آیا سیگار الکترونیکی ایمن‌تر و سالم‌تر از سیگار معمولی است؟
در انگلستان، هم‌زمان با مبارزه با سیگار کشیدن جوانان، سیگارهای الکترونیکی به عنوان بخشی از تلاش‌های دولت برای کمک به مردم برای ترک سیگار تبلیغ می‌شوند. ما به اینکه چرا در مورد این دستگاه‌ها دو نظر بسیار متفاوت وجود دارد، نگاهی می‌اندازیم.
سیگار الکترونیکی چیست؟
به گزارش گاردین، انواع سیگارهای الکترونیکی یا وایپ‌ها که در بریتانیا به فروش می‌رسند، معمولا به روشی مشابه عمل می‌کنند: حرارت دادن نوعی مایع برای تولید بخاری که می‌توان آن را استنشاق کرد. این مایع معمولا حاوی نیکوتین و مواد شیمیایی از جمله پروپیلن گلیکول، گلیسیرین گیاهی و طعم‌دهنده است.
استفاده از وایپ در حال افزایش است. اکثر بزرگسالانی که در بریتانیا سیگار الکتریکی می‌کشند، اکنون یا قبلا سیگاری بوده‌اند. با این حال در مورد استفاده کودکان از آنها نگرانی‌هایی وجود دارد. بر اساس یک نظرسنجی در یوگاو در سال ۲۰۲۲ که برای خیریه جنبش دخانیات و سلامت انجام شد، تقریبا ۱۶ درصد افراد ۱۱ تا ۱۷ ساله سیگار الکتریکی را امتحان کرده بودند، در حالی که این میزان در سال ۲۰۲۱ کمی بیش از ۱۱ درصد و در سال ۲۰۲۰ تقریبا ۱۴ درصد بود.
آیا وایپ‌ها بی‌خطرند؟
این موضوع کمی به شرایط بستگی دارد. سیگار الکترونیکی در بریتانیا تحت مقرراتی بسیار دقیق‌تر از ایالات متحده است؛ جایی که در مورد بیماری‌های ریوی و مرگ‌ومیر ناشی از مایعات مورداستفاده در وایپ‌های خاص نگرانی‌هایی وجود دارد.
اما این بدان معنا نیست که تفاوت مختصری وجود ندارد.
اهمیت سیگارهای الکترونیکی در کمک به ترک سیگار در ایمنی نسبی آنها در مقایسه با سیگارهای سنتی، نهفته است. استعمال دخانیات عامل اصلی بیماری و مرگ‌ومیر قابل پیشگیری در انگلستان است. دود سیگار به مرگ حدود ۶۵ هزار نفر در سال منجر می‌شود.
سیگارهای الکترونیکی اغلب حاوی نیکوتین‌اند، اما مانند سیگارهای سنتی، قطران یا مونوکسید کربن که ممکن است باعث بیماری ریه و سرطان شود، تولید نمی‌کنند.
جنبش دخانیات و سلامت همچنین خاطرنشان می‌کند که وایپ‌ها نسبت به آدامس‌ها یا چسب‌های نیکوتینی، برای کمک به ترک سیگار موثرترند. در نتیجه سیگارهای الکترونیکی تا سال ۲۰۳۰ در تلاش‌های دولت برای کاهش میزان مصرف سیگار در انگلستان به پنج درصد یا کمتر نقشی کلیدی ایفا می‌کنند. ارقام به‌تازگی مشخص کرده‌اند که در انگلستان، حدود پنج میلیون و چهار هزار نفر، معادل ۱۳ درصد جمعیت، در حال حاضر دخانیات مصرف می‌کنند.
با این حال، این بدان معنا نیست که سیگارهای الکترونیکی برای همه مناسب‌اند. بسیاری از جمله جنبش دخانیات و سلامت می‌گویند این دستگاه‌ها برای کودکان و افراد غیرسیگاری توصیه نمی‌شوند؛ زیرا سیگارهای الکترونیکی کاملا بی‌خطر نیستند. همان‌طور که سازمان خدمات ملی سلامت بریتانیا، ان‌اچ‌اس (NHS) اشاره می‌کند: «این مایع و بخار حاوی بعضی از مواد شیمیایی احتمالا مضری‌اند که در دود سیگار نیز یافت می‌شوند اما در سطح بسیار پایین‌تری قرار دارند.»
همچنین نگرانی‌هایی وجود دارد که جوانان و افراد غیرسیگاری از طریق اعتیاد به نیکوتین، به این دستگاه‌ها معتاد شوند.
دولت بریتانیا قصد دارد استفاده از سیگارهای الکترونیکی را در میان سیگاری‌ها افزایش و در همین حال مصرف آن را در بین کودکان کاهش دهد.
یکی از اعلامیه‌ها این است که در طرح «تبادل برای توقف» در انگلستان به حدود یک میلیون سیگاری یک بسته اولیه سیگار الکترونیکی رایگان ارائه می‌شود. دولت برای آن بودجه می‌دهد و این طرح به صورت متمرکز سازماندهی خواهد شد؛ اما مقام‌های محلی قادر خواهند بود ابتکارعمل را با نیازهای خود تنظیم و نحوه اولویت‌بندی جمعیت را کنترل کنند.
دولت همچنین اعلام کرده است که تا پایان سال آینده، به همه زنان باردار سیگاری کوپن‌ها و حمایت‌های رفتاری ارائه می‌کند. در پی این اقدام، امید می‌رود خطر سقط جنین و مرده‌زایی کاهش یابد و تعداد نوزادان دارای مشکلات سلامتی کم شود.
در همین حال، سه میلیون پوند نیز برای تشکیل یک «گروه کارشناسی برای مقابله با وایپ‌های غیرقانونی» تامین خواهد شد. این واحد که زیر نظر معیارهای تجاری (Trading Standards) اداره می‌شود، وظیفه مقابله با فروش وایپ‌های ممنوعه و فروش آن به افراد زیر سن قانونی را به عهده خواهد داشت.
نظر کارشناسان در مورد طرح‌های جدید چیست؟
خیریه‌ها و دانشمندان به طور کلی از این اطلاعیه‌ها حمایت کرده‌اند و به نظر می‌رسد حمایتشان بر اساس برخی و نه همه پیشنهادهای صادق خان، شهردار لندن، درباره منسوخ کردن سیگار است که سال گذشته منتشر شد.
پروفسور پیتر‌هاجک، مدیر واحد تحقیقات اعتیاد به دخانیات دانشگاه کویین مری لندن، از عرضه این دستگاه‌ها برای کمک به افراد برای ترک سیگار استقبال کرد. او گفت: «این احتمال وجود دارد که سیگارهای الکترونیکی و سایر محصولات کم‌خطر دارای نیکوتین مرگ و بیماری‌های ناشی از سیگار کشیدن را ریشه‌کن کنند. این گام جدید یک ابتکار معقول، عملی و مبتنی بر علم و یک خبر خوب برای سلامت عمومی است.»
او همچنین گفت در حالی که جوانان غیرسیگاری سیگارهای الکترونیکی را امتحان می‌کردند، تعداد بسیار کمی از آنها به مصرف روزانه آن روی می‌آوردند و این نشان می‌دهد احتمال اعتیادآوری سیگار الکترونیکی نسبت به سیگار بسیار کمتر است.
آلن بوبیس، پروفسور بازنشسته سم‌شناسی در امپریال کالج لندن، نیز تاکید کرد که سیگارهای الکترونیکی به طور قابل‌توجهی ایمن‌تر از سیگارهای معمولی‌اند، اما اقدام‌هایی نیاز است تا جوانان را از مصرف آن بازدارند. او گفت: «جدیدترین مطالعات بر نقش سیگار الکترونیکی در کمک به ترک سیگار تاکید می‌کنند؛ از این رو فکر می‌کنم ابتکار دولت به عنوان بخشی از طیف وسیع‌تری از اقدام‌ها برای کاهش بار بیماری‌های ناشی از سیگار ایده خوبی است.»
