آیا سرعت نور ثابت است یا متغیر؟!

بر اساس نظریه متغیر بودن سرعت نور که به طور مخفف، نظریه VSL نامیده می‌شود سرعت نور در خلا در واقع ثابت نبوده بلکه تابعی از زمان کیهانی است. به عبارتی در لحظات آغازین مهبانگ، مقدار سرعت نور در خلأ به مراتب بیش از مقدار کنونی آن بوده است.

بدین ترتیب هر چند در لحظات نخستین پس از پیدایش جهان هیچ ذره‌ای با جرم حقیقی بزرگتر از صفر نمی‌توانست با سرعت نور یا سریع‌تر از آن در پهنه فضا حرکت کند؛ اما از آنجایی که سرعت نور در آن دوران به مراتب از سرعت فعلی آن بیشتر بود؛ تقریبا تمامی ذرات جهان در آن زمان سریع‌تر از سرعت فعلی نور در فضا حرکت می‌کردند.

امروزه نیز فیزیکدان‌ها همچنان به نظریه متغیر بودن سرعت نور علاقه مندند و نسخه‌های جدید‌تر و بدیع‌تری از آن هم ارائه شده است. به عنوان مثال ۱۵ سال پیش یعنی در سال ۱۳۷۷/ ۱۹۹۸ دو فیزیکدان و کیهان‌شناس به نام‌های آندریاس آلبرشت و خوآئو ماگوئیجو از امپریال کالج لندن نظریه جالبی را در مورد متغیر بودن سرعت نور مطرح کردند که می‌تواند بعضی معماهای مطرح در عرصه کیهان‌شناسی را حل کند که یکی از آن‌ها معمای یکنواختی دمای جهان است. شواهد کیهان شناختی حاکی از آن است که دمای متوسط جهان در همه جای عالم یکی است. این در حالی است که بعضی بخش‌های جهان با چنان سرعتی از هم دور می‌شوند که قاعدتا هیچ‌گاه فرصت کافی برای هم دما شدن با همدیگر را نداشته‌اند.

حال سوال اینجاست که پس چگونه این بخش‌های جهان با همدیگر همدما شده اند؟

نظریه متغیر بودن سرعت نور آلبرشت ماگوئیجو پاسخ جالبی برای این معما ارائه می‌دهد. بر اساس نظریه این دو فیزیکدان، سرعت نور در خلأ در جهان اولیه به اندازه ۶۰ مرتبه بزرگی یعنی یک میلیون میلیون میلیون میلیون میلیون میلیون میلیون میلیون میلیون میلیون بار بیشتر از سرعت فعلی نور در خلا بوده است. بدین ترتیب ذرات و نور با این سرعت بالای خود می‌توانسته‌اند به سرعت در گستره کیهان جابه جا شده و انرژی خود را به بخش‌های مختلف آن منتقل کنند و به این صورت بخش‌های مختلف جهان فرصت همدما شدن با همدیگر را در جهان آغازین پیدا کرده بودند.