سالشمار زندگی و آثار ه. ا.سایه (هوشنگ ابتهاج)
1306 شمسی 1928 میلادی
تولد در 6 اسفند ماه، بربر با 25 فوریه 1928، در رشت. اولین فرزند فاطمه رفعت و میرزا آقا خان ابتهاج. یکی از چهار فرزند و تنها پسر خانواده.
1313 ش. 1934 م.
شروع تحصیل و ادامهٔ تحصیلات ابتدایی و بخشی از تحصیلات دبیرستانی در مدارس عنصری، قاآنی، لقمان، و شاهپور در شهر رشت و بعد برای کلاس پنجم متوسطه در دبیرستان تمدن تهران.
1318 ش. 1939 م.
آشنائی با موسیقی و سرودن شعر.
1325 ش. 1946 م.
سفر به تهرن. آشنائی با مهدی حمیدی شیرازی. انتشار اولین مجمموعه شعر با عنوان «نخستین نغمهها» در مهرماه این سال از طرف بنگاه انتشاراتی طاعتی رشت. این کتاب مقدمهای از مهدی حمیدی شیرازی و عبدالعلی طاعتی را همراه دارد. آشنایی و دوستی با فریدون توللی.
1327 ش. 1948 م.
آشنائی و دوستی با محمد حسین شهریار، ابو الحسن صبا، حسین تهرانی، احمد عبادی،…
1328 ش. 1349 م.
آشنائی و دوستی با نادر نادرپور.
1330 ش. 1951 م.
انتشار چاپ اول مجموعه شعر «سراب» در خرداد ماه توسط انتشارات صفی علیشاه، تهران. این مجموعه اشعار سالهای 30-1325 را در برمیگیرد و حاوی مقدمهای از شاعر است. آشنائی و دوستی با مرتضی کیوان. آشنائی و دوستی با نیما یوشیج، سیاوش کسرایی، احمد شاملو، منوچهر شیبانی، اسماعیل شاهرودی، فریدون مشیری، فروغ فرخزاد، سهراب سپهری، مهدی اخوان ثالث.
1333 ش. 1954 م.
انتشار چاپ اول مجموعه شعر «سیاه مشق 1» در فروردین ماه توسط انتشارات امیرکبیر، تهران. (مجموعههای «سیاه مشق» که طی سالهای آتی منتشر میشوند غزلیات شاعر را در برمیگیرند. دفتر اول که در ان سال منتشر میشود حاوی یک یادداشت از مرتضی کیوان و مقدمهای از استاد شهریار است و شاعر کتاب را به پدرش پیشکش کرده است). انتشار چاپ اول مجموعه شعر «شبگیر» در امرداد ماه توسط انتشارات زوار، تهران. همکاری با مجلات و روزنامههای مختلف همچون سخن، کاویان، صدف، مصلحت…شروع کار رسمی در شرکت ساختمانهای کشوری و سیمان تهرن که 22 سال ادامه مییابد.
1334 ش. 1955 م.
انتشار چاپ اول مجموعه منتخب اشعار «زمین» در دی ماه توسط انتشارات نیل، تهران.
1337 ش. 1958 م.
ازدواج با خانم آلما مایکیال. حاصل این ازدواج چهار فرزند است. یلدا (1338)، کیوان (1339)، اسیا (1340)، و کاوه (1341) سفر به تبریز برای دیدار شهریار.
1338 ش. 1959 م.
سفر به تبریز با نادرپور بری دیدار شهریار.
1340 ش. 1961 م.
انتشار کتاب «غزلیات معاصر ایران» به روسی توسط جهانگیر دری و وراکلاشتورنیا که 24 قطعه از اشعار «سایه» در آن آمده است.
1341 ش. 1962 م.
مقدمهٔ «سایه» بر مجموعهٔ شعر «خون سیاوش» سیاوش کسرایی.
1344 ش. 1965 م.
انتشار مجموعه شعر «چند برگ از یلدا» در آبان ماه. سفر به ایروان، مسکو، لنینگراد، تاشکند، سمرقند، بخارا، و کی یف.
1346 ش. 1967 م.
شرکت در شعر خوانی بر آرامگاه حافظ.
1348 ش.1969 م.
انتشار «یادنامهٔ تومانیان» شاعر ارمنی، در مهر ماه، تهران (ترجمهٔ این کتاب کار مشترک «سایه»، نادر نادرپور، گالوست خاننس، و ر. بن است.)
1351 ش.1972 م.
شروع کار در رادیو در خرداد ماه به عنان سرپرست موسیقی ایرانی. از جمله کارهای «سایه» تهیهٔ برنامههای «گلهای تازه» و «گلچین هفته» است.
1352 ش. 1973 م.
چاپ مجموعه شعر «سیاه مشق 2» که تا سال 1356 اجازهٔ انتشار نیافت. شرکت در کنفرانس نویسندگان آسیا و آفریقا و آمریکای لاتین در شهر آلماآتا (قزاقستان). شرکت در سمینار شعر آسیا و آفریقا و آمریکای لاتین در شهر ایروان (ارمنستان) همراه دکتر غلامعلی رعدی آذرخشی و صادق چوبک.
1353 ش. 1974 م.
تشکیل گروه موسیقی شیدا با همکاری محمدرضا لطفی.
1354 ش. 1975 م.
تشکیل گروه عارف با همکاری حسین علیزاده و پرویز مشکاتیان. خروج از کار در شرکت سیمان تهران.
1356 ش. 1977 م.
انتیاشر چاپ اول مجموعه شعر «سیاه مشق 2» توسط انتشارات کتاب زمان، تهران.
1357 ش. 1978 م.
استعفا از رادیو در 18 شهریور ماه همراه گروه شیدا و گروع عارف. انتشار چاپ سوم مجموعه شعر «سیاه مشق 2» توسط انتشارات کتاب زمان، تهران.
1358 ش. 1979 م.
تاسیس «کانون چاووش» با همکاری محمدرضا لطفی، حسین علیزاده، پرویز مشکاتیان، و گروه شیدا و گروع عارف. چاپ مصاحبهٔ «سایه» با نشریهٔ آفتاب با عنوان «شب هفتاد سالهٔ سایه».
1360 ش. 1981 م.
انتشار چاپ اول مجموعهٔ شعر «یادگار خون سرو» در بهمن ماه توسط انتشارات توس، تهران «سایه» این مجموعه را به رفیق شهید خود مرتضی کیوان هدیه کرده است. انتشار چاپ دوم مجموعهٔ شعر «شبگیر» در بهمن ماه توسط انتشارات توس، تهران. انتشار چاپ اول مجموعهٔ شعر «تا صبح شب یلدا» همره با دو نوار کاست صدای شاعر، تهران.
1362 ش. 1983 م.
زندان، در اردیبهشت ماه.
1363 ش. 1984 م.
رهایی، در اردیبهشت ماه. آغاز کار تحقیقی دیوان حافظ. عنوان کتاب «حافظ به سعی سایه» است و شاعر آن را به همسرش آلما هدیه کرده است.
1364 ش. 1985 م.
چاپ مجموعه شعر «سیاه مشق 3» در فروردین ماه توسط انتشارات توس، تهران. (این مجموعه در سال 1369 انتشار یافت). انتشار چاپ سوم مجموعهٔ «شبگیر» و چاپ دوم مجموعهٔ «یادگار خون سرو» در فرودین ماه توسط انتشارات توس، تهران.
1366 ش. 1987 م.
سفر به تبریز و آخرین دیدار با شهریار در خرداد ماه همراه محمد رضا شفیعی کدکنی…سفر به آلمان و اقامت در شهر کلن.
1367 ش. 1988 م.
برگزاری شبهای شعر در آلمان، اتریش، و دانمارک.
1368 ش. 1989 م.
برگزاری شبهای شعر در آلمان، دانمارک.
1369 ش. 1990 م.
انتشار چاپ اول مجموعهٔ شعر «آینه در آینه» برگزیدهٔ اشعار به انتخاب دکتر محمدرضا شفیعی کدکنی در پائیز و چاپهای دوم و سوم در زمستان، توسط نشر چشمه، تهرن. انتشار چاپ اول مجموعه شعر «سیاه مشق 3» توسط انتشارات توس، تهران.
1370 ش. 1991 م.
انتشار چاپ چهارم مجموعهٔ شعر «آینه در آینه» در بهار، توسط نشر چشمه، تهران.
1371 ش. 1992 م.
برگزاری شب شعر در هلند. انتشار چاپ اول مجموعه شعر «سیاه مشق 4» توسط انتشارات چشم و چراغ، تهران.
1373 ش. 1994 م.
انتشار چاپ اول کتاب «حافظ به سعی سایه» در قطع رحلی توسط انتشارات چشم و چراغ و توس، برگزاری شب شعر و سخنرانی دربارهٔ دیوان حافظ در شهر بابل. برگزاری شب شعر و سخنرانی دربارهٔ دیوان حافظ در لندن. انتشار چاپ دوم «حافظ به سعی سایه» در قطع وزیری توسط انتشارات چشم و چراغ، تهران. برگزاری شب شعر در سوئد، نروژ، و دانمارک.
1374 ش. 1995 م.
سفر به ایالات متحده آمریکا و شعر خوانی و سخنرانی دربارهٔ دیوان حافظ در شهرهای برکلی، لوسآنجلس، دالاس، نیویورک، فیلادلفیا، سیاندیهگو، سیاتل. گپ بیژن اسدیپور با «سایه» در اردیبهشت ماه در نیوجرسی. سفر به ایالات متحده آمریکا و شعر خوانی و سخنرانی دربارهٔ دیوان حافظ در شهرهای واشنگتن، بالتیمور، شیکاگو، سن خوزه، اکلاهماسیتی. سفر به کانادا و شعرخوانی و سخنرنی دربارهٔ دیوان حافظ در شهرهای تورنتو و نکوور. انتشار چاپ پنجم مجموعهٔ شعر «آینه در آینه» در تابستان توسط نشر چشمه، تهران. برگزاری شب شعر و سخنرنی دربارهٔ حافظ در دانشگاه سوربن پاریس. انتشار شمارهٔ پنجم نشریهٔ «دفتر هنر» ویژهٔ «سایه» در اسفندماه. انتشار «حدیث نفس» گپ بیژن اسدیپور با سایه در اسفند ماه.
1378
انتشار کتاب راهی و آهی (منتخب هفت دفتر شعر)، انتشارات سخن،1378.
انتشار سیاه مشق [پنج]، کارنامه،1378.
1385
انتشار کتاب تاسیان، کارنامه،1385.