ماشین مفهومی کاشت و پیوند کل سر که ویدئوهایش در شبکههای اجتماعی دست به دست میشود، چقدر واقعبینانه است؟
در 21 می، استارتآپ BrainBridge از دستگاه مفهومی خود به عنوان اولین سیستم پیوند سر در جهان پردهبرداری کرد و قول داد که هوش مصنوعی را با جدیدترین فناوریهای روباتیک ترکیب کند تا به معنای واقعی کلمه سر انسان را برداشته و روی بدن جدیدی قرار دهد. ا
گر همه چیز همانطور که در نظر گرفته شده است کار کند، وقتی سر در جای خود قرار گیرد، ظاهراً فرد میتواند بلند شود و بقیه عمر خود را با مجموعهای کاملاً جدید از اندامها و اندامهای سالم ادامه دهد.
هاشم الغیلی، سرپرست پروژه BrainBridge، که برنامههای دستگاه پیوند را در یک سری پست در اینستاگرام فاش کرد، میگوید: «هدف فناوری ما این است که مرزهای آنچه در علم پزشکی امکانپذیر است را پشت سر بگذاریم و نوآوری ارائه کنیم و راه حلهایی برای کسانی که با شرایط تهدیدکننده زندگی دست و پنجه نرم میکنند، ارائه کنیم. فناوری ما نوید میدهد که درها را به روی درمانهای نجات زندگی که تا چند سال پیش غیرقابل تصور بود، باز کند.
این شرکت در ویدیوی مقدماتی خود ادعا میکند که استفاده BrainBridge از رباتیک به سرعت بخشیدن به فرآیند پیوند کمک میکند. چرا که نمیتوانید یک سر را برای مدت طولانی بدون بدن باقی بگذارید و انتظار داشته باشید که زنده بماند. 2 ربات به طور همزمان بر روی اهداکننده و گیرنده عمل میکنند، در محیطی که میتوان شرایط را دقیقاً تغییر داد، بدون اینکه نگران سختی کار کارکنان پزشکی انسانی باشید.
سرهای افراد مبتلا به بیماریهایی مانند سرطان یا بیماریهای عصبی شدید، یا آسیبهایی که منجر به فلج شدهاند، میتوانند برداشته شوند و با بدن اهداکننده جوانتر و سالمتری که مرگ مغزی شدهاند مبادله شوند تا زندگی تازهای داشته باشند.
به این ترتیب «آگاهی، خاطرات و تواناییهای شناختی» گیرنده را حفظ میکند. «هنوز تو هستی، فقط روی داربست جدید.«
از نظر تئوریک میتوان این طور یک مغز را چند صد سال روی پیکرهای مختلف زنده نگه داشت. البته اگر خود مغز در این مدت سالم باشد!
اما سوال بزرگ باقی میماند: آیا آنها واقعا میتوانند این کار را انجام دهند؟
آیا پیوند سر یک امکان واقعی است؟
بسیاری مجذوب ایده پیوند مغز یا کل سر انسان شدهاند. فیلمهایی از ژانر کمدی-ترسناک کلاسیک «فرانکنشتاین جوان» تا «بیچارگان» Poor Things به این موضوع پرداختهاند، و در دهها کتاب – که همه آنها تخیلی نیست – این مفهوم آمده است.
یکی از این پیشگامان، رابرت جی وایت بود، جراحی که تکنیکهای انقلابی او استاندارد جدیدی را در جراحی مغز و اعصاب به وجود آورد، اما او همچنین همیشه شیفته چیزی بود که او آن را “پیوند کامل بدن” مینامید. وایت تعدادی عملیات آزمایشی را روی میمونها انجام داد. اگرچه آنها میتوانستند از روش اولیه جان سالم به در ببرند، اما این فناوری هنوز نتوانسته بود همه اعصاب بیشمار نخاع را دوباره بچسباند، بنابراین حرکت بدن جدید آنها غیرممکن بود.
اخیراً، در سال 2017، جراح مغز و اعصاب جنجالی سرجیو کاناورو ادعا کرد که یک پیوند سر “موفقیتآمیز” را روی یک انسان انجام داده است – تنها مشکل این بود که هر دو انسان درگیر در این روش حتی قبل از شروع جراحی مرده بودند! با این حال، کاناورو در سال 2023 بازگشت و ادعا کرد که پیوند مغز زنده در لیست بعدی او قرار دارد.
تکنیک پیشنهادی کانورو حداقل یک وجه اشتراک با مجموعه جراحی آیندهنگر BrainBridge دارد، به این صورت که هر دوی آنها پیشنهاد میکنند از پلی اتیلن گلیکول (PEG) برای اتصال مجدد اعصاب قطع شده استفاده کنند. تحقیقاتی وجود دارد که نشان میدهد PEG میتواند در درمان جراحی آسیبهای اعصاب محیطی مفید باشد. اما آیا با این روش میتوان مجموعه ظریف و پیچیده اعصاب عبوری از دو سر را دقیقا به هم پیوند زد/!
حتی توانستن انجام این عمل، در حکم اجازه انجامش نیست
مشکلات احتمالی پیوند سر انسان به همین جا ختم نمیشود. سرعت کا باید بالا باشد ر و حفظ شرایط مناسب ضروری است، در غیر این صورت بافتهای شروع به فشاد میکنند.
بزرگترین علامت سوال این است که وقتی یک فرد از پیوند سر بیدار میشود چه اتفاقی میافتد. BrainBridge ادعا میکند که سیستم آنها آگاهی افراد را دست نخورده نگه میدارد – اما هنوز چیزهای زیادی در مورد ماهیت خودآگاهی وجود دارد.
سایر سؤالات فنی شامل امکان رد ایمنی و کنترل درد پس از چنین روش جراحی تروماتیکی است. و اگر پیوند سر به یک امکان واقعی تبدیل شود، بحثهای اخلاقی جدی وجود دارد که باید انجام شود.
“این ایده که شما فقط میتوانید سر یک نفر را بردارید و آن را روی بدن شخص دیگری بکشید و آن شخص همان شخص خواهد شد، یک نظریه است. پل روت ولپ، استاد اخلاق زیستی در دانشگاه اموری، در بیانیهای در سال 2017 گفت: مطمئناً این کار در فرهنگهای دیگر یا از نظر تاریخی بدیهی تلقی نمیشود.
سیاری از ایدههایی که زمانی تصور میشد به داستانهای علمی تخیلی محدود میشد، به واقعیت تبدیل شدهاند. اما در حال حاضر، پیوند سر انسان یک امکان واقعی نیست و مشخص هم نیست که نتیجه آن خوب باشد.
دکتر دین برنت، عصبشناس و پژوهشگر افتخاری دانشکده روانشناسی دانشگاه کاردیف، میگوید: «از بسیاری جهات، این مانند یک دوجین ادعای بعید و مضحک است که در یک بسته مناسب جمعآوری شدهاند.»
این نوشتهها را هم بخوانید
