نقد و بررسی مستند جدید «راز مرلین مونرو: نوار‌های ناشنیده» – The Mystery of Marilyn Monroe: The Unheard Tapes

در آستانه نمایش فیلم داستانی اندرو دومینیک از زندگی یکی از فریبنده‌ترین ستاره‌هایی که تا به حال در آسمان هالیوود درخشیده، نتفلیکس با مستند جدید  «معمای مرلین مونرو: نوار‌های ناشنیده»، بحث در مورد مریلین مونرو را داغ کرده است.

راز مرلین مونرو: نوار‌های ناشنیده، مستندی است که زوایای متعدد به داستان این هنرپیشه مشهور نگاه کرده، از گرداب جنجال‌ها تا تئوری‌های توطئه‌ای که مدت‌ها مرگ مونرو در سال 1962 را احاطه کرده‌اند.

اما فیلم اما کوپر Emma Cooper در درجه اول اقتباسی است از یافته‌های آنتونی سامرز، روزنامه‌نگار تحقیقی ایرلندی که زندگی‌نامه درباره او در سال 1985 نوشت.

می‌شد حدس زد که زندگی غم‌انگیز مونرو، از اوج‌های پر زرق و برق تا لحظات افت و پست‌های تحمیلی روح او، در یک بررسی مجدد روانشناختی بتوانند در عصر پس از #MeToo دوباره خودنمایی کنند.

نورما جین، دختر یک مادر ناپایدار که مرتب در مؤسسات روانپزشکی رفت و آمد می‌کرد، دوران کودکی خود را در یتیم خانه‌ها و خانه‌های سرپرست‌هایش گذراند و تقریباً به طور قطع در حداقل یکی از آن‌ها مورد آزار جنسی قرار گرفت.

او در کنار شهرت‌اش به عنوان یک سمبل جنسی در سراسر جهان، به یک زن آسیب‌پذیر تبدیل شد. چهره‌ای خصوصی و نادیده که متضاد با حس اعتماد به نفسی و شخصی کاملاً راحت در بدنش بود.

او به دنبال حمایت – و در مواردی مانند شوهر سومش، آرتور میلر – به دنبال تأیید فکری مردان مهم بود. این باعث می‌شود تراژدی او بیش از پیش طنین انداز شود. گفته می‌شود که بازیگری به نام پیتر لافورد، دلالی او را می‌کرد و تن او را تقدیم رابرت و جان اف کندی، می‌کرد.

افشاگری‌های اصلی کتاب سامرز تناقضات مربوط به مرگ تکان‌دهنده او در اثر مصرف بیش از حد باربیتورات در سن 36 سالگی را آشکار می‌کنند. شواهد قوی حاکی از آن است که مرگ او با یک پنهان کاری به تعویق افتاد تا به بابی کندی اجازه داده شود تا از شهر خارج شود و تمام آثار ارتباط آن‌ها از خانه برنت وود مونرو حذف شود.

یک مونتاژ ابتدایی کوتاه شامل صدای مونرو از یک مصاحبه صوتی وجود دارد که می‌گوید: «چیز‌های واقعی به ندرت به جریان می‌افتند.»

کوپر -کارگردان این مستند- سپس به ایرلند می‌رود، جایی که سامرز توضیح در سال 1982 توسط یک سردبیر روزنامه بریتانیایی مأمور شده بود، داستان مونرو را را از آنجا پیگیری کند.

سامرز فاش می‌کند که تحقیقاتش، ثمره 650 نوار ضبط شده از مصاحبه‌ها و سه سال تحقیق در مورد مونرو بوده‌اند. نوارهایی که به ادعای او قبلا هرگز شنیده نشده‌اند. در مستند این مصاحبه‌ها در «بازسازی‌هایی» کم نور و کم کیفیت ارائه می‌شوند. در مستند بازیگرانی روی این مصاحبه‌های لب می‌زنند و جلوه‌ای شبیه یک فیلم نوآر ایجاد می‌کنند.

چیزی که این مستند را تا حدی نجات می‌دهد، انبوهی از مطالب آرشیوی بی‌نظیر است که توسط ویرایشگر مستند گرگور لیون به طرز ماهرانه‌ای جمع‌آوری شده و با موسیقی زیبا و مستندی همراه شده است. و البته، خود مونرو نیز در سراسر مستند وجود دارد که جذابیت جادویی و تنهایی آزاردهنده‌اش حتی از این رفتار‌های در هم و بر هم هم فراتر می‌رود.

در مستند، خاطرات عاشق شدن بسینما شدن مونرو در بعدازظهر‌های طولانی کودکی که به تنهایی در ردیف اول سالن‌ها نشسته بود، دوست داشتنی است.

اشاره به برخی از مردان تأثیرگذار از اوایل کار مونرو در هالیوود جالب توجه است و در آن از آدم‌های مثبت به همراه آنهایی که به زن تنها به عنوان کالا نگاه می‌کردند، اشاره شده است.

اما یادآوری‌هایی نیز وجود دارد که نشان می‌دهند مونرو از ابتدا در مورد هنر بازیگری جدی بود. جان هیوستون یک تازه وارد آموزش ندیده را توصیف می‌کند که می‌خواست شخصیت دشواری را در فیلم جنگل آسفالت بازی کند، یعنی همان فیلمی که او از مدل به ستاره سینما ارتقا داد.

موفقیت و سلبریتی شدن هرگز به او اجازه نداد دوران کودکی پر دردسر خود را فراموش کند، مشکلات او در این مستند با درمانگر قدیمی‌اش، رالف گرینسون، مرور می‌شود. اعضای خانواده این روانپزشک به یاد می‌آورند که مونرو به طور مکرر از شخص مهمی در زندگی خود یاد می‌کرد که او از او به عنوان “ژنرال” یاد می‌کرد که گمان می‌رود بابی کندی باشد. ازدواج او با جو دی ماجیو و میلر باعث توجه شدید عموم به او شد، اما این بازگشت کندی‌ها به زندگی او پس از تحلیف جی اف کی بود که مارپیچ نزولی او را آغاز کرد.

سامرز گمانه زنی‌های مکرر مبنی بر اینکه مرگ مونرو یک کار برنامه‌ریزی شده توسط سیا بود را رد می‌کند، اما او به جزئیات قابل توجهی در مورد تماس‌های تلفنی و نظارت، پرونده‌های FBI و کارآگاهان خصوصی استخدام شده برای پیگیری او می‌پردازد.

بخشی از این کارها با دستور جیمی هوفا با هدف سرنگون کردن بابی کندی بود، کسی که در زمانی که دادستان کل ایالات متحده بود، هوفا را به دلیل ارتباط با اوباش دنبال می‌کرد.

این مستند تصویری از مونرو به عنوان فردی شکننده ترسیم می‌کند که احساس می‌کرد مردان سرشناس از او سوء استفاده می‌شود.

این فیلم تأثیرگذار است، زیرا پایان غم‌انگیز یک نماد آمریکایی را نشان می‌دهد. اما  این مستند با وجود تمام وعده‌ها، مثل هالیوود کنونی، ژرفای محدودی دارد.

منبع: هالیوود ریپورتر