چگونه نور روز بر مغز ما تاثیر می‌گذارد؟ یک مطالعه جدید پرده از این راز برمی‌دارد
غییرات فصلی با تغییر میزان نور روز درافتی توسط ما، تأثیر قابل توجهی روی ما می‌گذارد و می‌تواند در مواردی حتی باعث اختلال عاطفی فصلی ( SAD ) شود. اما اکنون، دانشمندان توانسته‌اند این اثرات را به صورت دقیق و تا سطح نورون‌های مغز بررسی کنند و توضیح دهند.
در یک مطالعه جدید روی موش‌ها، نورون‌های موجود در هسته سوپراکیاسماتیک ( SCN ) بررسی شد. نورون‌های این قسمت در واقع ردیاب زمان 24 ساعته مغز که در داخل هیپوتالاموس قرار دارد.
مشخص شد که این نورون‌ها با یکدیگر هماهنگ می‌شوند تا با طول‌های مختلف نور روز، هماهنگ شوند. با این کار هم ترکیب و هم بیان انتقال‌دهنده‌های عصبی کلیدی در پاسخ به مقدار نور هر روز تغییر می‌کند.
ما قبلاً می‌دانستیم که تغییرات در SCN می‌تواند بر روی عملکرد هسته paraventricular ( PVN )، ناحیه‌ای در داخل هیپوتالاموس تأثیر بگذارد که به مدیریت استرس، متابولیسم، سیستم ایمنی، رشد بیولوژیکی و موارد دیگر کمک می‌کند.
ولی اکنون، محققان یک ارتباط مولکولی بین نور روز و رفتار ما را شرح داده‌اند.
هم در موش و هم در انسان، هسته سوپراکیاسماتیک بخشی از مکانیسم‌های زمان‌سنجی مغز است که مسئول ریتم‌های شبانه‌روزی فیزیکی، ذهنی و رفتاری است که از یک الگوی 24 ساعته پیروی می‌کنند. هسته سوپراکیاسماتیک توسط سلول‌های حساس به نور ویژه در شبکیه کنترل می‌شود و اطلاعات مربوط به نور موجود و طول هر روز را منتقل می‌کند.
چیزی که مشخص نبود، اما اکنون اطلاعاتی در مورد آن به دست آورده‌ایم این است که چگونه گروه کوچکی از 20000 نورون در هسته سوپراکیاسماتیک در پاسخ به داده‌هایی که در طول روز می‌آیند واکنش نشان می‌دهند. این شناخت می‌تواند در درمان مشکلات سلامتی مانند افسردگی و اختلال خلقی فصلی SAD و نوردرمانی، مفید باشد.
محققان توانستند تغییرات در انتقال‌دهنده‌های عصبی نورومدین S (NMS) و پلی پپتید وازواکتیو روده‌ای (VIP) را در موش‌ها شناسایی کنند که می‌تواند برای تغییر فعالیت شبکه در PVN دستکاری شود.
به عبارت دیگر، ما به توانایی مدیریت واکنش خود به نور روز کم و بیش نزدیک شده‌ایم.
دیوید دالسیس، یک عصب‌شناس از دانشگاه کالیفرنیا سن دیگو، می‌گوید: «تأثیرگذارترین یافته جدید در این مطالعه این است که ما کشف کردیم که چگونه به طور مصنوعی فعالیت نورون‌های خاص SCN را دستکاری کنیم و با موفقیت بیان دوپامین را در شبکه PVN هیپوتالاموس القا کنیم.ـ
این تحقیق هنوز در مراحل اولیه است – اگرچه شباهت‌های زیادی بین مغز موش و مغز انسان وجود دارد که موش‌ها را سوژه‌های آزمایشی مناسبی می‌کند، باید دید که آیا نورون‌های انسان دقیقاً به همان شیوه عمل می‌کنند یا خیر.
اما بر اساس تحقیقات قبلی، این یافته‌ها این پتانسیل را دارند که راه‌های جدیدی برای درمان اختلالات عصبی با استفاده از نور درمانی به ما ارائه دهند. این تیم پیشنهاد می‌کند که مکانیسمی که آن‌ها کشف کرده‌اند ممکن است بر “حافظه” ما از میزان انتظار نور روز با تغییر فصول نیز تأثیر بگذارد.
این تحقیق در Science Advances منتشر شده.
عکس اول پست تزئینی و متعلق به فیلم اینسومنیا با بازی پایچینو است که به خاطر تغییر نور شبانه‌روزی به شدت بدخواب شده بود. تغییری که بر خلق و قضاوتش تاثیر گذاشت!