مطالعه دوقلوهای همسان نشان میدهد که ورزش چه نقش مهمی در تنظیم ژنهای ما دارد
سلامت فقط چیزی ژنتیکی نیست، بلکه انتخاب سبک زندگی و عوامل پیرامونی در آن نقش دارند. در مطالعه اپی ژنتیک بررسی میشود که چه شاخصهای خاصی بیان ژن را تنظیم میکنند.
برای مثال، فقط داشتن استعداد ژنتیکی برای یک بیماری خاص به این معنی نیست که لزوماً بیمار خواهید شد. بیان ژنهای خاص را میتوان از طریق مجموعهای از عوامل افزایش یا کاهش داد و دانشمندان چندین سال است که میدانند ورز میتواند باعث ایجاد انواع تغییرات اپی ژنتیکی مفید در بدن انسان شود.
یک مطالعه جذاب در سال ۲۰۱۴ در مورد روشی که ورزش بر بیان ژن تأثیر میگذارد. در این تحقیق به داوطلبها گفته شد که به مدت سه ماه فقط با یک پا دوچرخهسواری کنند. در پایان دوره مطالعه، محققان با مطالعه عضله اسکلتی پای ورزش کرده در مقایسه با پای بدون تمرین، تغییراتی را در حدود ۴۰۰۰ ژن مشاهده کردند.
اما یک مطالعه جدید از محققان دانشگاه ایالتی واشنگتن، اپی ژنتیک ورزش را به روشی جدید مورد بررسی قرار داد و به بررسی تفاوتهای بیان ژن در دوقلوهای همسان پرداخت.
مایکل اسکینر، نویسنده مسئول این تحقیق جدید میگوید: «اگر ژنتیک و توالی DNA تنها محرک زیستی بودند، پس اساساً دوقلوها باید بیماریهای یکسانی میگرفتند.پس تأثیر زیست محیطی روی دوقلوها باید وجود داشته باشد که باعث ایجاد بیماری شود.»
محققان ۷۰ جفت از دوقلوهای همسان را انتخاب کردند. در کنار اندازهگیری شاخص توده بدنی و بررسی عادات ورزشی، هر شرکتکننده به مدت یک هفته از یک ردیاب تناسب اندام استفاده کرد تا به طور عینی سطح فعالیت بدنی خود را مشخص کند.
اگر یکی از دوقلوها بیش از ۱۵۰ دقیقه فعالیت بدنی شدید در هفته انجام میداد، در حالی که دوقلو دیگر کمتر از ۱۵۰ دقیقه در هفته انجام دهد،آنها دوقلوهای «ناسازگار» تشخیص داده میشدند. حدود ۴۰ درصد از جفتهای دوقلو در این اندازهگیری ناسازگار بودند.
محققان با ببرسی به تفاوتهای اپی ژنتیکی بین این جفتهای دوقلو یکسان ناسازگار، نشانگرهایی را در بیش از ۵۰ ژن پیدا کردند. از جمله تغییرات بیان ژن ناشی از ورزش در ژنهایی که قبلاً با خطر کمتر سندرم متابولیک مرتبط بودند پیدا شد.
اسکینر میگوید: «یافتههای ما مکانیسم مولکولی را در مورد ارتباط بین فعالیت بدنی و بیماری متابولیک نشان میدهند. ورزش چاقی را کاهش میدهد، اما اکنون به نظر میرسد ورزش از طریق اپی ژنتیک بر بسیاری از انواع سلولها تأثیر میگذارد که بسیاری از آنها در بیماری متابولیک دخیل هستند. »
البته این مطالعه اولین مطالعهای نیست که به بررسی اثرات اپی ژنتیکی ورزش میپردازد، اما با تمرکز بر تفاوتهای بین دوقلوهای همسان ژنتیکی، بینش جدیدی ارائه میدهد و یادآوری میکند که ژنهای ما لزوماً سرنوشت ما نیستند.
تحقیق جدید در Scientific Reports منتشر شده.
این نوشتهها را هم بخوانید