پس از ضربه مغزی ممکن است چه علائم مزمنی باقی بمانند؟ (سندرم پس از ضربه مغزی)
علائم مداوم پس از ضربه مغزی که به آن سندرم پس از ضربه مغزی post-concussion syndrome نیز گفته میشود، زمانی رخ میدهد که علائم ضربه مغزی فراتر از دوره بهبودی مورد انتظار پس از آسیب اولیه باقی بماند. دوره نقاهت معمول در حد هفته تا ماه است. این علائم ممکن است شامل سردرد، سرگیجه و مشکلات تمرکز و حافظه باشد.
ضربه مغزی یک آسیب مغزی خفیف تروماتیک است که معمولاً پس از ضربه به سر اتفاق میافتد. همچنین میتواند با تکان دادن شدید و حرکت سر یا بدن رخ دهد. برای ایجاد ضربه مغزی یا تجربه علائم مداوم پس از ضربه مغزی، لازم نیست هوشیاری خود را از دست بدهید. در واقع، به نظر نمیرسد که خطر ایجاد علائم مداوم پس از ضربه مغزی با شدت آسیب اولیه مرتبط باشد.
در بیشتر افراد، علائم در طی 7 تا 10 روز اول رخ میدهد و در عرض سه ماه از بین میرود. گاهی اوقات، ممکن است یک سال یا بیشتر باقی بمانند.
هدف از درمان پس از ضربه مغزی، مدیریت موثر علائم شما است.
علائم
علائم مداوم پس از ضربه مغزی عبارتند از:
- سردرد
- سرگیجه
- خستگی
- تحریکپذیری
- اضطراب
- بیخوابی
- از دست دادن تمرکز و حافظه
- صدای زنگ در گوش
- تاری دید
- حساسیت به نویز و نور
- به ندرت، طعم و بو کاهش مییابد
سردردهای پس از ضربه مغزی میتوانند متفاوت باشند و ممکن است شبیه سردردهای تنشی یا میگرن باشند. اغلب آنها سردردهای تنشی هستند. اینها ممکن است با آسیب گردن همراه باشد که همزمان با آسیب سر اتفاق افتاده است.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
اگر دچار ضربه شدید به سر شدید که باعث سردرگمی یا فراموشی شود – حتی اگر هرگز هوشیاری خود را از دست ندادهاید، به پزشک مراجعه کنید.
اگر در حین انجام یک ورزش ضربه مغزی رخ داد، به بازی برنگردید. به دنبال مراقبتهای پزشکی باشید تا خطر بدتر شدن آسیب خود را نداشته باشید.
علل
برخی از کارشناسان بر این باورند که علائم مداوم پس از ضربه مغزی به دلیل آسیب ساختاری به مغز یا اختلال در سیستم پیامرسانی در اعصاب، ناشی از ضربهای است که باعث ضربه مغزی شده است.
برخی دیگر بر این باورند که علائم مداوم پس از ضربه مغزی به عوامل روانی مرتبط است. شایعترین علائم – سردرد، سرگیجه و مشکلات خواب – شبیه علائمی است که اغلب توسط افرادی که افسردگی، اضطراب یا اختلال استرس پس از سانحه تشخیص داده میشود، تجربه میکنند.
در بسیاری از موارد، هم آسیب فیزیکی ضربه مغزی و هم واکنشهای احساسی به این اثرات در ایجاد علائم نقش دارند.
با این حال، برخی تحقیقات نشان میدهد که برخی از عوامل در افرادی که علائم پس از ضربه مغزی مداوم دارند در مقایسه با افرادی که این علائم را ندارند، شایعتر است. این عوامل عبارتند از: سابقه افسردگی، اضطراب، اختلال استرس پس از سانحه، عوامل استرس زای مهم زندگی، سیستم حمایت اجتماعی ضعیف و عدم مهارتهای مقابلهای.
هنوز تحقیقات بیشتری برای درک بهتر این که چگونه و چرا علائم پس از ضربه مغزی مداوم پس از برخی آسیبها و نه برخی دیگر رخ میدهند، مورد نیاز است.
عوامل خطر
عوامل خطر برای ایجاد علائم مداوم پس از ضربه مغزی عبارتند از:
- سن. مطالعات نشان دادهاند که افزایش سن یک عامل خطر برای علائم مداوم پس از ضربه مغزی است.
- جنسیت. زنان بیشتر احتمال دارد که با علائم مداوم پس از ضربه مغزی تشخیص داده شوند، اما این ممکن است به این دلیل باشد که زنان معمولاً بیشتر به دنبال مراقبتهای پزشکی هستند.
پیشگیری
تنها راه شناخته شده برای جلوگیری از ایجاد علائم مداوم پس از ضربه مغزی، جلوگیری از آسیب سر در وهله اول است.
اجتناب از صدمات سر
اگرچه نمیتوانید برای هر موقعیت بالقوهای آماده شوید، در اینجا چند نکته برای جلوگیری از علل شایع آسیب سر وجود دارد:
- هر زمان که با ماشین سفر میکنید، کمربند ایمنی خود را ببندید و مطمئن شوید که کودکان در صندلیهای ایمنی مناسب سن خود قرار دارند. کودکان زیر 13 سال در صندلی عقب ایمنتر هستند، به خصوص اگر ماشین شما دارای کیسه هوا باشد.
- هر زمان که شما یا فرزندانتان در حال دوچرخهسواری، اسکیت روی یخ، اسکی، اسنوبرد، بازی فوتبال، ضربه زدن یا دویدن روی پایهها در سافتبال یا بیسبال، اسکیتبرد یا اسبسواری هستید، از کلاه ایمنی استفاده کنید. هنگام موتور سواری از کلاه ایمنی استفاده کنید.
- در خانه برای جلوگیری از سقوط اقدام کنید، مانند برداشتن قالیچههای کوچک، بهبود نور و نصب نردهها.
تشخیص
هیچ آزمایشی ثابت نمیکند که شما علائم مداوم پس از ضربه مغزی دارید.
پزشک شما ممکن است بخواهد اسکن مغز شما را برای بررسی سایر مشکلات احتمالی که میتواند باعث علائم شما شود، تجویز کند. توموگرافی کامپیوتری (CT) یا تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) ممکن است برای تشخیص ناهنجاریهای ساختاری مغز انجام شود.
اگر سرگیجه زیادی را تجربه میکنید، ممکن است به پزشک متخصص در شکایات گوش، حلق و بینی ارجاع داده شوید.
اگر علائم شما شامل اضطراب یا افسردگی باشد، یا اگر مشکلی در حافظه یا حل مشکل دارید، ممکن است به روانشناس یا مشاور دارای مجوز ارجاع دهید.
درمان
هیچ درمان خاصی برای علائم مداوم پس از ضربه مغزی وجود ندارد. پزشک شما علائم فردی را که تجربه میکنید درمان میکند. انواع علائم و فراوانی آنها برای همه متفاوت است.
سردرد
داروهایی که معمولاً برای میگرن یا سردردهای تنشی استفاده میشوند، از جمله برخی از داروهای ضد افسردگی، داروهای ضد فشار خون و داروهای ضد صرع، به نظر میرسد برای انواع سردردهای پس از ضربه مغزی مؤثر باشند. داروها معمولاً مختص فرد هستند، بنابراین شما و پزشکتان در مورد اینکه کدام برای شما مناسبتر است، صحبت میکنید.
به خاطر داشته باشید که استفاده بیش از حد از مسکنهای بدون نسخه و تجویزی ممکن است به سردردهای مداوم پس از ضربه مغزی کمک کند.
مشکلات حافظه و تفکر
در حال حاضر هیچ دارویی به طور خاص برای درمان مشکلات شناختی پس از آسیب خفیف مغزی توصیه نمیشود. اگر مشکلات شناختی دارید زمان ممکن است بهترین درمان باشد. اکثر آنها طی هفتهها تا ماهها پس از آسیب به خودی خود از بین میروند.
اشکال خاصی از شناخت درمانی ممکن است مفید باشد، از جمله توانبخشی متمرکز که آموزش در زمینههای خاصی را ارائه میدهد که باید تقویت کنید. برخی از افراد ممکن است به کاردرمانی یا گفتار درمانی نیاز داشته باشند. استرس میتواند شدت علائم شناختی را افزایش دهد و یادگیری استراتژیهای مدیریت استرس میتواند برای کاهش علائم شناختی مفید باشد. آرامش درمانی نیز ممکن است کمک کند.
افسردگی و اضطراب
علائم مداوم پس از ضربه مغزی اغلب پس از اینکه فرد آسیب دیده متوجه شد که علتی برای علائم او وجود دارد و احتمالاً علائم با گذشت زمان بهبود مییابند بهبود مییابند. آموزش در مورد این اختلال میتواند ترس فرد را کاهش دهد و به ایجاد آرامش ذهنی کمک کند.
اگر پس از ضربه مغزی دچار افسردگی یا اضطراب جدید یا فزایندهای شدهاید، برخی از گزینههای درمانی عبارتند از:
- روان درمانی. ممکن است مفید باشد که نگرانیهای خود را با روانشناس یا روانپزشکی که تجربه کار با افراد مبتلا به آسیب مغزی دارد، در میان بگذارید.
- دارو. برای مبارزه با اضطراب یا افسردگی، داروهای ضد افسردگی یا داروهای ضد اضطراب ممکن است تجویز شود.