با بررسی درختان میتوان به حکایت طوفانهای پر از پرتو نجومی در طول تاریخ دست یافت
حلقههای درخت فقط یک سابقه ضیط عالی از زندگی یک درخت نیستند، بلکه میتوانند تصویر لحظهای از زندگی زمین و فراتر از آن را در زمانهای مختلف حفظ کنند. اکنون دانشمندان استرالیایی با تجزیه و تحلیل این سوابق، شواهدی از طوفانهای تشعشعی عظیمی یافتهاند که به طور دوره سیاره ما را گرفتار کرده است و منشا آنها همچنان یک راز باقی مانده است.
در سال 1859، کمتر از یک روز پس از مشاهده شعلههای عظیم خورشیدی توسط ستارهشناسان، زمین با شدیدترین طوفان ژئومغناطیسی تاریخ برخورد کرد.
شف های قوی تقریباً تا خط استوا قابل مشاهده بودند، سیستمهای تلگراف از کار افتادند و حتی در ایستگاههای تلگراف آتش سوزی شد. این به عنوان رویداد Carrington شناخته شد.
اما این اولین مورد نبود، آخرین هم نخواهد بود و حتی ممکن است قویترین هم نباشد. سوابق طبیعی حفظ شده در حلقههای درختان نشان میدهد که رویدادی تقریباً 10 برابر قویتر در حدود سال 774 پس از میلاد رخ دادهبود. در واقع، در حدود 10 هزار سال گذشته، ۶ تابش بزرگ شناخته شده که رویدادهای Miyake نامیده می شوند.
اگر چنین چیزی امروز اتفاق بیفتد، نتایج برای شبکههای برق گسترده و شبکههای ارتباطی ما فاجعهبار خواهد بود. بنابراین برای به دست آوردن درک بهتر از آنها، محققان دانشگاه کوئینزلند سوابق تاریخی رویدادهای Miyake را بررسی کردند تا دریابند که آنها چقدر قوی هستند و در چه زمانی در رابطه با چرخههای منظم خورشید رخ می دهند.
برای انجام این کار، محققان سیستمی را برای تجزیه و تحلیل حجم عظیمی از دادههای موجود در حلقههای درخت از سراسر جهان و مدلسازی چرخه کربن جهانی در 10 هزار سال گذشته توسعه دادند. به ویژه، آنها به دنبال کربن 14 بودند، یک ایزوتوپ رادیواکتیو که هنگام برخورد تشعشعات کیهانی به جو زمین تولید میشود. سپس درختان در حین رشد، آن را می یرند و در درون حلقه های خود حفظ می کنند. افزایش ناگهانی کربن 14 م تواند نشان دهنده طوفانهای تشعشعی بزرگ از فضا باشد.
با انجام این کار، دانشمندان متوجه یک چیز عجیب و کمی ناراحت کننده شدند. به طور کلی تصور میشود که رویدادهای Miyake شعلههای خورشیدی بزرگ هستند، بنابراین انتظار میرود که آنها را در اطراف حداکثر خورشیدی خوشهبندی کنند یعنی فعالترین فاز در چرخه ۱۱ ساله خورشید. اما اینطور نبود و در برخی رویدادها به نظر میرسید که اثرات طولانیتر دوام پیدا کرده بود.
برای مثال، یک رویداد در سال 663 قبل از میلاد، سه سال طول کشید ، در حالی که یک رویداد در سال 5480 قبل از میلاد در طول یک دهه ادامه یافت.
نویسنده اول این مطالعه میگوید: «ما نشان دادهایم که آنها با فعالیت لکههای خورشیدی ارتباطی ندارند و برخی در واقع یک یا دو سال طول میکشند. به جای یک انفجار یا شعله ی آنی، آنچه ممکن است به آن نگاه کنیم نوعی «طوفان» یا طغیان اخترفیزیکی است.»
احتمالات دیگر عبارتند از ابرنواخترها، انفجارهای پرتو گاما و فورا های مغناطیسی، اما امروزه هیچ مدرکی از این موارد در آسمان وجود ندارد. برای مرجع، یک ابرنواختر ثبت شده در سال 1054 هنوز به عنوان سحابی خرچنگ قابل مشاهده است.
با توجه به اینکه منشأ این رویدادها هنوز ناشناخته است،کار بیشتر برای درک بهتر آنها و اینکه چه زمانی ممکن است در آینده رخ دهند و چگونه میتوانیم آماده شویم، لازم است.
دکتر بنجامین پوپ، نویسنده اصلی این مطالعه، گفت: «بر اساس دادههای موجود، تقریباً یک درصد احتمال دارد که ظرف یک دهه آینده شاهد رویداد دیگری باشیم. اما ما نمی دانیم چگونه آن را پیش بینی کنیم یا چه آسیبهایی ممکن است ایجاد کند.»
این مطالعه در مجله Proceedings of the Royal Society A منتشر شده.