کنید.
جراحی یا سایر روشها
دریچه میترال بیمار یا آسیب دیده ممکن است در نهایت نیاز به تعمیر یا تعویض داشته باشد، حتی اگر هیچ علامتی وجود نداشته باشد. جراحی برای بیماری دریچه میترال شامل ترمیم دریچه میترال و تعویض دریچه میترال است.
اگر برای بیماری قلبی دیگری نیاز به جراحی دارید، جراح ممکن است همزمان ترمیم یا تعویض دریچه میترال را انجام دهد.
جراحان در برخی از مراکز پزشکی عمل جراحی قلب با کمک ربات را انجام میدهند، نوعی از جراحی قلب کم تهاجمی که در آن از بازوهای رباتیک برای انجام این عمل استفاده میشود.
ترمیم دریچه میترال
در طول جراحی ترمیم دریچه میترال، پزشک ممکن است:
- وصله سوراخ در دریچه قلب
- فلپهای سوپاپ را دوباره وصل کنید
- بافت اضافی را از دریچه جدا کنید تا فلپها محکم بسته شوند
- ساختار دریچه میترال را با تعویض طنابهایی که آن را پشتیبانی میکنند، ترمیم کنید
- لتهای سوپاپ را که ذوب شدهاند جدا کنید
سایر روشهای تعمیر دریچه میترال عبارتند از:
- آنولوپلاستی جراح حلقه اطراف دریچه (حلقه) را سفت یا تقویت میکند. آنولوپلاستی ممکن است با تکنیکهای دیگری برای ترمیم دریچه قلب انجام شود.
- والولوپلاستی این روش کاتتر برای ترمیم دریچه میترال با دهانه باریک استفاده میشود. والولوپلاستی ممکن است حتی اگر علائمی نداشته باشید انجام شود. جراح یک کاتتر را با یک بالون در نوک آن وارد سرخرگ بازو یا کشاله ران میکند و کاتتر را به سمت دریچه میترال هدایت میکند. بالون باد میشود و باز شدن دریچه میترال را باز میکند. بالون خالی میشود و کاتتر و بالون خارج میشوند.
- گیره دریچه میترال. در این روش، جراح یک کاتتر را با یک گیره در انتهای آن از طریق یک سرخرگ در کشاله ران به دریچه میترال هدایت میکند. از این گیره برای رفع پارگی یا نشتی لت دریچه میترال استفاده میشود. این روش برای افرادی که نارسایی شدید دریچه میترال دارند یا کاندیدای مناسبی برای جراحی دریچه میترال نیستند، گزینهای است.
تعویض دریچه میترال
در طی تعویض دریچه میترال، جراح قلب دریچه میترال را برمی دارد و آن را با یک دریچه مکانیکی یا یک دریچه ساخته شده از بافت قلب گاو، خوک یا انسان (دریچه بافت بیولوژیکی) جایگزین میکند.
در برخی موارد، یک روش کاتتر قلب ممکن است برای قرار دادن یک دریچه جایگزین در یک دریچه بافت بیولوژیکی که دیگر به درستی کار نمیکند انجام شود. به این روش شیر در دریچه میگویند.
اگر تعویض دریچه میترال با دریچه مکانیکی داشتید، برای جلوگیری از لخته شدن خون باید تا آخر عمر از داروهای رقیقکننده خون استفاده کنید. دریچههای بافت بیولوژیکی در طول زمان شکسته میشوند (تخریب میشوند) و معمولاً نیاز به تعویض دارند.
شیوه زندگی و درمانهای خانگی
برای نظارت بر وضعیت خود، قرار ملاقاتهای منظمی با ارائه دهنده مراقبتهای بهداشتی خود خواهید داشت.
همچنین مهم است که تغییراتی در سبک زندگی سالم ایجاد کنید، از جمله:
- خوردن یک رژیم غذایی سالم برای قلب از انواع میوهها و سبزیجات، لبنیات کم چرب یا بدون چربی، مرغ، ماهی و غلات کامل استفاده کنید. از چربیهای اشباع شده و ترانس و نمک و شکر اضافی خودداری کنید.
- حفظ وزن سالم. اگر اضافه وزن دارید یا چاقی دارید، ممکن است پزشک شما کاهش وزن را به شما توصیه کند.
- انجام فعالیت بدنی منظم. سعی کنید حدود 30 دقیقه فعالیت بدنی مانند پیاده روی سریع را در برنامه تناسب اندام روزانه خود بگنجانید.
- مدیریت استرس. راههایی برای کمک به مدیریت استرس خود پیدا کنید، مانند فعالیتهای آرامش بخش، مدیتیشن، فعالیت بدنی و گذراندن وقت با خانواده و دوستان.
- پرهیز از دخانیات اگر سیگار میکشید، آن را ترک کنید. از ارائه دهنده مراقبتهای بهداشتی خود در مورد منابعی که به شما در ترک سیگار کمک میکند بپرسید. پیوستن به یک گروه پشتیبانی ممکن است مفید باشد.
اگر بیماری دریچه میترال دارید و میخواهید باردار شوید، مهم است که ابتدا با یک ارائه دهنده مراقبتهای بهداشتی صحبت کنید. یک ارائهدهنده مراقبتهای بهداشتی میتواند درباره مصرف داروهایی که در دوران بارداری بیخطر هستند و اینکه آیا برای درمان بیماری دریچه قلب قبل از بارداری به روشی نیاز است یا خیر، صحبت کند. زنان مبتلا به بیماری دریچه قلب معمولاً در دوران بارداری نیاز به نظارت دقیق توسط یک ارائه دهنده مراقبتهای بهداشتی دارند.