همه مردان شاه

“در جهان هیچ چیز تازه‌ای وجود ندارد ، مگر تاریخی که شما چیزی درباره‌اش نمی‌دانید.”

هری ترومن

چند روز پیش در یکی از وبلاگها نقدی درباره کتاب “همه مردان شاه” خواندم. مشتاقان کتاب و تاریخ حتما با این کتاب آشنا هستند. “همه مردان شاه” عنوان کتابی است که توسط استفان کینزر نویسنده آمریکایی نوشته شده است. در ترجمه‌های فارسی غالبا به ادامه عنوان کتاب که “American coup and the roots of middle east terror” اشاره نمی‌شود. نویسنده کتاب درنظر داشته است با نوشتن حوادث حول و حوش مرداد ۱۳۳۲ ، ریشه نفرت کنونی اهالی خاورمیانه از آمریکاییان و غرب را بیابد.

در اعتبار نویسنده کتاب نمی‌توان کوچکترین شکی کرد ، استفان کینزر یکی از خبرنگاران باسابقه روزنامه نیویورک تایمز است که هم اکنون رئیس دفتر نیویورک تایمز در برلین و استانبول و ساکن شیکاگو است.

نقطه قوت کتاب ، “روایت داستانی” و رمان‌گونه آن از تاریخ است ، به گونه ای که حتی مخاطب غیرعلاقمند به تاریخ هم با خواندن صفحات نخست کتاب ، وادار به خواندن همه کتاب می‌شود. این برتری کتاب ، بخصوص وقتی برجسته می‌شود که آن را با کتابهای تاریخ ملال‌انگیز و خسته‌کننده مشابه مقایسه کنیم.

حقیقت این است که ، کمتر نویسنده تاریخ‌نویس ایرانی را سراغ دارم که هنگام نگارش کتاب اغراض شخصی خود را وارد کتابش نکند. گاه این موضوع تا به آنجا پیش می‌رود که شاهد یک هرج و مرج به تمام معنا می‌شویم ، چه شخصیتها و فصولی از تاریخ که حذف نمی‌شوند و چه واقعیتهایی که تعدیل نمی‌شوند. بر این باورم که “تاریخ نوشتن” یک علم است و همانند سایر علوم نیازمند آموزش و ممارست است. صد درصدی ندیدن ، سیاه و سفید نکردن اشخاص ، متکی بودن بر اسناد معتبر ، وارد نکردن حوزه”قضاوت” در نقل تاریخی ، همه و همه محتاج آموزش هستند.

مسلما کتاب”همه مردان شاه “بهترین” و “درست‌ترین” کتاب درباره حوادث مرداد ۱۳۳۲ نیست، ولی سخت بر این عقیده استوارم که “جذاب‌ترین” آنهاست. نقدهای زیادی در روزنامه‌ها و نشریات داخل کشور درباره این کتاب شده است و انتقاداتی هم نسبت به محتوای کتاب وارد آمده. مثلا بعضی کتاب را اثری غیرتحقیقی و غیرمستند می‌دانند که تا اندازه‌ای درست است. البته گمان نمی‌کنم که قصد نویسنده ارائه کتابی از این دست بوده باشد و در مقایسه با دیگر کتابها ، نویسنده کتاب دیدی به مراتب منصفانه‌تر و بازتر داشته است ، هرچند خالی از اشکال و اشتباه تاریخی نیست. اما ترجمه‌های فارسی که از این کتاب انجام شده است ، به مراتب انتقادآمیزتر هستند. به عقیده من همه ترجمه‌های موجود در بازار کتاب ایران به نوعی دارای نقص هستند: بعضی مقدمه و مؤخره و فهرست اسامی را حذف کرده‌اند ، بعضی در ترجمه دست برده‌اند و حتی در ترجمه‌ای که من داشتم یک فصل تقریبا “بدون مشکل” به‌کلی حذف شده بود.

به هر حال باید از خود پرسید که چرا “جذاب‌ترین” کتاب درباره گوشه‌ای از تاریخ معاصرمان را یک آمریکایی نوشته و نه یک ایرانی و چرا کمتر شاهد نگارش کتابهای تاریخی مشابه در ایران هستیم.

در یکی از سایتها ، این کتاب بصورت تکست قرار داده شده بود ، برای آسانتر کردم مطالعه و از آنجا که این سایت فعلا به دلایلی در دسترس نیست ، کتاب را بصورت فرمت PDF درآوردم. سعی کردم حجم کتاب پایین و مناسب برای دانلود باشد و از فونت مناسب استفاده کنم.

لینکهای دانلود کتاب به همراه توضیحات:

برای اطمینان کتاب را در چندین سایت آپلود کرده‌ام ، حجم فایل ۹۸۷ کیلوبایت است ، اگر لینکی مشکل داشت ، لینکهای دیگر را امتحان کنید:

لینک اول : صبر کنید شمارش معکوس تمام شود ، تا لینک دانلود ظاهر شود.

لینک دوم : لینک دانلود را در وسط صفحه می‌بینید.

لینک سوم : لینک در پایین و چپ صفحه دیده خواهد شد.

لینک چهارم : لینک در وسط صفحه

لینک پنجم : در پایین صفحه روی free کلیک کنید ، بعد صبر کنید شمارش معکوس تمام شود.

لینک ششم

اگر در دانلود مشکلی داشتید(که البته به خاطر تعدد سایتها بعید می‌دانم) ، کامنت بگذارید.

پی‌نوشت : شما می‌توانید در لینکهای زیر مصاحبه‌هایی را که با کینزر درباره کتاب همه مردان شاه انجام شده ، بخوانید : – مصاحبه سایت buzzflash

– مصاحبه سایت democracy now

و ۱۹۵۳ + ۱۹۷۹= ۲۰۰۱

در ضمن ، ترجمه‌ای که مطالعه می‌فرمایید توسط آقای رضا بلیغ انجام شده است. ترجمه‌ای هم از کتاب توسط آقای لطف‌الله میثمی انجام شده است که من ندیده‌ام ، ولی با توجه به سابقه ایشان ، می‌تواند ترجمه خوبی باشد.