دانشمندان متوجه شده‌اند که مه روانی دوران بارداری یک چیز واقعی است علتش را هم احتمالا شناسایی کرده‌اند!
پریشانی و گیچی روانی که می‌تواند در طی بارداری به وجود بیاید که به انگلیسی به آن مغز کودک baby brain می‌گویند – صرفاً نتیجه ناراحتی، استرس و شب‌های بی‌خوابی نیست: به نظر می‌رسد مغز مادر واقعاً برای سازگاری شرایط تازه تغییر می‌کند.
یک تحقیق جدید که توسط محققان هلندی انجام شده شواهد قوی از رابطه بین افزایش هورمون‌های بارداری و تغییرات در ساختار در مناطقی از مغز که با تفکر و خیال پردازی درگیر هستند را کشف کرده است.
اگر از عوارض این حالت که فراموشی و دشواری در حفظ تمرکز، صرف‌نظر کنیم این تغییرات می‌تواند راهی برای کمک به مادران باشد تا با شرایط بارداری و کودک چدید، سازگار شوند.
این تغییرات ذهنی در دوران بارداری جهانی است و به طور غیررسمی با عباراتی مانند مغز مادر و یا momnesia توصیف می‌شود. به همان اندازه که این پدیده رایج به نظر می‌رسد، اندازه‌گیری اثرات ظریف آن بسیار دشوار بوده است.
السلین هوکزما، عصب‌شناس دانشگاه لیدن، تغییرات روانی ناشی از بارداری انسان و حیوان را برای چندین سال مورد تحقیق قرار داده است.
مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۶ به رهبری هوکزما نشان داد که چگونه بارداری منجر به کاهش قابل توجه ماده خاکستری، بافتی که پیام‌ها را حمل می‌کند و محاسبات مغز را انجام می‌دهد، می‌شود.
هوکزما در سال ۲۰۲۰ پس از کمک ۱.۵ میلیون یورویی شورای تحقیقات اروپا برای ادامه تحقیقات در مورد بارداری و تغییرات عصبی گفت: «در طول بارداری، یک زن در معرض سیل بی‌نظیری از هورمون‌ها قرار می‌گیرد.»
مطالعات روی حیوانات نشان داده است که این هورمون‌ها باعث ایجاد تغییرات گسترده در مغز و رفتار مادر می‌شوند. در مطالعات قبلی، ما کشف کردیم که بارداری تغییرات طولانی مدت در ساختار مغز انسان ایجاد می‌کند.
برای انجام آخرین مطالعه، هوکزما و همکارانش با اسکن MRI از مغز ۴۰ مادر نقشه‌برداری کردند. آنها این اسکن‌ها را در دوران قبل از بارداری و قبل و بعد از زایمان،و یک سال کامل پس از زایمان انجام دادند.
این اسکن‌ها با تصاویر مشابه گرفته شده از نمونه‌ای از ۴۰ زن که در زمان مطالعه باردار نبودند مقایسه شد.
هورمون‌های این زنان از طریق نمونه‌های ادرار هر دو تا چهار هفته یکبار در طول بارداری گروه آزمایش مورد آزمایش قرار گرفتند. دلبستگی مادران به نوزادانشان – رفتار‌های پذیرنده کودک جدید، الگو‌های خواب، و سطوح پریشانی روانی – از طریق نظرسنجی و پرسشنامه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
بر اساس نتایج ۲۸ داوطلبی که این مطالعه را تکمیل کردند، هورمون‌های بارداری فقط سلول‌های درگیر در تفکر مغز را تغییر نمی‌دهند: به نظر می‌رسد که آنها نحوه شبکه‌های مغزی را با هم تغییر می‌دهند.
این تغییرات بیشتر در مناطقی از مغز که در مجموع به عنوان شبکه حالت پیش‌فرض شناخته می‌شوند، آشکار می‌شوند، که هنگام تمرکز روی دنیای بیرون فعال می‌شود.
ما از قبل می‌دانیم هورمون‌های جنسی مانند استروژن و تستوسترون به شدت باعث شکل‌دهی مدارهای عصبی ما می‌شوند، این مطالعه جدید دقیقاً نشان می‌دهد که چگونه نوسانات هورمون‌های بارداری، مانند استرادیول، به‌ویژه نواحی خاصی از مغز را تحت تأثیر قرار می‌دهند.
اینکه چرا یک نوزاد در حال رشد ممکن است بخواهد مادر در دوران بارداری کمی پریشان شود، واضح نیست. اما نتایج پرسشنامه ممکن است یک سرنخ ارائه دهد.
پاسخ‌های تازه مادران حاکی از آن است که تغییرات مغز مادر باردار ممکن است به تجربه پیوند کمک کند و تغییرات رفتاری را تسهیل کند که آن ماه‌های پر استرس سازگاری با نوزاد را کمی آسان‌تر می‌کند.
«این یافته‌ها نشان می‌دهند که تغییرات عصبی بارداری ممکن است الگویی ایجاد کنند که توسعه بعدی رابطه مادر و نوزاد را تسهیل می‌کند، که پس از آن به طور بالقوه می‌تواند با تعامل با نوزاد بیشتر تقویت شود.»
پس وقتی می‌بینید که یک خام باردار فراموشکار شده و کلید خود را کجا گذاشته، باید کمی بخشنده‌تر باشیم و انعطاف‌پذیرتر رفتار کنیم. چرا که مغز او دارد فضایی را برای دوست داشتن یک انسان کوچک دیگر ایجاد می‌کند.
این تحقیق در Nature Communications منتشر شده.
