معرفی کتاب: «انتقام فیثاغورث»
خب، اعتراف میکنم که کتاب انتقام فیثاغورث، یکی از کتابهایی بود که تنها به اتکای اسم کنجکاویبرانگیزش، خریداری کردم.
اما در عمل حالا که خواندن این کتاب به نیمه رسیده است، آن را بسیار از جذابتر از چیزی ارزیابی کردم که در اول میپنداشتم.
کتاب را یک استاد ریاضیات نوشته است: آرتورو سانگالی -استاد ریاضیات دانشگاه پرینستون.
کتاب آمیزهای است از ترکیب زیباییها و شگفتیهای ریاضی، تاریخ و داستان. از آن دست کتابهای نابی که در عین حال که مضمونی داستانی دارند، اطلاعات زیادی در مورد تاریخ و دانش هم در اختیار ما مینهند.
چیزی که در اینجا باید بستایم، ترجمه بسیار عالی این کتاب است. مترجم این کتاب –حسین شهرابی– نخواسته است که بدون پژوهش این کتاب را صرفا به صورت کلمه به کلمه به فارسی برگردان کند، بلکه در جای جای کتاب، هر جا لازم بوده، پانوشتهایی محققانه به کتاب اضافه کرده است که بر ارزش کتاب میافزایند. جالب است که به تناسب مضمون کتاب، بسیاری از پانوشتها با جستجو در کتابهای علمی، تاریخی و فرهنگنامههای ایرانی، نوشته و تنظیم شده است. به عبارتی شهرابی این تعهد را را در خود حس کرده است که خواننده را واقعا با مفهوم و حواشی کتاب آشنا کند.
اما حال و هوای کلی این کتاب به چه صورت است؟
از اسم کتاب میشود حدسهایی زد. اما من نمیخواهم چیز زیادی لو بدهد، مبادا که تأثیر خوانش اول و مستقل کتاب توسط شما، با خطر مواجه شود.
اما میتوانم یک سری مفهومهای کلی را برایتان بیان کنم:
1- دانش همیشه توأم با رازآلودگی و شگفتی خاص خود بوده است، ختی در عرصهای مثل ریاضیات که خشک و عبوس و تهی از هیجانهایی مثل علوم عملی میپنداریمش، داستانهای جانبی و حواشی زندگی بزرگان کم نیست.
از فیثاغورث، شما شاید تنها قضیه فیثاغورث را در مورد رابطه اضلاع مثلثهای قائم الزاویه را بدانید، اما واقعا آیا فکر کردهاید که دانشمندان دنیای قدیم چطور زندگی و فعالیت میکردند؟
متأسفانه اسناد زیاد و جزئینگری در مورد زندگی این دانشمندان نداریم. اما اگر واقعیات موجود را با تخیل خود ترکیب کنیم، چیزهای جالب را میتوانیم تصور کنیم.
2- تاریخ کلا بارها بازنویسی شده است. هیچ فکر کردهاید که که بسیاری از پدیدههای تاریخی از فرط بازنویسی و ترجمه و تفسیر، آنقدر تغییر کردهاند که تنها سایهای از واقعیت را حمل میکنند؟
3- ریاضیات زیباست و همان طور که گفتم داستانهای حاشیهای جذاب زیادی هم دارد.
در کتاب انتقام فیثاغورث هم چند تا از این داستانها تقریبا به صورت داستان در داستان نقل شدهاند که شخصا برای من بسیار جذاب بودند، تا جایی که تصمیم دارم که هر وقت فرصت شد، مقالههایی در مورد این داستانهای جانبی بنویسم.
برای مثال یکی از این داستانها، داستان 15 معماست:
پانزده معما یا 15 Puzzle معمای سادهای به نظر میرسد:
در اواخر دهه 1870، پانزده معما در ایالات متحده تولید شد، به سرعت به محبوبیت رسید و با توجه به بازیکنان دوآتشه بسیاری که یافت، در همه جا سر کلهاش پیدا شد. همین وضوع در سمت دیگر اقیانوس، در اروپا، هم برقرار بود. در اروپا دیدن مسافران سوار بر درشکه و مشغول این بازی صحنهای غیرعادی نبود. در دفترهای کار و فروشگاهها، کارفرمایان سخت نگران این شدند که کارمندانشان در ساعت کاری دفترها و کلاسها جذب این بازی شوند و دل به کار ندهند. در پاریس هم بازی به شکوفایی رسید و در فضاهای باز و بلوارها در دست همه دیده میشد و به سرعت از پایتخت به تمام شهرستانها رفت نویسندهای فرانوس از آن روزگار مینویسد: «در کمتر کلبهای در روستاها بود که این عنکبوت دام خود را نبافته باشد و در انتظار سقوط قربانی بعدی به دامش نباشد.»
در سال 1880، تب این بازی گویا به اوج خود رسید. مخترع بازی به تحریریه روزنامه نیویورک پیشنهاد داد اگر کسی راه حلی برای این بازی ارائه بدهد، هزار دلار جایزه بگیرد. سردبیر تا حدی ناخرسند بود و به همین دلیل مخترع خودش مبلغ جایزه را تقبل کرد.
مخترع این بازی –سم لوید– در مقام نویسنده پرسشهای سرگرمکننده و چندین و چند معمای، شهرتی برای خود دست و پا کرده بود. جایزه هزار دلاریاش برای نخستین راه حل صحیح بازی بیمدعی ماند، هرچند همه مشغول بازی با آن بودند.
داستانهای جالبی در افواه افتاد از مغازهدارانی که به همین سبب فراموش کردند فروشگاههایشان را باز کنند، مقامات محترمی که سراسر شب زیر چراغهای خیابانی میایستادند و در جستجوی راه حل این عما بودند. احدی نمیخواست تسلیم شود، زیرا همه به موفقیت قریب الوقوع خود ایمان داشتند.
میگویند افسران راه کشتیها خود را گل می نشاندند و لوکوموتیورانان قطاهار خود از ایستگاههای میگذراندند و کشاورزان از شحم مزارعشان غافل میماندند.
اما این معما چه بود؟!
یک صفحه 4 در 4، که روی هر مربع آن یک عدد از یک تا پانزده به ترتیب نوشته شده بود، یک مربع خالی بود و تنها اعدادی که پس و پیش روی مربعهای کوچک نوشته شده بودند، اعداد 14 و 15 بودند.
هر بازیکن مسلم بود که تنها مربعهای را میتوانست به چپ و راست و بالا و پایین بلغزاند و طبعا حرکت غیرمجازی مثل درآوردن مربع کوچک را نمیتوانست انجام بدهد.
معما وقتی حل میشد که اعداد روی مربعها از یک تا پانزده، مرتب میشدند.
در کتاب انتقام فیثاغورت با یک استدلال جالب ثابت میشود که این عما، قابل حل شدن نیست.
به صورت محوی یادم میآید که بازیچههای پلاستیکی این بازی (البته اشکال ساده قابل حل کردنش) سالها پیش در ایران هم وجود داشت.
اگر میخواهید این بازی را تجربه کنید، میتوانید نسخه iOS یا اندروید آن را دانلود کنید و از یک بازی فکری لذت ببرید.
کتاب انتقام فیثاغورث توسط انتشارات تندیس در 282 صفحه و به قیمت 13 هزار تومان منتشر شده است.
با سلام خسته نباشید میخواستم بفرمایید که این کتابها رو از کجا تهیه میکنید منظورم فروشگاهیه که مراجعه میکنیده،خانه کتاب هستش که اینقد آپدیت هستید از نشریات مختلف؟ممنون میشم
سلام. سوالی برام پیش اومده که ممنون میشم اگه جواب بدین. آیا این کتابهایی که معرفی می کنین بر اساس سفارش اینکار رو انجام میدین یا کتابهایی هست که خودتون اونها رو خوندین مناسب دیدین. یا بعضی هاش جزء دسته اوله بعضی هاش دسته دوم.
اگر به صورتی میشد پستهای سفارشی رو از سایر پستها جدا کرد به نظرم خوب میشد. البته معرفی کتاب به خودی خود خوبه یا نوشتن در مورد موضوع های مختلف خوبه مخصوصا که شما جنبه های آموزشی همیشه بهشون اضافه میکنین.
ولی با این وجود فکر میکنم که اگر نوع مطالب رو اینکه سفارشی هستند یا خیر در انتهای مطلب مشخص کنین احترام به خواننده به حساب بیاد ضمن اینکه در تصمیم خواننده برای انتخاب یا عدم انتخابش به نظرم تاثیر زیادی نمیزاره. یعنی به ضرر سفارش دهنده نیست.
رپورتاژها در یک پزشک کاملا مشخص هستند و در عنوان این پست کلمه رپورتاژ ذکر میشود. از سوی دیگر چطور تصور کردهاید، من در مورد چیزی مثل معرفی کتاب با پرداخت هزینه، مینویسم؟!
نخست اینکه اصولا نویسندهها، مترجمها، انتشاراتیها و فروشگاهها تا به حال اصولا ریالی به من پرداخت نداشتهاند. ظاهرا مشکلات مالیشان به آنها اجازه خرید تبلیغات نمیدهد و یا به خرید تبلیغ آنلاین علاقه ندارند.
حتی جالب است بدانید که فقط دو سه مورد پیش آمده که خود کتابها را به من هدیه داده باشند و سایر موارد، شخصا کتابها را با هزینه خودم خریدهام.
دوم اینکه من در بعضی از موارد مثل معرفی کتاب حساس هستم و حتما برای احترام به مخاطب، اگر آگهی و تبلیغی در کار باشد ، نوع کار را مشخص میکنم.
ساخت این بازی پروژه ی! یکی از دروس دانشگاهیم بود. همون طور که اشاره کردید اگه اعداد رو به صورت تصادفی بچینیم ممکنه غیر قابل حل شدن بشه.
ممنون از معرفی های خوب تون جناب دکتر!اما عموما کتاب هایی که معرفی می کنید سخت پیدا میشن.غیر از خرید آنلاین گزینه دیگه ای هم هست؟
کتابفروشیهای شهر کتاب هم همه این کتابها را دارند. به غیر از کتابفروشیهایی که کتابهای کمک درسی و پاپیولار بیشتر مییارن، در کتابفروشیهای معتبرتر، میتونین همه این کتابها را تهیه کنید.
سلام .
می خواستم ببینم پروژه ی سیلیکون ولی به کجا رسید ؟
ما امیدوار باشیم که به زودی میتونیم گزاراشات مربوط به اونو خونیم!
مذاکراتی انجام شده، فعلا در مرحله مقدماتی است.
اقای شجاعی هنوز کتابخوان ها را نشناخته ای؟اقای مجیدی پزشکه.اگه دنبال پول بود وبلاگ نمیزد.مومن انتشاراتی ایران؟ واز این حاتم بخشی ها
دوست عزیز
مبلغ آگهی های ماهانه ای که تو این وبلاگ گذاشته میشه از حقوق یه سال شما هم بسیار بیشتره
با سلام و وقت به خیر
کتاب تربیت دل پذیر و دل تربیت پذیر نوشته محمد حسن رادمنش را به شما معرفی می کنم که در زمینه تربیت کودک مطالب ارزشمند و جالبی دارد. اگر صلاح دانستید آن را معرفی کنید.
سال خوبی برایتان ارزومندم.
آقای شهرابی یک مترجم فوق العاده هستند . من کتاب های ” ستاره شناسی به زبان آدمیزاد ” و کتاب های ” دن براون ” از ایشون رو دارم که شدیدا عالی اند و خیلی خوشحالم که با کتابی دیگر با ترجمه شون آشنا میشم . واقعا ممنون آقای مجیدی …