داروهای محرک مثل آمفتامینها چه کاربرد پزشکی دارند و عوارض جانبی آنها کدامند؟
داروهای محرک
آمفتامینها
آمفتامینها مانند متیل فنیدات در درمان ADHD به کار میروند و بیش فعالی، کاهش توجه و تکانشگری (impulsivity) را کاهش میدهند. پیش از درمان بررسی علمکرد قلبی به ویژه از نظر تاکی آریتمی و هیپرتانسیون ضروری است.
در صورت ابتلای همزمان بیمار به اختلالات حرکتی مانند تیک و دیس کینزی، گاهی از کلونیدین یا ضد افسردگیهای سه حلقهای به جای ترکیبات آمفتامین استفاده میکنند، زیرا ممکن است آمفتامینها موجب تشدید اختلالات حرکتی شوند، اما اخیراً معتقدند آمفتامینها تنها سبب افزایش مختصر در تیکهای حرکتی میشوند و ممکن است تیکهای صوتی را سرکوب کنند.
در صورت شکست درمان با یکی از داروهای آمفتامینی، از داروی دیگری از این گروه استفاده میشود.
عوارض جانبی آمفتامینها عبارتند از:
- درد شکمی
- اضطراب و تحریک پذیری
- بیخوابی
- تاکی کاردی
- آریتمی قلبی
- تشدید گلوکوم
- هیپرتانسیون
- اختلالات سایکوتیک
- تشنج
- القای اختلالات حرکتی مانند تیک، علایم شبیه اختلال توره و دیس کینزی که پس از 7 تا 10 روز خودبخود محدود میشوند.
علاوه بر آمفتامینها داروهای زیر نیز در درمان ADHD موثرند:
- کلونیدین
- Atomoxetine
- بوپروپیون
- ضد افسردگیهای سه حلقهای مانند ایمیپرامین و دزیپرامین
مدافینیل (Modafinil)
این داروی محرک در موارد زیر کاربرد دارد:
- نارکولپسی
- آپنه انسدادی حین خواب