اگر برای کاهش وزن، داروی اوزمپیک استفاده کنید و بعد قطعش کنید، چه رخ میدهد؟
داروهایی مانند اوزمپیک در کمک به کاهش وزن در بیشتر افراد، بسیار موثر است. سماگلوتید Semaglutide (با نامهای تجاری Wegovy و Ozempic) و تیرزپاتید tirzepatide (فروش به عنوان Zepbound و Mounjaro) شناخته شدهترین داروها در کلاس داروهایی هستند که اثرات هورمونی حس سیری و کاهش حس گرسنگی رت تقلید میکنند.
اما آیا با توقف استفاده از این داروها وزن برمیگردد؟
پاسخ کوتاه بله است. توقف استفاده از تیرزپاتید و سماگلوتاید باعث افزایش وزن در بیشتر افراد میشود. پس آیا با یک اثر به اصطلاح «یویو»ای روبرو هستیم و هزینه زیاد برای هیچ چیز میدهیم.
بیایید ببینیم شواهد تاکنون چه چیزی را نشان میدهد.
اگر عفونت باکتریایی داشته باشید، آنتی بیوتیک ها به بدن شما کمک میکنند تا با میکروب هایی که باعث بیماری شما میشوند مبارزه کند. شما دوره کامل دارو را مصرف میکنید و عفونت از بین میرود.
برای چاقی، مصرف تیرزپاتید یا سماگلوتاید می تواند به بدن شما کمک کند تا از شر چربی خلاص شود. با این حال، در وهله اول دلایل افزایش وزن شما را برطرف نمی کند زیرا چاقی یک بیماری مزمن و پیچیده است. وقتی داروها را قطع می کنید، وزن برمیگردد.
شاید مقایسه مفیدتر با فشار خون بالا باشد درمان فشار خون بالا مادام العمر است. در مورد چاقی هم همینطور است. داروها اثربخش هستند، اما فقط در زمانی که شما آنها را مصرف می کنید. (اگرچه چاقی پیچیده تر از فشار خون بالا است، زیرا بسیاری از عوامل مختلف باعث ایجاد و تداوم آن می شوند.)
بنابراین، چندین رویکرد همزمان مورد نیاز است. مصرف دارو میتواند بخش مهمی از مدیریت موثر وزن باشد، اما به خودی خود، اغلب ناکافی است و قطع دارو میتواند استراتژیهای دیگر برای کاهش وزن مانند کمتر خوردن را تضعیف کند.
چرا مردم استفاده از دارو را متوقف میکنند؟
کارآزماییهای تحقیقاتی نشان میدهند که بین 6 تا 13.5 درصد از شرکتکنندگان مصرف این داروها را عمدتاً به دلیل عوارض جانبی متوقف میکنند.
اما این مطالعات برای کسانی که به دلیل هزینه یا مشکلات دسترسی به دارو، مجبور به توقف هستند، حساب نکرده است. ما نمی دانیم در چند سال گذشته چند نفر به این دلایل داروهایشان را قطع کردهاند.
هنگامی که استفاده از تیرزپاتید یا سماگلوتاید را متوقف میکنید، چندین روز (یا حتی چند هفته) طول میکشد تا اثرش از بین برود، چند چیز اتفاق می افتد:
حس گرسنگی به سبک سابق شما بازگشت میکند، زیرا هم مغز و هم روده شما دیگر دارویی برای ایجاد احساس سیری ندارند.
قند خون افزایش مییابد، زیرا این دارو دیگر روی لوزالمعده اثر نمیکند تا به کنترل کار آن کمک کند. اگر دیابت و همچنین چاقی داشته باشید، ممکن است نیاز به مصرف داروهای دیگری داشته باشید تا آنها را در محدوده قابل قبولی نگه دارید. چه دیابت داشته باشید چه نباشید، ممکن است برای تثبیت قند خون خود نیاز به خوردن غذاهایی با شاخص گلیسمی پایین داشته باشید.
در درازمدت، بیشتر افراد با بازگشت وزن، بازگشت به فشار خون و سطح کلسترول قبلی روبرو میشوند.
افزایش وزن بیشتر به صورت چربی خواهد بود، زیرا سریعتر از ماهیچه های اسکلتی به دست می آید.
زمانی که دارو مصرف میکردید، عضلات اسکلتی را به نسبت چربی کمتری از دست دادهاید، از دست دادن عضله در هنگام کاهش وزن اجتنابناپذیر است، صرف نظر از اینکه از دارو استفاده میکنید یا نه. مشکل این است که وقتی دارو را قطع میکنید، بدن شما ترجیحاً چربی اضافه میکند.
هر بار که اضافهوزن پیدا میکنید، بدن شما باید با افزایش فشار خون، ضربان قلب و قندها و چربی ها مقابله کند. این امر میتواند قلب و سیستم قلبی عروقی شما را تحت فشار قرار دهد، زیرا باید به نوسانات بیشتر از حد معمول پاسخ دهد.
جالب اینجاست که خطر نوسانات وزن بدن برای افرادی که چاق نیستند بیشتر است. از این رو کسانی که چاق نیستند اما همچنان از تیرزپاتید یا سماگلوتاید برای کاهش وزن ناخواسته استفاده می کنند، احتیاط کنند.
چگونه می توانید از افزایش وزن با توقف جلوگیری کنید؟
ترس از به دست آوردن مجدد وزن هنگام قطع این داروها معتبر است و باید حتما مورد توجه قرار گیرد. از آنجایی که چاقی علل و عوامل تداومدهنده زیادی دارد، برای کاهش وزن مجدد به روشهای زیر رو بیاورید:
-داشتن خواب با کیفیت
-به گونهای ورزش کنید که عضله بسازید و حفظش کنید. در حین مصرف دارو، احتمالاً عضله و همچنین چربی را از دست خواهید داد، با ورزش میزان کاهش ماهیچه کاهش مییابد.
-پرداختن به جنبههای عاطفی و فرهنگی زندگی که به پرخوری و/یا خوردن غذاهای ناسالم میانجامد و خودانگارهتان از بدن یا انگ و شرم از شکل و خجم بدنتان هم مهم است. حتی اگر شما نسبتا سالم غذا میخورید، باید در نظر داشته باشید که ما در فرهنگی زندگی میکنیم که چربی هراسی دارد و به افراد با جثه بزرگتر، تبعیض روا میدارد.
– سالم غذا بخورید، غذاهایی بخورید که دارای مواد مغذی و فیبر بالایی هستند و حجم کل وعدههای غذایی کمتری دارند.
بسیاری از افراد مصرف تیرزپاتید یا سماگلوتاید را با توجه به گران بودن و کمبود آن در برخی مواقع قطع میکنند. هنگامی که این کار را انجام میدهید، مهم است که بفهمید چه اتفاقی خواهد افتاد و چه کار میتوانید کنید تا از پیامدهای آن جلوگیری کنید.
منبع: The Conversation
این نوشتهها را هم بخوانید