چرا فنلاند هنوز شادترین کشور دنیا است؟
بر اساس نظرسنجی جهانی شادی، فنلاند در شش سال گذشته شادترین کشور روی زمین بوده . این ادعا بر پرسشنامه ارزیابی نردبان زندگی Cantril تکیه تکیه دارد:
برای اینکه بدانیم این نردبان و پرسشنامه چیست، نردبانی با پله‌های شماره‌گذاری شده از صفر در پایین تا 10 در بالا تصور کنید. بالای نردبان نشان‌دهنده بهترین زندگی ممکن برای شما و پایین نردبان نشان‌دهنده بدترین زندگی ممکن برای شما است. در پرسشنامه‌ای که به شهروندان داده شده بود، آنها باید می‌گفتند که حس می‌کنند در کدام پله از نردبان در هر مورد ایستاده‌اند.
بر این اساس فنلاند در رتبه اول قرار دارد و پس از آن دانمارک و ایسلند قرار دارند. اینکه چرا فنلاندی‌ها نسبت به دیگران شادتر هستند، به عوامل متعددی از جمله نابرابری درآمد کمتر (تفاوت بین پردرآمدترین و کم‌درآمدترین)، حمایت اجتماعی بالا، آزادی در تصمیم‌گیری و سطوح پایین فساد مربوط می‌شود.
نمودار زیر تمام 44 کشوری را نشان می‌دهد که هم داده‌های شادی و هم داده‌های نابرابری درآمد، هر کدام به صورت یک نقطه رنگی وجود دارد. مقیاس عمودی شادی متوسط و مقیاس افقی نابرابری درآمد را نشان می‌دهد.
همانطور که توسط OECD گزارش شده است، معیار نابرابری درآمد مورد استفاده در اینجا، ضریب «جینی» نابرابری درآمد است که بالاترین نرخ ثبت شده در هر کشور در هر سال پس از سال 2010 تا آخرین سالی است که داده‌هایی برای آن وجود دارد را نشان می‌دهد.
این نمودار رابطه نزدیک بین این دو معیار را نشان می‌دهد. به طور کلی، وقتی نابرابری درآمد بیشتر باشد، پول اهمیت بیشتری پیدا می‌کند و مردم کمتر خوشحال هستند.
فنلاند ویژگی‌های دیگری نیز دارد که ممکن است به افراد کمک کند احساس شادی کنند. این یک سیستم مراقبت بهداشتی بسیار غیرمتمرکز با بودجه عمومی و تنها یک بخش بهداشتی خصوصی بسیار کوچک دارد. این بسیار موثرتر و کارآمدتر از برخی از جایگزین‌های مورد استفاده در کشورهای دیگر است. حمل و نقل عمومی قابل اعتماد و مقرون به صرفه است و فرودگاه هلسینکی به عنوان بهترین در شمال اروپا رتبه‌بندی شده است.
فنلاند، نروژ و مجارستان سطوح مشابهی از نابرابری درآمدی را گزارش می‌دهند، با این حال مردم فنلاند به طور متوسط شادتر هستند. چرا چنین است؟
بر اساس پایگاه داده جهانی نابرابری، یک دهم مردم فنلاند با بالاترین درآمد، یک سوم کل درآمد را به خانه می‌برند (33 درصد). در صورتی که این میزان 36 درصد در بریتانیا و 46 درصد در ایالات متحده است.
این تفاوت‌ها ممکن است زیاد به نظر نرسند، اما تأثیر بسیار زیادی بر شادی کلی دارند، زیرا در کشورهای نابرابرتر، مقدار بسیار کمتری برای بقیه باقی می‌ماند.
در سال 2021، یک استاد جامعه‌شناسی پیشنهاد کرد که به سبب با داشتن انتظارات معقول‌تر، مردم کشورهای شمال اروپا شادتر به نظر می‌رسند. با این حال، این نمی‌تواند توضیح دهد که چرا فنلاند در مقیاس شادی بسیار متفاوت از نروژ است.
توجیهات دیگر هم ممکن است، از جمله تفاوت‌های جزئی زبان و همچنین فرهنگ. در حال حاضر حتی این سوال وجود دارد که آیا این نظرسنجی جهانی سوگیری دارد یا خیر. زیرا ممکن است فنلاندی‌هادیگر عات پرسش سوالات را بدانند و به سوالات با دقت قبل پاسخ ندهند.
با این حال، بسیار محتمل است که فنلاند مدارسی با شرایط عادلانه‌تری داشته باشد، جایی که شما احتمالاً تحصیلات خوبی در هر هر رشته‌ای که انتخاب کنید، خواهید داشت و شرایط عادلانه‌تر از نروژ است. تقریباً همه فنلاندی‌ها به نزدیک‌ترین مدرسه خود می‌روند.
همچنین، سیاست مسکن بهتر میزان زیادی مسکن اجتماعی در اختیار مردم قرار داده و بی‌خانمانی کمتری وجود دارد. خدمات بهداشتی این کشور با زمان انتظار معقول مورد غبطه جهانیان است که گاهی اوقات فقط چند روز است(حتی در بدترین سال‌های همه‌گیری).
فنلاند در بیش از 100 معیار جهانی موفقیت اقتصادی و اجتماعی رتبه اول، دوم یا سوم را دارد و حتی بهتر از نروژ است. این در حالی است که به طور کلی پول کمتری دارد و تقریبا اصلا نفتی ندارد.
چرا مجارستان با وجود اینکه شکاف درآمدی بین مردمش فقط اندکی بیشتر از فنلاند و نروژ است، اینقدر بد عمل می‌کند؟ می‌توان استدلال کرد که این به سیاست تبعیض‌آمیز این کشور مربوط می‌شود. در سال 2022، پارلمان اروپا پیشنهاد کرد که “مجارستان را دیگر نمی‌توان یک دموکراسی کامل در نظر گرفت”.
آزادی و همچنین نبود هراس عمومی در بین شهروندان، برای مردم اهمیت زیادی دارد و این می‌تواند توضیح دهد که چرا ترکیه و هند سطوح شادی کمتری نسبت به سطوح نابرابری اقتصادی خود دارند.
در مقابل، آفریقای جنوبی و چین ممکن است کمی شادتر از سطح نابرابری اقتصادی خود باشند. آفریقای جنوبی در سال 1994 اندکی پس از آزادی نلسون ماندلا به یک دموکراسی تبدیل شد. و «شاید» زندگی مردم چین آنقدر که در غرب به تصویر کشیده می‌شوند ترسناک نباشد.
نابرابری یک عامل مهم است
بریتانیا در میانه فهرست کشورهای اروپایی از نظر نابرابری ایستاده است.
کاستاریکا را در نظر بگیرید، جایی که رئیس جمهور در سال 2019 گفت:
«هفتاد سال پیش، کاستاریکا ارتش را کنار گذاشت. این اجازه می‌دهد برای بسیاری از چیز‌های دیگر سرمایه داشته باشیم. هشت درصد از تولید ناخالص داخلی ما در آموزش سرمایه‌گذاری می‌شود، زیرا ما مجبور نیستیم برای ارتش هزینه کنیم. پس قدرت ما در استعداد انسانی و رفاه انسان است.»
پس مردم یک کشور اگر بخواهند شادتر باشند چه می‌توانند بکنند؟ مهمترین چیز انتخاب دولت‌هایی است که تضمین کنند کشور از نظر درآمد برابری بهتری پیدا می‌کند. پس از آن، اطمینان از اینکه کیفیت خدمات اجتماعی شاما مدرسه، مسکن و مراقبت‌های بهداشتی کارآمد و عادلانه و در نهایت، میزان آزادی خود را در نظر بگیرید.
