چرا هنگامی که می‌خواهند عکسی از ما بگیرند، ناخودآگاه سرمان را کج می‌کنیم؟
وقتی در فیس بوک، اینستاگرام یا سایر سایت‌های رسانه اجتماعی پر از عکس هستیم، احتمالاً متوجه یک روند در زبان بدن کاربران خواهیم شد. هنگام عکس گرفتن و مواجهه با دوربین، برخی افراد به طور خودکار سر خود را به یک طرف خم می‌کنند. به نظر می‌رسد که این یک عمل ناخودآگاه است و آنقدر رایج است که حتی ممکن است آن را عجیب و غریب تلقی نکنید.
اما از نظر تاریخی، اینطور نیست. در واقع، این رفتار حتی به قبل از اختراع دوربین هم مربوط می‌شود.
به این کار سر به یک سمت خم می‌شود پیشانی دیگر عمود بر‌شانه‌ها قرار نمی‌گیرد. تصور کنید یک خط افقی ابروهایتان را به هم وصل کرده، وقتی عکس‌العمل نشان می‌دهید و سر را کج می‌کنید، این خط دیگر موازی زمین نیست.
در سال ۲۰۰۱، محققان دانشگاه بولونیا تصمیم گرفتند این پدیده را بررسی کنند. در مقاله‌ای که در European Psychologist منتشر شد، نویسندگان با مرور مقالات قدیمی متوجه شدند که این زبان بدن نشاندهنده یک نوع حالت تسلیم و رضایت است.
اما محققان می‌خواستند ببینند این کار چند بار انجام می‌شود و مردم چگونه پاسخ می‌دهند.
در این مطالعه، ۵۱ زن و ۲۸ مرد از دانشگاه استخدام شدند، به اتاقی آورده شدند و به آنها گفته شد که عکس‌هایی از آنها گرفته خواهد شد (اما دلیل واقعی تحقیق به آنها گفته نشد). سپس محققان اتاق را ترک کردند و از راه دور عکس گرفتند. از ۷۹ نفری که عکس گرفته شد، در مجموع ۵۵ نفر یا ۷۱ درصد سر خود را به سمت راست یا چپ خم کردند بدون اینکه از آنها خواسته شود. فقط یک سوم حالت خنثی به خود گرفتند.
سپس محققان از شرکت‌کنندگان خواستند با استفاده از عکس‌های گرفته شده، جذابیت خود و دیگران را ارزیابی کنند. تصاویری که در آنها سر اندکی کج شده بود، جذاب‌تر ارزیابی شدند.
اما آیا به همین دلیل این کار را انجام می‌دهیم؟
این کار فقط در مورد عکس‌ها صادق نیست. مقاله‌ای در سال ۲۰۰۱ در ژورنال رفتار غیرکلامی، ۱۴۹۸ نقاشی را که شامل پیکره‌های انسانی بود که بین قرن‌های ۱۴ و ۲۰ تکمیل شده بودند، بررسی کرد و اشاره کرد که در نیمی از آنها، کج کردن سر دیده می‌شود. به‌طور مشخص، این سبک در تصاویر افراد جوان‌تر از افراد مسن‌تر رایج‌تر بود و زمانی که نقاشی یک نجیب‌زاده یا مقام سلطنتی را به تصویر می‌کشید، تقریباً وجود نداشت.
در تحلیلی در سال ۲۰۱۶، تصاویر روبات‌هایی که سرشان را خم می‌کردند، دوست‌داشتنی‌تر و کمتر ترسناک‌تر از روبات‌هایی با ژست‌های سفت و سخت در نظر گرفته شد. هر دو به این نظریه اعتبار می‌دهند که ممکن است خم کردن سر را مغزها ما در ناخودآگاه نشانه تسلیم و رضایت بدانند.
البته بخشی از خم بودن نسبی سرها در عکس‌های عمدی است و خود عکاسان حرفه‌ای به سوژه‌ها توصیه می‌کنند سر خود را کج کنند، زیرا معتقدند که ممکن است با این کار خط فک فرد برجسته شود یا پوست سفت‌تر نمایان شود.
و سرانجام دلیل آخر:
برخی از افراد به دلیل اختلال در عملکرد بینایی دوچشمی یا ناهماهنگی چشم‌ها، سر خود را کج می‌کنند. اگر به مشکل چشمی خود مشکوک هستید، به چشم پزشک مراجعه کنید.
