در آفریقا صدای یک شکارچی حیوانات را حتی بیشتر از صدای شیر میترساند!

شیرها به عنوان شکارچیان اصلی دشتهای آفریقا با بدن عضلانی، چنگالهای تیز، دندانهای کشنده و هوشی که به آنها اجازه میدهد به صورت گروهی شکار کنند، تهدید بزرگی برای دیگر حیوانات هستند. به همین دلیل اکثر حیوانات وحشی از نزدیک شدن به این شکارچیان ترس دارند. مایکل کلینچی (Michael Clinchy)، زیستشناسی از دانشگاه وسترن کانادا، میگوید که شیرها به عنوان بزرگترین شکارچیان گروهی در خشکی، طبیعی است که ترسناکترین باشند. اما پژوهشی جدید نشان میدهد که در واقع صدای انسانها ترسی بسیار عمیقتر و فراگیرتر در جانوران آفریقایی ایجاد میکند.
این مطالعه از بیش از 10 هزار ساعت ضبط شده از حیوانات دشتهای آفریقا مورد بررسی قرار گرفت و مشخص شد که حدود 95 درصد از گونههای مختلف حیوانی نسبت به صدای انسانها واکنشهای شدیدتر و سریعتری از خود نشان میدهند. این جانوران که در پارک ملی بزرگ کروگر (Greater Kruger National Park) در آفریقای جنوبی زندگی میکنند، از خطرات شیرها آگاه هستند، اما صدای انسانها برای آنها ترسی بزرگتر به همراه دارد.
در این پژوهش که توسط لیانا زَنِت (Liana Zanette) و همکارانش انجام شد، صداهای مختلفی برای حیوانات پخش شد، از جمله صداهای مکالمه انسانها به زبانهای محلی مانند تسونگا (Tsonga)، سوتوی شمالی (Northern Sotho)، انگلیسی و آفریکانس (Afrikaans)، همچنین صداهای مربوط به فعالیتهای شکار مانند پارس سگ و شلیک گلوله، و نیز صدای شیرها در حال برقراری ارتباط با یکدیگر.
البته توجه داشته باشید که صدای شیرها در حال غرغر و ارتباط با یکدیگر استفاده شده بود و نه نعره! هدف این بود که صدای عادی انسانها و شیرها استفاده شود.
این پژوهشگران مشاهده کردند که حیوانات مختلف از جمله کرگدنها، فیلها، زرافهها، پلنگها، کفتارها، گورخرها و گرازها، هنگام شنیدن صدای انسانها، بیش از دو برابر مواقعی که صدای شیرها را میشنوند، از آبشخورها دور میشوند.
زَنِت توضیح داد که یک شب، ضبط صدای شیرها یک فیل را چنان عصبانی کرد که به دوربینها حمله کرد و کل تجهیزات را تخریب نمود. به نظر میرسد که برخی حیوانات نسبت به صدای شیرها واکنشهای تهاجمیتری نشان میدهند، اما واکنش کلی و ماندگار حیوانات به صدای انسانها، بیشتر ناشی از ترس و تلاش برای دوری از منطقه است.
این تحقیق بیانگر آن است که وحشت از انسانها به شکل غریزی در حیوانات ساوانا وجود دارد و این باور که حیوانات در صورت عدم شکار به انسانها عادت میکنند، نادرست است. تیم تحقیقاتی دریافت که ترس از انسانها بهخصوص به خاطر صدای مکالمات آنها به مراتب بیشتر از سایر صداهای مرتبط با فعالیتهای پیرامونی انسانی مانند صدای سگ است. این یافتهها نشان میدهد که حیوانات انسانها را به عنوان تهدیدی بزرگتر از هر شکارچی دیگر میشناسند.
بر اساس مطالعات قبلی این تیم، این نوع ترس غریزی و مداوم میتواند به طور غیرمستقیم بر کاهش جمعیت حیوانات طعمه در طول نسلها تأثیر بگذارد. زیستشناسان امیدوارند از این یافتهها برای حفاظت از گونههای در معرض خطر استفاده کنند. به عنوان مثال، با پخش صدای مکالمات انسانها در مناطق مورد تهدید توسط شکارچیان غیرقانونی، مانند مناطق زندگی کرگدن سفید جنوبی، این حیوانات را از مکانهای خطر دور نگه دارند.
زَنِت میگوید که این تحقیق نه تنها تأثیرات انسانی همچون از دست رفتن زیستگاهها، تغییرات اقلیمی و انقراض گونهها را نشان میدهد، بلکه بیانگر آن است که حضور انسانها به تنهایی یک علامت خطر قوی برای حیوانات محسوب میشود. این واکنش شدید، بیانگر تأثیر عمیق ما بر روی حیاتوحش است.
این نوشتهها را هم بخوانید