مقارنه‌ی زهره و مشتری

روز 30 ژوئن/9 تیر، زهره و مشتری در آسمان شبانگاهی در کنار هم می‌درخشیدند. این تصویر زیبا که پس از غروب خورشید در پکن (چین) گرفته شده؛ نمایش باشکوهی از مقارنه‌ی این دو سیاره‌ی درخشان در یک نمای تلسکوپی است. در حین این‌که این دو سیاره‌ در غرب آسمان در کنار یکدیگر بودند، ماه (تقریباً کامل) […]

مشتری و زهره دور از هم

در واقع در روز 30 ژوئن/9 تیر مشتری و زهره از هم بسیار دور بودند اما به‌طوری ظاهری در آسمان شبانگاهی نزدیک به‌هم دیده می‌شدند. نزدیکِ زمانِ مقارنه تصویر دیجیتالی و باوضوح این دو سیاره‌ی درخشان آسمان در یک نمای تلسکوپی بعد از غروب خورشید در آسمان لهستان (شهر Poznań) گرفته شده است. مشتری، این غول […]

زتا- مارافسای: ستاره‌ی فراری

در این نمای فروسرخ حیرت‌انگیز، زتا-مارافسای (Zeta Ophiuchi) – ستاره‌ی فراری – مثل قایقی که در دریایی کیهانی پیش می‌رود، موجْ‌ کمانی (یا ضربه‌ کمان) میان‌ستاره‌ای به‌وجود آورده است. در این نما با رنگ مصنوعی، ستاره‌ی آبی زتا-مارافسای – که حدود 20 برابر از خورشید پرجرم‌تر است- در نزدیکی مرکز قاب تصویر با سرعت 24 کیلومتر بر ثانیه […]

سحابی مدوزا

رشته‌های در‌هم‌پیچیده و مارپیچ این سحابی، آن را شایسته‌ی نامش کرده است. سحابی مدوزا که با نام «اَبِل 21» هم شناخته می‌شود سحابی سیاره‌نمای پیری است که 1500 سال نوری از ما فاصله دارد و در مرز صورت فلکی دوپیکر قرار گرفته است. مانند صاحب نام اساطیری خود، این سحابی در روند تکامل دچار تغییر […]

هزارمین روز خورشیدی

اندکی پیش از مقارنه‌ی مریخ (در ماه ژوئن سال 2015)، مریخ‌نورد کنجکاوی هزارمین خورشیدش را بر سیاره‌ی سرخ جشن گرفت. پس از فرود موفقیت‌آمیز این مریخ‌نورد در 5 آگوست سال 2012 (15 مرداد 1391)، کنجکاوی هزارمین روز خورشیدی‌اش را مطابق با تقویم زمینی در 31 مِی (10 خرداد) گذراند. از آن‌جایی که مریخ در مقارنه […]

خوشه‌ی پروین

آیا تا به‌حال خوشه‌ی پروین را رصد کرده‌اید؟ اگر هم آن را دیده باشید به‌احتمال قوی آن‌چیزی که دیده‌اید به این اندازه غبارآلود نبوده است. خوشه‌ی پروین مشهورترین خوشه‌ی ستاره‌ای آسمان است و با آن ستاره‌های درخشانش حتی بدون دوربین دوچشمی و از شهری با آلودگی نوری شدید هم دیده می‌شود. اگر از این خوشه […]

کهکشان چشمِ سیاه: M64

کهکشان مارپیچی بزرگ، زیبا و درخشان مسیه 64 با نام کهکشان «چشم سیاه» یا «زیبای خفته» شناخته می‌شود چراکه نمای تلسکوپی این کهکشان چنین ذهنیتی به انسان می‌دهد. کهکشان M64 در فاصله‌ی 17 میلیون سال نوری در شمال صورت فلکی گیسوی برنیکه ( Coma Berenices) قرار دارد. درواقع با دیدن این تصویر ترکیبی و رنگی، […]

مسیه 5 (M5) از نگاه هابل

«سحابی زیبایی میان ترازو و عقرب قرار دارد … ». چارلز مسیه (ستاره‌شناس مشهور قرن 18)  با این‌ جمله وارد کردن پنجمین جرم ژرف آسمان را در فهرست سحابی‌ها و خوشه‌های ستاره‌ای، آغاز کرد. مسیه 5 (M5) به نظر او ابری دایره‌وار، تیره و مبهم و خالی از ستاره بود؛ با این‌حال امروز ما می‌دانیم که به […]

حلقه‌ها و فصل‌های زحل

امروز، که انقلاب تابستانی‌ است، محور چرخان زمین مستقیماً رو به خورشید قرار گرفته و در نیم‌کره‌ی شمالی بلندترین روز سال است. در زحل این حلقه‌ها هستند که از فصل‌ها برایتان می‌گویند. بزرگ‌ترین حلقه‌ها در مداری هم‌تراز با استوای سیاره قرار دارند و هنگامی‌که محور زحل رو به خورشید است، این حلقه‌ها بسیار برجسته و دیدنی‌تر […]

سحابی شارپلس308-2 (Sharpless 2-308): حباب ستاره‌ای

این حباب کیهانی بزرگ، از بادهای پُرسرعت و داغ ستاره‌ای غول‌پیکر ورم کرده است. شارپلس 308-2 در فاصله‌ی 5200 سال نوری از ما در صورت فلکی سگ بزرگ (Canis Major) قرار دارد و اندکی بیش از ماهِ کامل آسمان را پوشانده است، این مقدار از این فاصله برابر است با 60 سال نوری! ستاره‌ی بزرگی که […]

مقارنه‌ی سه‌گانه ماه، زهره و مشتری

به‌نظر شما آن اشیای درخشانی که بالای افق می‌درخشند، چه هستند؟ پاسخ‌ این است: سیاره‌ها و ماه! در تصویر خط ساحلی اقیانوس اطلس را در کنار پارک ملی «گالیسیا، Galicia» در شمال اسپانیا می‌بینید. درخشان‌ترین جرم آسمان، همان‌طور که حدس زده‌اید هلال ماه است که در سوی چپ تصویر قرار دارد. زهره در سوی راست و مشتری […]

رد ستاره‌ها

رد ستاره‌ها بالا و نور شهری پایین این نمای شبانه در نور ماه می‌درخشند (در کِیپ‌تاون، آفریقای جنوبی، سیاره‌ی زمین). عظمت و شکوه کوه تِیبل (Table Mountain) جایگاه نور شهری است و ستاره‌ها در آسمان گرد قطب جنوب سماوی زمین در گردش‌اند. این نمای طبیعی از آسمان شب در ماه ژوئن سال 2014 گرفته شده […]

سیاره‌ی شفق‌ها

این سیاره‌ی عجیب و غریبی که در تصویر می‌بینید، سیاره‌ای بیگانه نیست، زمین آشنای خودمان است از نگاه ایستگاه فضایی بین‌المللی (ISS) زیر نور موّاج و درخشنده‌ی شفق‌ها! ایستگاه فضایی در فاصله‌ی 400 کیلومتری و بالاتر از قلمرو باشکوه شفق‌ها – مانند علاقه‌مندان در سطح زمین – در روز 23 ژوئن/2 تیر نظاره‌گر شفق‌های زیبا بود. […]