فیلم سقوط – معرفی و بررسی و نقد – Falling Down 1993

سال تولید : ۱۹۹۳
کشور تولیدکننده : امریکا
محصول : آرنولد کوپلسن، تیموتی هریس و هرشل واینگرود
کارگردان : جوئل شوماکر
فیلمنامه‌نویس : اب رو اسمیت
فیلمبردار : آندری بارت‌کوویاک
آهنگساز(موسیقی متن) : جیمز نیوتن هوارد
هنرپیشگان : مایکل داگلاس، رابرت دووال، باربارا هرشی، ریچل تیکوتن، تیوزدی ولد، فردریک فارست، جوئی هوپ سینگر، مایکل پل چان و لوئیس اسمیت
نوع فیلم : رنگی، ۱۱۵ دقیقه

صبحی در ماه ژوئن. دو مرد در لس‌آنجلس در ترافیک گیر می‌افتند. یکی (داگلاس) از آنان اتوموبیلش را رها می‌کند و به طرف شهر راه می‌افتد؛ دیگری ̎کارآگاه مارتین پرندرگاست̎ (دووال)، که در آخرین روز کاری پیش از بازنشستگی‌اش است، دستور می‌دهد اتوموبیل آن یکی را کنار جاده بکشند: روی پلاک اتوموبیل رها شده، حروف D-Fens دیده می‌شود. راننده‌آش وارد نزدیک‌ترین بقالی شده و برای تلفنی که می‌خواهد بزند، پول خرد می‌طلبد. ̎

آقای لی̎ (چان)، صاحب کره‌ای بقالی به او می‌گوید که برای پول خرد، باید اول خرید بکند. مرد هم با یک چوب دستی بیس‌بال چند ردیف خودراکی را داغان می‌کند و سپس در برابر یک دلار، یک کوکا از او می‌خرد و دو سکهٔ بیست و پنج سنتی نیز از دخل بر می‌دارد. سر کار، همکاران ̎برندرگاست̎ دستش می‌اندازند؛ به استثنای ̎ساندرا ̎ (تیکوتین) هم‌قطار سابقش که او را به ناهار دعوت می‌کند. در همین حال، ̎بت̎ (هرشی)، همسر ̎دی ـ فنس̎ که از او جدا شده، در تهیه و تدارک مهمانی سالگرد تولد دخترش، ̎ آدل̎ (سینگر) است. ̎دی ـ فنس̎ مدام سعی می‌کند شمارهٔ او را بگیرد ولی تلفنش اشغال است. چند جوان اهل امریکای جنوبی مزاحم ̎دی ـ فنس̎ را به گلوله می‌بندند ولی او جان سالم به در می‌برد. اتوموبیل اوباش تصادف می‌کند و ̎دی ـ فنس̎ سلاح‌های آنان را صاحب می‌شود.

از طرف دیگر، ̎بت̎ که از تماس شوهر سابقش وحشت‌ کرده به پلیس زنگ می‌زند و درخواست کمک می‌کند. ̎دی ـ فنس̎ وارد یک همبرگر فروشی می‌شود و صبحانه می‌خواهد و وقتی می‌شنود که وقت صبحانه گذشته است، کارکنان و مشتری‌ها را باتهدید اسلحه، وحشت‌زده می‌کند. سپس یک اسلحه‌فروشی می‌رود و پس از مشاجره‌ای، صاحب نئو ـ نازی مغازه را می‌کشد و با لباس نظامی از آنجا خارج می‌شود. خبر تمامی این ماجراها به پلیس گزارش می‌شود. ̎پرندرگاست̎ که مطمئن شده، فقط یک نفر مسئول این حوادث است به اتفاق ̎ساندرا ̎ تصمیم می‌گیرند مسبب را پیدا کنند.

سقوط یک غافلگیری تمام عیار است. فیلمی که با هیچ متر و معیاری نه در کارنامهٔ سینمائی شوماکر می‌گنجد، نه ساختش در سیستم فیلمسازی در هالیوود توجیهی دارد. فیلم یک نقد اجتماعی صریح است. یک برش از جامعه‌ای در حال سقوط از آدم‌هائی که هیچ‌گاه چنین بی‌پرده و عریان آنان را ندیده‌ایم. جز این، فیلم به لحاظ تکنیکی هم کاملاً شکل یافته و محکم است.

زوایایی که شوماکر برای دوربین متحرکش در شهر بر می‌گزیند و فضاسازی‌های خاص، همراه با بازی فوق‌العادهٔ داگلاس که عملاً هیچ نشانی از آنچه انجام می‌دهد، در چهره‌اش دیده نمی‌شود، همه سبب می‌شود تا سقوط یکی از آثار مطرح حداقل نامتعارف دههٔ، ۱۹۹۰ امریکا باشد. با یک فیلمنامهٔ اریژینال از رو اسمیت و تدوینی جان‌دار از پل هرش.