پانکراتیت حاد یا التهاب حاد پانکراس چیست؟ چه علایمی دارد و شیوههای تشخیص و درمان آن چیست؟
علتهای پانکراتیت حاد
- فعالسازی نامتناسب پیشسازهای آنزیمهای پانکراسی, درون پانکراس باعث خود هضمی, نکروز, ادم و خونریزی میشود
- شایعترین علل آن مصرف زیاد الکل یا سنگهای صفراوی/ بیماریهای مجاری صفراوی هستند.
- سایر علل: تروما, ویروسها, (اوریون, کوکساکی, هپاتیت), هایپرکلسمی, هایپر تری گلیسیریدمی, داروها (سولفانامیدها, فورسماید, تیازیدها, استروژنها, تتراسایکلین, والپورات, داروهای کموتراپی, پردنیزون), ERCP
تشخیص افتراقی پانکراتیت حاد
- کولیک صفراوی
- کله سیستیت حاد
- بیماری زخم پپتیک
- پارگی احشاء
- انسداد رودهٔ کوچک
- سرطان سکمی
- دیسکسیون آنوریسم
- کولیک کلیوی
- کتواسیدوز دیابتی
- حاملگی اکتوپیک پاره شده
- ایسکمی/ ترومبوز مزانتر
علایم و نشانههای پانکراتیت حاد
- درد ثابت و شدید اپیگاستریک که 4-1 ساعت پس از مصرف یک وعده غذایی یا الکل زیاد آغاز میشود.
- کاهش درد به هنگام خم شدن به جلو
- انتشار درد به پشت
- تهوع و استفراغ
- در بیماری شدی: گاردینگ اپیگاستر, ریباندتندرس, تب, هایپوولمی, تاکیکاردی, شوک, هایپوکسمی, آسیت, اتساع شکم در اثر ایلئوس, افیوژن پلور سمت چپ
- نشانهٔ Grey-Turner: کبودی پهلوها
- نشانهٔ Cullen: کبودی اطراف ناف
تشخیص پانکراتیت حاد
- MRI/CT مثبت همراه با سطح بالای آمیلاز سرمی تشخیص دهنده است.
- آمیلاز > 1000 بیانگر بیماریهای صفراوی است (سونوگرافی ممکن است پاتولوژی کیسه صفرا را نشان دهد)
- آمیلاز 200-500 بیانگر پانکراتیت الکلی است.
- در بیمارانی که پانکراتیت حاد به پانکراتیت مزمن اضافه میشود ممکن است آمیلاز افزایش نداشته باشد.
- نسبت آمیلاز به کراتینین ممکن است حساسیت را افزایش دهد.
- بیماریهای دیگری هم میتوانند آمیلاز را افزایش دهند. لیپاز را نیز باید اندازه گیری کرد.
- MRI/CT ممکن است پاتولوژی احتمالی مجاری صفراوی را نشان دهند.
- سونوگرافی مفید است ولی ممکن است در تشخیص پانکراتیت با شکست مواجه شود.
- MRI: رد انسداد و پرفوراسیون, کلسیفیکاسیون پانکراس نشان دهندهٔ پانکراتیت مزمن است.
- X-Ray: افزایش HCT, لکوسیتوز
- LFT افزایش یافته, در صورت اتیولوژی صفراوی, هیپربیلی روبینمی
- انجام ERCP در صورت وجود شواهد انسداد صفراوی
درمان پانکراتیت حاد
- NPO برای استراحت روده تا فروکش کردن درد و برگشت تستهای غیرطبیعی به حد نرمال بر ای 48 ساعت
- مایعات وریدی: جایگزینی مایعاتی که در طی استفراغ از دست رفته یا مایعات وارد شده به فضای سوم
- آنتیبیوتیکها ممکن است خطر تشکیل آبسهها را کاهش دهند. همچنین پروفیلاکسی علیه کلانژیت (ممکن است در اثر سر پانکراس متورم ایجاد شود) باشند.
- ساکشن نازوگاستریک برای استراحت دادن به پانکراس و کنترل تهوع و استفراغ
- مپریدین برای درد (مورفین کنترا اندیکاسیون دارد- ممکن است باعث اسپاسم اسفنکتر اودی و تشدید پانکراتیت شود)
- CXR, ABG: مونیتور برای دیسترس تنفسی و افیوژن پلور
- درمان هایپوکلسمی و هایپرگلیسمی همراه
- اندیکاسیونهای جراحی:
- در پانکراتیت شدید که به درمان جواب نمیدهد.
- برلای برطرف کردن انسداد مجرای پانکراس یا صفرا
- نکروز و سپسیس
پیشآگهی/ سیر بالینی پانکراتیت حاد
- موارد خفیف در طی یک هفته برطرف میشود
- موارد شدید ممکن است باعث شوک, سپسیس و DIC, ARDS یا شود- مرگ و میر 20 تا 40%
- معیارهای رانسون برای ارزیابی موارد شدید بیماری: میرایی کمتر از 1% اگر کمتر از 3 معیار وجود داشته باشد بیشتر از 6 معیار وجود داشته باشد مرگ و میر 100% میگردد.
|
| ||||
- ممکن است آبسه/ و کیست کاذب پانکراس 3 تا 6 هفته بعد ایجاد شود.
- ممکن است پانکراتیت مزمن ایجاد شود.
اگر خواننده جدید سایت «یک پزشک» هستید!
شما در حال خواندن سایت یک پزشک (یک پزشک دات کام) به نشانی اینترنتی www.1pezeshk.com هستید. سایتی با 18 سال سابقه که برخلاف اسمش سرشار از مطالب متنوع است!
ما را رها نکنید. بسیار ممنون میشویم اگر:
- سایت یک پزشک رو در مرورگر خود بوکمارک کنید.
-مشترک فید یا RSS یک پزشک شوید.
- شبکههای اجتماعی ما را دنبال کنید: صفحه تلگرام - صفحه اینستاگرام ما
- برای سفارش تبلیغات ایمیل alirezamajidi در جی میل یا تلگرام تماس بگیرید.
و دیگر مطالب ما را بخوانید. مثلا:
زندگینامه «هرژه» و مروری بر مجموعه کتابهای «ماجراهای تن تن»
امروز مصادف است با نخستین بخش از رشته ماجراهای تنتن و میلو نوشته هرژه . به همین خاطر این پست را به صورت مشروح اختصاص میدهیم به این نوستالژی دوران کودکیمان:
«نیروهای ویلهلم دوم قیصر آلمان وارد بلژیک شدهاند.» این را زنانی…
اگر عاشق یک فیلم بودید و با بودجه کافی یک اتاق خوب در سبک و سیاق آن فیلم میساختید
ما اگر خیلی عاشق یک فیلمی باشیمِ پوستری چاپ میکنیم و بالای سرمان میزنیم و هر روز نگاهی به آن میاندازیم یا مقالهای در موردش مینویسم.اما فراتر از آن اگر قرار بود، اتاق خواب یا اتاق هتلی به سبک یک فیلم بسازیمِ چطور از آب درمیآمد.…
عکسهای تصادفی که از شانس خوب عکاس مانند یک تابلو یا یک عکس خیلی حرفهای شدهاند
عکاسهای حرفهای گاهی ماهها وقت صرف میکنند تا در زمان و مکان مشخصی حاضر باشند و تجهیزاتشان متناسب با نور و سرعت گذر سوژه و فاصلهشان مناسب باشد تا یک عکس خوب بگیرند.اما گاهی شانس یا فرصتطلبی یا آمادگی ذهنی یک عکاس برای کادربندی مناسب…
رهبران شرکتها و کشورها در قالب افراد بیخانمان- چه کسی میداند اگر جبر جغرافیایی و اکوسیستم نبود،…
اگر پدر زیستی استیو جابز او را در یک سناریویی تخیلی به سوریه میبرد، استیو جابز چه سرنوشتی پیدا میکرد؟ یک کارمند؟ یک مدیر رده میانی؟ یکی از انبوه کشتههای جنگ داخلی این کشور؟بدیهی است که اکوسیستم مناسب و شرایط اقتصادی و یک آبشار…
وقتی با اشعه ایکس از اشیای عادی عکس بگیرید؛ شگفتزده میشوید! کاری که آندری دومان کرد
مجموعه عکسهای اشعه ایکس میتوانند اشیاء روزمره را به روشی باورنکردنی و منحصر به فرد نشان دهند.آندری دومان، عکاس تجاری، حدود یک سال است که این کار را میکند. زمانی که دومان کاری را برای مشتریان انجام نمیدهد، دوست دارد پروژههای شخصی را…
واقعیت دگرگون: اگر استالین یا تزارها به سبک هنر شوروری یا روسها، ساختمانهای مهم دنیا را میساختند!
هنر شوروری و روسها و البته خلاقیتها و ظرافتها و جزئیات خودش را دارد. اما در این بین ساختمانهای زمخت عظیم زیادی هم توسط آنها ساخته شده که بیشتر ابهت و پیشتازی و قدرت را میخواستند بنمایانند.حالا تصور کنید که ساختمانهای مهم دنیا را…