نقد و بررسی فیلم مظنونین همیشگی The Usual Suspects با بازی عالی کوین اسپیسی در نقش کایزر شوزه
کنت یک کلاهبردار حرفهای معلول و ترحمانگیز است که از ترس جاناش قصد دارد با پلیس همکاری کند تا مجرم بزرگ و سلطان مشهور قاچاق مواد مخدر، کایزر شوزه به دام پلیس بیفتد. او در میان پنج مظنون دیگری است که از طریق آنها میتوان به این جنایتکار دسترسی پیدا کرد. اما کنت کمارزشترین و رقتانگیزترین فرد در میان این مظنونین است که تنها میتواند با داستانهایی از همکاری با دارودستهی کایزر شوزه و بیرحمی و شقاوتهایش تعریف میکند، تصویری افسانهای از این جنایتکار بزرگ برای پلیس بسازد.
شوزه هیولایی است که در مواجهه با گروه مافیای مجارستانی که همسر و فرزندش را به گروگان گرفتهاند، اول خانواده خودش و بعد اعضای گروه را به جز یک نفر کشته تا او هم برود و ماجرا را برای دیگر اعضای دارودستهاش تعریف کند. با داستانی که کنت از کایزر شوزه تعریف میکند، مشخص میشود که شوزه یکی از همان چهار نفر مظنون دیگر است که پلیس به همراه کنت آنها را دستگیر کرده اما تمام اینها کمکی به دستگیری کایزر شوزه نمیکند. وربال کنت خود خود شیطان است. چرا؟
چون کایزر شوزه خود اوست. او به عمد خودش را در اختیار پلیس قرار داده و در میان آنها داستانی افسانهای از خودش تعریف کرده تا ثابت کند از آنها قویتر است. هر چند چنین ریسکی میتواند هویت او را که همیشه درصدد پنهان نگاه داشتناش بوده به خطر بیندازد، اما شوزه نمیتواند در برابر این وسوسه شیطان صفتانه و خودنمایانه مقاومت نکند. او مصداق بارز کسی است که سیستم را به تمسخر میگیرد و برای رسیدن به قدرت خودساخته و نمایش آن دست به هر کاری میزند. شوزه شیطان مجسمی است که همه را با خود همراه میکند و دیگران را به این باور میرساند که مظلومترین و آسیبدیدهترین فرد این داستان است و خود کسی است که کایزر شوزه بیش از همه از او سوءاستفاده کرده و بعد قصد نابودیاش را داشته.
کایزر شوزه را یکی از کاملترین شخصیتهای جامعه ستیز پست مدرن دانستهاند و بسیاری به او لقب باورپذیرترین مخلوق ساخته شده در میان فیلمهای آمریکایی دهههای اخیر دادهاند. از سویی دیگر، کوین اسپیسی با بازی حیرتانگیزش در نقش کایزر شوزه موفق شد از یک بازیگر خوب و بااستعداد، تبدیل به یک ستاره شود. او موفق شد با چهره مکار و درونگرایش، تصویری فوقالعاده از یک جنایتکار بیرحم و حیلهگر ارائه کند و با مهارت فوقالعادهای که در ایفای یک شخص معلول، دست و پاچلفتی و حراف که در عین حال باهوش هم هست، از خودش ارائه کند و در سکانس غافلگیرکننده پایانی، با نشان دادن همان فرد علیل به عنوان کایزر شوزهای که عادی شروع به راه رفتن میکند، توانست این شخصیت منفی را در تاریخ سینما جاودانه کند.
مهارتهای کوین اسپیسی در ادای دیالوگهایش در فیلم مظنونین همیشگی در نقش کایزر شوزه مثالزدنی است. برایان سینگر کارگردان و کریستوفر مک کوایر برای فیلم مظنونین همیشگی از همان ابتدا این نقش را برای کوین اسپیسی در نظر گرفته بودند و امید داشتند که او بتواند کایزر شوزه را بازی کند. اسپیسی نشان داد که انتخاب درستی بوده و شاید دیگر هیچکس نمیتوانست مانند خودش وربال کنت و در نهایت کایزر شوزه باشد. این هیولای شیطان صفت، جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش مکمل را هم برای اسپیسی به ارمغان آورده است.
از زمان ظهور کایزر شوزه بر پرده سینما، او راهاش را در میان فرهنگ عامه بهطور گستردهای باز کرد. در فرهنگ غرب، نام کایزر شوزه را برای بیان دو دلیل مهم استفاده میکنند. اول، برای ارجاع به شمایل افسانهای یک جنایتکار زیرزمینی، و دیگری برای اشاره به فردی است که گول خورده و شخصیت غیرواقعی یک نفر را باور کرده است.
شهرت او چنان فرا رفت که حتی مجله تایم به اسامه بنلادن، لقب کایزر شوزه ژئوپولیتیکی داد که خطری همه جانبه برای دنیا دارد. تعداد زیادی از فیلمها، بعد از مظنونین همیشگی از حربه غافلگیری در سکانس پایانی فیلم استفاده کردند که به دلیل همهگیر شدن این تکنیک، به سندروم کایزر شوزه مشهور شد.
نوشته آرش خیروی