متاورس؛ دنیایی که سبک آشنایی و رابطه و ازدواج انسانها را از نو تعریف خواهد کرد: مکمل و کاتالیزور آشناییهای سنتی و کمک به شادابی جامعه یا برهمزننده ثبات جامعه؟
در قسمتی از سریال محبوب نتفلیکس، آینه سیاه Black Mirror، مردی متاهل که یک گیم واقعیت مجازی انجام میداد، متوجه شد که به سوی شخص دیگری هم گرایش دارد. در واقع فناوری به او امکان شناخت بخش از احساسات خودش را داد که در زندگی فیزیکی عادی، بسیار مبهم بود و فرصتی برای ابراز نداشت.
این سناریو البته کاملا تخیلی بود؛ اما شاید در متاورس دوستی و عشق معنی تازهای پیدا کنند. متاورس، یک دنیای دیجیتال جایگزین است که توسط فناوری واقعیت مجازی (VR) تولید میشود.
غولهای فناوری مانند مایکروسافت، گوگل و مهمتر از همه، متا -شرکت مادر فیسبوک- سرمایهگذاریهای بزرگی روی آن انجام دادهاند. برخی از کارشناسان پیشبینی میکنند که متاورس به بخشی عادی و رومزره از زندگی، از جمله سفر، کار و گیم تبدیل شود. شاید اول به صورت متناوب بین دو دنیا در گردش باشیم، بعد این ادغام بیشتر خواهد شد و فاصله این دو محو خواهد شد. اما من به زمانی فکر میکنم که کلا از متاورس نتوانیم بیرون بیاییم و کالبد فیزیکیمان را فراموش کنیم
روابط عاشقانه پتانسیل بالایی برای پررنگ کردن معنای متاورس دارند. دوستی و یافتن شریک زندگی در دنیای فیزیکی محدودیتهای زیادی دارند. ما ممکن است به سبب هزاران کیلومتر فاصله و متفاوت بودن فرهنگها و یا اختلاف سنی بسیار زیاد یا جایگاه اجتماعی اصلا نمیتوانیم به وصال خیلیها فکر کنیم، اما متاورس شاید این امکان را بدهد.
مثالی میزنم: در همین دنیای کنونی ما هم انفکاک و جدایی جایگاه اجتماعی ما در دنیای واقعی و اینترنت، بیداد میکند. برخیها در اینترنت برای خودشان کسانی هستند، صدها هزار نفر دنبالکننده حساب شبکه اجتماعی آنها هستند و یا مطالبشان بسیار تاثیرگذار است، اما در دنیای واقعی ممکن است ، یک آدم کاملا «عادی» باشند یا کسی نتواند حدس بزند که در پشت ظاهر عادیشان چه استعدادهایی وجود دارد. اما اینترنت این فرصت یا استعدادها را بارز کرده است.
متاورس میتواند شخصیت مجازی را برجستهتر کند و در بخش دوستیابی مجازی هم تحولی ایجاد کند.
اما همین امر بلاتکلیفیهای زیادی هم ایجاد خواهد کرد و نیازمند قوانینی برای پیشگیری از آشفتگی هم خواهد بود.
متاورس قرار است شبیهساز زندگی واقعی باشد، دوستیابی VR بیشتر از برنامههای سنتی شبیه به زندگی خواهد بود. سنجش سازگاری خودمان با فردی دیگر در متاورس آسانتر است زیرا راههای بیشتری برای ملاقات و تعامل با او دارید. برنامههای دوستیابی سنتی و تماسهای ویدئویی، شما را به تصاویر، ارسال پیامک و صحبت کردن محدود میکنند، در حالی که متاورس زندگی واقعی را بهتر شبیهسازی میکند، مانند ملاقات در یک مکان مجازی، درگیر شدن در یک فعالیت مشترک و ایجاد یک ارتباط ارگانیکتر.
الیزه هاینز به فورچون در این مورد گفته: «من فضاهای VR را دیدهام که به مردم کمک میکند در هاوایی یا در یک کافه ملاقات کنند. متاورس به افراد فرصت بیشتری برای ارتباط با یکدیگر و تعاملات روزمره میدهد.»
هاینز فکر میکند که اشخاص خاصی از این فضا بیشترین بهره را برای آشنایی با دیگران میتوانند ببرند. به عنوان مثال، از طریق متاورس، یک فرد عجیب و غریب در ایالات متحده میتواند با هر فرد دیگری در دنیا آشنا شود و دوستی کند و این دوستی را در سطح شریک زندگی ارتقا دهد.
گریس لی، یک مربی دوستیابی است (نمیدانستم دوستیابی هم مربی دارد! ) و آموزش میدهد که چطور با یک تماس زوم ساده میتوانید ببینید کسی به درد شما میخورد یا خیر. اما همین مربی اعتراف کرده که این کار محدودیتهایی دارد، اما دنیای واقعیت مجازی ممکن است این محدودیتها را کاهش دهد.
مطلب جالب دیگر این است که متاورس ممکن است کمک کند خود واقعی اشخاص بهتر آشکار شود. چون این فضا کاراکتر اجتماعی و شخصت شما را مجددا تعریف میکند، شما نمیتوانید با تکیه به مثلا همان ثروت یا پوشش یا ظاهر قبلی خود و فرمولهای جامعه فیزیکی در آن هم موفق شوید:
«هیچ محله شیکی وجود ندارد و هیچ کس به سبک دنیای واقعی پول نمیدهد. بنابراین، همه نشانگرهای اجتماعی حذف میشوند و چیزی که برای شما باقی میماند صدا و چیزهای ظریف در مورد ارتباطات است که ممکن است در زندگی واقعی متوجه آن نباشیم.»
او متاورس را با شوی دوستیابی نتفلیکس، عشق کور است، مقایسه کرده، که در آن شرکت کنندگان شرکای بالقوه را تا زمانی که متعهد به ازدواج با آنها نشدهاند، نمیبینند و آنها را مجبور میکند به جای ظاهر فیزیکی، روی شخصیت فرد تمرکز کنند.
لی میگوید که در این دنیای مجازی نه قد مهم خواهد بود و نه اندام و نه تفاوت سنی.
سرویسهایی مانند Tinder و Bumble برنامههای قدیمی دوستیابی هستند. . در سال 2021، Match Group، سرویس Hyperconnect، یک برنامه رسانه اجتماعی را خریداری کرد که در حال آزمایش تجربهای به نام Single Town است، جایی که کاربران میتوانند در رستورانها و بارهای مجازی ملاقات کنند.
یکی دیگر از برنامههای دوستیابی واقعیت مجازی به نام Nevermet که استفاده از آن رایگان است، از کاربران میخواهد که نمایهای از آواتار خود را برای مطابقت با سایر مجردها آپلود کنند و به قرارهای VR بروند.
یکی از کاربران همین سرویس به نام Nevermet شرحی بر این برنامه نوشته و نحوه آشنایی با همسر فعلی خود را از طریق پلتفرم به اشتراک گذاشته است.
«من و شوهرم در چت VR با هم آشنا شدیم. ما عاشق صدای یکدیگر شدیم که به نظر من بسیار سالم بود. ما به قرارهای VR رفتیم تا اینکه هشت ماه بعد به همراه او رفتم. ما نه ماه است که ازدواج کردهایم و بسیار خوشحالم. »
ایمنی در متاورس
با توجه به تعداد زیاد سوء استفاده کنندههای آنلاین و کلاهبردارها، ایمنی در متاورس یک نگرانی عمده است. اخیراً، آواتار یک زن در پلتفرم VR متا، Horizon Worlds مورد تجاوز گروهی قرار گرفت، که باعث ایجاد ترس در مورد کمبود امنیت در دنیای دیجیتال شد!
“در عرض 60 ثانیه پس از پیوستن – من مورد آزار و اذیت کلامی و جنسی قرار گرفتم. سه تا چهار آواتار مرد، با صدای مردانه، عملاً به آواتار من تجاوز گروهی کردند و عکس گرفتند. نینا پاتل، که آواتارش مورد حمله قرار گرفت، در یک پست مدیوم مینویسد، همانطور که سعی کردم دور شوم، آنها فریاد زدند – “تظاهر نکن که این کارها را دوست نداشتهای!»
البته برخی از کاربرهای میگویند چون آواتارهای فعلی کالبد جنسی ندارند، صحبت از تجاوز در این مورد بیمعنی است. هر چند از نظر حقوقی در غرب تجاوز منحصر به سوء استفاده جسمانی نمیشود. اما همین خبر زنگ هشداری برای همه است. چون آینده را نمیشود پیشنهاد کند و VRهای بعدی تجارب دقیق لمسی هم خواهند داد و چه بسا که در نسلهای آتی این تجارب مستقیما به سیستم ادراکی عصبی ما متصل شوند.
پاتل، که یکی از بنیانگذاران پلتفرم متاورس آموزشی کودکان Kabuni نیز است، گفته که نتوانست مزاحمان را مسدود کند یا این حادثه را گزارش کند زیرا از هویت آواتارها اطلاعی نداشت. بلافاصله پس از این حادثه، متا یک ویژگی ایمنی به نام “مرز شخصی” را اضافه کرد تا از حمله کاربران به فضای شخصی آواتار دیگر جلوگیری کند.
متا گفته: “اگر کسی بخواهد وارد مرز شخصی شما شود، سیستم حرکت رو به جلو او را با رسیدن به مرز متوقف میکند. ”
حاالا مشکلی که پیش میآید این است که این مرز شخصی در فرهنگهای مختلف متفاوت است.
مربیگری رابطه در متاورس
لی، مربی دوستیابی، از متاورس استفاده میکند تا به مشتریان خود بیاموزد که دوستهای بهتری باشند. پلتفرم VR او، Datingverse، دارای فضاهای خصوصی است که در آن، او این آموزشهای را ارائه میکند. او درباره راههایی بحث کند که آموزشگیرندههایش با آن میتوانند چت دوستیابی خود را بهبود بخشند. به گفته او، متاورس بهتر از سرویسهای پخش ویدئویی مانند زوم است، زیرا تجربهای شبیه به زندگی را ارائه میدهد و عاری از حواسپرتیهایی است که در محیط طبیعی وجود دارند.
دکتر ریچموند، اضافه کرده که متاورس راه حل خوبی بسیار خوبی برای افراد دارای طیف اوتیسم یا افرادی با اضطراب شدید اجتماعی خواهد بود.
«فناوریهایی مانند متاورس، همه پلهایی هستند برای ارتباط انسانی حضوری.»
ازدواج در متاورس
متاورس فقط برای قرار گذاشتن نیست. به دلیل همه گیری کرونا، یک زوج هندی در متاورس مراسم ازدواج با شرکت 6 هزار نفر برگزار کردند.
در ایالات متحده، یک زوج آریزونیایی که قبلاً ازدواج کرده بودند، یک عروسی مجازی در دنیای مجازی محبوب Decentraland برگزار کردند که توسط قاضی دادگاه عالی آریزونا برگزار شد. یک شرکت حقوقی محلی اسناد عروسی را مدیریت کرد که شامل مجوز ازدواج و قرارداد پیش از ازدواج زوجین بود که به عنوان توکنهای غیرقابل تعویض (NFT) به صورت محضری تایید شدند و در بلاک چین اتریوم ذخیره شدند!
در ایالات متحده، از نظر حقوقی، یک ازدواج مستلزم دیدن چهره واقعی زوج است، بنابراین عروسی متاورس هنوز از نظر قانونی الزامآور نیست. در حال حاضر، ازدواج متاورس صرفاً یک مراسم مجازی است که شامل افرادی میشود که نمیتوانند در زندگی واقعی در این مراسم شرکت کنند.
«مزیت این فناوری این است که تمرکز مراسم ازدواج فقط روی گردهمآیی است و نه چیزهای حاشیهای»
بازتعریف قواعد روابط
اما مسئله نهایی این است که متاورس مرز بین واقعیت و دنیای مجازی را محو خواهد کرد و بعد انسانها چه تعریفی برای خیانت خواهند داشت. در این دنیا چیزهایی مانند هرزهنگاری خصوصی یا تنفروشی چطور کنترل خواهند شد و جامعه متاورس چطور به آن نگاه خواهند کرد.
سالها پیش، یک زن بریتانیایی پس از اینکه متوجه شد که آواتار شوهرش با آواتار زن دیگری در بازی واقعیت مجازی Second Life رابطه دارد، از او جدا شد.
از سوی دیگر شاید رابطه روحی و فیزیکی در متاورس آنقدر کیفیت متوسط بهتری نسبت به رابطه روتین این جهانی داشته باشد که خیلیها اصلا به روابط «سبک کهنه» فکر نکنند!
آیا جامعه انسانی وارد یک دوره رخوت و کاهش جمعیت و لذتجویی بی حد و حصر فرو نخواهد رفت؟!